تفاوت بین بورس و فرابورس

فرق بورس با فرابورس در چيست؟

1- بازار فرابورس هيچ مكان فيزيكي متمركز و خاصي ندارد كه داد و ستدكنندگان يا متخصصين همچون بورس هاي كلاسيك گرد هم آيند.

2- قوانين استاندارد اقلام مورد مبادله در بازار فرابورس انعطاف پذير مي باشند يعني قوانين معمولاً ناشي از توافق طرفين مي باشد.

3- ساعات كار فرابورس از انعطاف پذيري بيشتري برخوردار است.

4- در بازارهاي فرابورسي با توجه به اينكه شرايط معاملات با نظر طرفين تعيين مي گردد مزايايي از قبيل شفافيت قيمت ها و كاهش ريسك وجود ندارد.

بازار فرابورسی بازار بدون مرکزیت مشخص است که شرکت کنندگان از طریق تلفن؛ یا ابزارهای الکترونیکی دیگر، خرید و فروش را انجام می دهند.

برخی تفاوتهای این بازار با بازار بورس عبارتند از:

-1)همانطور که از نام آنها برمی آید، بازار خارج از بورس هیچ مکان فیزیکی متمرکز و خاصی ندارد که داد و ستد کنندگان یا متخصصین همچون بورس های کلاسیک گرد هم آیند.

2)قوانین استاندارد اقلام مورد مبادله در بازار فرا بورس انعطاف‌پذیر می‌باشند.یعنی قوانین معمولا ناشی از توافق طرفین می باشد.

3)ساعات کار بازار فرا بورس از انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار است.

4)بورس رسمی برای فعالان در این بازار مزایایی از قبیل شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک را به دنبال دارد در صورتی که در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می‌گردد، این شرایط به صورت کامل وجود ندارد.

5)سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات 24 ساعته را امکان پذیر می نماید که بدون شک، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب شده و برای داد و ستد کنندگان از قاره های مختلف نیز، شکل تفاوتهای سازمانی بین قاره ها را از بین می برد.

مطالب مشابه :

آموزش ساخت فاو آیکن (favicon) برای سایت و وبلاگ

آن را با پسوند gif در کامپیوتر خود اسکیت بورد تاریخ دانلود دانلود بازی های کم حجم

فرق بورس با فرابورس در چيست؟

ای محسوب شده و برای داد و ستد اسکیت بورد تاریخ دانلود دانلود بازی های کم حجم

آموزش هك وا فاي

برای اینکار در اسکیت بورد تاریخ دانلود تفاوت بین بورس و فرابورس سایت تخصصی دانلود بازی های کم حجم سایت خبری بازی

منتخب بهترین بازیهای معرفی شده در نمایشگاه E3 2013

شرکت ea زمان عرضه ی این بازی برای اسکیت بورد تاریخ دانلود دانلود بازی های کم حجم

چه طور با Skype کار کنیم؟

(برای بزرگتر اسکیت بورد تاریخ دانلود سایت تخصصی دانلود بازی های کم حجم سایت خبری بازی

–◄ ♥ معرفي كد هاي cmd –◄ ♥

عامل ویندوز برای کامپیوتر شخصی خود اسکیت بورد تاریخ دانلود دانلود بازی های کم حجم

روشن كردن پوست صورت

راحل بسیار ساده برای سفید اسکیت بورد تاریخ دانلود سایت تخصصی دانلود بازی های کم حجم

فرق بورس و فرابورس به زبان ساده

با توجه به وضعیت اقتصادی کنونی کشور سرمایه گذاری در بورس یکی از بهترین روش های کسب سود است.
در این مطلب با بررسی فرق بورس و فرابورس خواهیم پرداخت تا دریابید که این دو بازار از نظر عملی چه کارکردی دارند.

انواع بازار بورس

با همه گیرتر شدن بورس در این روزها و افزایش تقاضا،لازم است که انواع بازار های بورسی در ایران را بشناسیم تا سرمایه گذاری هوشمندانه تفاوت بین بورس و فرابورس ای داشته باشیم.
سپس در ادامه مطلب دو بازار مهم یعنی بورس و فرابورس را برایتان مقایسه خواهیم کرد.

بورس کالا

بازار بورس کالا ، بازاری منسجم است و تعداد زیادی از عرضه کنندگان پس از کارشناسی و قیمت گذاری ، کالای خود را عرضه میکنند.
از جمله کالای موجود در این بازار برای خرید و فروش میتوان به کالای خامی چون فلزات،پنبه،گندم،برنج و زعفران و…. اشاره کرد.

بورس انرژی

بازار بورس انرژی را نیز میتوان مانند بازار بورس کالا تلقی کرد با این تفاوت که کالاهای خرید و فروش شده در این بازار حامل های انرژی مانند نفت و گاز و برق هستند.
در این بازار همچنین اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای خرید و فروش شده هم برای سرمایه گذاری موجودند.

بورس اوراق بهادار

در علم اقتصاد بورس بازاریست که خرید و فروش اوراق بهادار و همچنین قیمت گذاری در آن انجام میشود.
همچنین سهام شرکت ها و اوراق مشارکت نیز در این بازار خرید و فروش شده و اکثر سرمایه گذاران در این بخش فعال هستند.

83 سال از اولین فعالیت شرکت بورس اوراق بهادار تهران میگذرد و به نوعی پیشکسوت بازار های بورسی است.
در این سالها کارکرد معاملات بورسی تغییر کرده و هم اکنون با یک رایانه یا تلفن همراه امکان پذیر است.

بازار بورس اوراق بهادار به دو بازار اول و دوم ، بر طبق تفاوت قوانینشان تقسیم میشود.
این قوانین برای ثبت شرکت هاست به طوری که برای ثبت در تابلوی بازار اول نسبت به بازار دوم قوانین سخت تری پیش روی شرکت هاست.

فرابورس

میتوان گفت بازار فرابورس (OTC) وابسته به بازار بورس اوراق بهادار است زیرا سهام شرکت هایی که نتوانسته اند به بازار بورس اوراق بهادار راه پیدا کنند در فرابورس خرید و فروش میشوند.
به همین جهت این دو بازار با هم مقایسه شده و سوال های زیادی را به وجود می آورند.

مهم ترین مسئولیت فرابورس ایران ساماندهی شرکت هایست که میخواهند وارد بازار سرمایه شوند اما شرایط ورود به بازار بورس اوراق بهادار را ندارند.

فرابورس برخلاف بورس دارای پنج بازار است : بازار اول،بازار دوم،بازار سوم،بازار ابزار های نوین مالی و همچنین بازار پایه که تقسیم بندی آن بر اساس دامنه نوسان است.
بدین صورت که در تابلوی قرمز دامنه نوسان مثبت و منفی یک درصد ، در تابلوی نارنجی معاملات با دامنه نوسان مثبت و منفی 2 درصد و در بازار زرد دامنه نوسانات مثبت و منفی 3 درصد است.

شرکت ها بر مبنای ریسک سرمایه گذاری و شفافیت صورت های مالی و میزان بدهی و … در این بازار ها قرار میگیرند.

بهتر است بدانید :

انجام معاملات در بازار های بورس و فرابورس

در حال حاظر خرید و فروش در بازار های بورس و فرابورس روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت 9 تا 12:30 انجام میگیرد.
زمان ثبت سفارشات نیز از ساعت 8:30 تا 9 ، هنگام پیش گشایش بازار است.

دامنه نوسان در بازارهای بورس و فرابورس

معامله های بازار بورس اوراق بهادار همواره با دامنه نوسان 5% انجام میشود.
اما داستان در فرابورس کمی متفاوت است.
در بازار پایه اگر هریک از سهام به مدت سه روز متوالی صف های خرید یا فروش داشته باشند دامنه نوسان آنها برای روز بعد تغییر میکند.

تغییر بازه نوسان در هر یک از تابلوهای زرد و نارنجی و قرمز از 3 و 2 و 1 تغییر کرده و به ترتیب 5 و 4 و 2 میشوند.

فرق بورس و فرابورس به زبان ساده

1. بازار فرابورس برخلاف بورس های کلاسیک مکان فیزیکی متمرکزی برای معامله گران و متخصصان ندارد.
2. ساعات کاری فرابورس انعطاف پذیرتر است.
3. قوانین در بازار فرابورس معمولا طبق توافق طرفین است.
4. بازارهای فرابورس بیشتر از بورس اوراق بهادار است.
5. شرایط معاملات طبق نظر طرفین بوده و مزایایی مثل کاهش ریسک و شفافیت قیمت ها را شامل نمیشود.
6. نوسان مجاز روزانه در فرابورس یک درصد بیشتر از بورس تهران است.

بورس بهتر است یا فرابورس؟

همان طور که گفته شد شرکت هایی که شرایط لازم را برای پذیرش در بازار بورس ندارند یا برایشان دشوار است وارد بازار فرابورس شده و آنجا ثبت میشوند.
طبق مقررات،مزایایی که برای شرکت های پذیرفته شده در بورس تعریف شده در بازار فرابورس هم وجود دارد پس این دو بازار در عمل تفاوت چندانی ندارند.

کد بورسی شما برای معامله در بازار های بورس و فرابورس یکی است.
ولیکن برای انجام معاملات سهام یا سایر اوراق بهادار در فرابورس باید از طریق یکی از کاگزاران فرابورس اقدام کنید.

شرکت های کارگزاری فرابورس مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار را دارا بوده و حکمی واحد دارند.
تنها تفاوت آنها برای شما مزایا و خدمات جانبی است که در اختیارتان میگذارند.

کلام آخر :

تقسیم بندی بازار بورس ایران به بازارهای گفته شده ،توانسته تنوع سرمایه گذاران را در بازار سرمایه پوشش دهد و از هر قشر پذیرای سرمایه گذاران باشد.

وارد شدن به بازار سرمایه تا حدودی دلهره آور بوده اما اگر میخواهید بدانید سرمایه گذاری در بورس را چگونه شروع کنید نگران نباشید.ما همراهتان هستیم.

تمرکز اصلی ما این است تا با شناخت بازارهای بورسی سرمایه گذاری بهتر و در نتیجه بازدهی بیشتر را به ارمغان بیاوریم.

توسط کیانا ابراهیمی

مفهوم فلسفی و دقیق خونه مهم نیست، این مهمه که میدونم شغل من خونه منه، بلدم توش راه برم؛ تک تک آجرهاشو میشناسم و بهش تعصب دارم؛ جاییه که وقتی بهش سر میزنم قوی میشم چون ریشه هامو داره:)

فرابورس ایران

تأمین سرمایه یکی از موضوعات و اهداف مهم شرکت‌ها است که همواره در پی آن هستند. عرضه سهام در بورس نیز یکی از از بهترین راه‌های جذب سرمایه است که معمولاً شرکت‌ها از آن استقبال می‌کنند. البته در بازار بورس قوانین و ساختارهایی وجود دارد که هر شرکتی قادر به ورود به آن نیست. فرابورس نیز مانند بورس اوراق بهادا ر، بازاری برای داد و ستد اوراق بهادار یا سهام است و شرایط و قوانین معاملاتی ساده‌تری برای پذیرش شرکت‌ها و داد و ستد سهام دارد.
پس، در واقع می‌توان گفت که مهم‌ترین وظیفه فرابورس، سازمان‌دهی آن بخش از شرکت‌های متمایل به حضور در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند. سطح نظارت در فرابورس، کمتر از بورس است و از نظر گزارش‌گیری، در طول یک سال مالی، شرکت‌های بورس ملزم به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند. همین امر سبب می‌شود ریسک سرمایه‌گذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد.
نام فرابورس از اصطلاح انگلیسی Over-the-counter یا به اختصار OTC به معنای «خارج از بورس» گرفته شده است..

طبقه‌بندی فرابورس به لحاظ پذیرش

شرکت‌های فرابورسی به لحاظ طی کردن فرآیند پذیرش به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند:
۱. شرکت‌هایی که باید فرآیند پذیرش را طی کنند
۲. شرکتهایی که نیازی نیست فرآیند پذیرش را طی کنند

شرکت‌هایی که فرآیند پذیرش را طی می‌کنند شامل چهار دسته هستند:
1. بازار اول
2. بازار دوم
3. بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)
4. بازار ابزارهای نوین مالی

بازار اول

شرکت‌هایی که حداقل ۲۰۰ میلیارد ریال سرمایه داشته باشند و حداقل ۲ سال از آغاز فعالیت آن‌ها گذشته باشد در این دسته قرار می‌گیرند. سود ده بودن شرکت، نداشتن زیان انباشته، داشتن شناوری حداقل ۱۰ درصد نیز جز دیگر ویژگی‌های این بازار است. لازم به ذکر است نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌های شرکت در این شرکت‌ها باید حداقل ۱۵ درصد باشد.

بازار دوم

بازار دوم شرط حداقل سرمایه بازار اول را دارند. ولی به لحاظ مدت فعالیت حداقل ۱ سال از آغاز فعالیت آن‌ها باید گذشته باشد. حداقل شناوری قانونی، برای شرکت‌های حاضر در بازار دوم ۵ درصد است.

بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)

شرکت‌هایی هستند که جمع حقوق صاحبان سهام آن‌ها حداقل یک میلیارد ریال و حداکثر ۵۰۰ میلیارد ریال است. همچنین یک سال از آغاز فعالیت آن‌ها باید گذشته باشد. شرط ثبت نزد سازمان، حداقل شناوری سهام و حداقل سال‌های فعالیت برای پذیرش شرکت‌های این بازار الزامی نیست.

بازار ابزارهای نوین مالی

این بازار شامل اوراق مشارکت، صکوک، گواهی سرمایه‌گذاری، اسناد خزانه اسلامی و سایر ابزارهای مالی می‌باشد.
شرکت‌هایی که نیازی نیست فرآیند پذیرش را طی کنند شامل سه دسته هستند:
شرکت‌های بازار پایه
بازار سوم
بازار مشتقه

بازار پایه نیز به سه دسته زرد، نارنجی و قرمز تقسیم‌بندی می‌شوند.

هفت تفاوت بین بورس و فرابورس

1. بازار فرابورس مکان فیزیکی خاصی ندارد که معامله گران مانند بورس گرد هم آیند.
2. قوانین وضع شده در فرابورس انعطاف‌پذیر و معمولاً ناشی از توافق طرفین می‌باشد، ولی در بورس استانداردها و قوانین خاصی وجود دارد.
۳. در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین می‌گردد مزایایی از قبیل کاهش ریسک و شفافیت قیمت‌ها وجود ندارد
۴. ساعات کار فرابورس نسبت به بورس از انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار است.
۵. فرابورس دارای پنج بازار: اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه است. ولی بورس دارای دو بازار: اول و دوم است.

۶. شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک آن

7. تفاوت در فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس
در واقع ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه همواره نشان‌دهنده رشد شرکت و معرفی آن‌ها در سطح کشور می‌باشد. شرکت‌هایی که سهامشان در بازارهای مالی مورد داد و ستد قرار می‌گیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند؛ بنابراین ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکت‌ها محسوب می‌شود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده‌ای از شرکت‌های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت‌ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده‌اند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.
مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می‌باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند.

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟ - مجله نیلوفری

به گزارش مجله نیلوفری، همه ما تا حدی با بورس آشنایی داریم بخصوص این روز ها که مردم به سرمایه گذاری در بورس و حمایت از اقتصاد کشور روی آورند، اما با این وجود بسیاری از ما نمی دانیم که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، به نقل از جوان همه ما تا حدی با بورس آشنایی داریم بخصوص این روز ها که مردم به سرمایه گذاری در بورس و حمایت از اقتصاد کشور روی آورده اند، اما با این وجود بسیاری از ما نمی دانیم که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

در سال های اخیر و با توجه به شرایط مالی کشور یکی از بهترین روش های کسب سود سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار است. اما در کنار بازار بورس، بازار دیگری با شرایط متفاوت تر به نام فرابورس وجود دارد.

بطور خلاصه شرکت هایی که شرایط پذیرش در بورس اوراق بهادار را ندارند در این بازار به معامله سهام می پردازند که از نظر عمل فرق چندانی ندارند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد فرق بورس و فرابورس این مقاله رو مطالعه کنید.

فرق بین بورس و فرابورس در چیست؟

برای درک بهتر تفاوت میان بورس و فرابورس ابتدا بهتر است که این دو موضوع را بصورت جداگانه تعرف نماییم.

در علم اقتصاد، بورس به بازاری گفته می گردد که قیمت گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام می گردد و در یک طبقه بندی کلی شامل بورس کالا و اوراق بهادار است.

و، اما بازار فرابورس، داد و ستد خارج از بورس یا به اصطلاح فرابورس (OTC) به طور مستقیم بین دو طرف بدون هیچ گونه نظارتی از جانب یک نهاد تعیین مانند بورس انجام می گیرد. فرابورس در مقابل داد و ستد بورسی است که در بازار های سازمان یافته رخ می دهد قرار گرفته است.

شرکت فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور، بورس اوراق و بورس کالا، با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار گرفته است، از مزایای فرابورس این است که ورود به بازار های فرابورس از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و شامل بازار های متنوعی می باشد.

7 تفاوت بین بورس و فرابورس

اولین تفاوت بورس و فرابورس این است که بازار فرابورس مکان فیزیکی خاصی ندارد که معامله گران مانند بورس گرد هم آیند.

از دیگر تفاوت های میان بورس و فرابورس این است که قوانین وضع شده در فرابورس انعطاف پذیر و معمولاً ناشی از توافق طرفین می باشد، ولی در بورس استاندارد ها و قوانین خاصی وجود دارد.

سومین تفاوت بورس و فرابورس در این است که در بازار های فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین می گردد مزایایی از قبیل کاهش ریسک و شفافیت قیمت ها وجود ندارد؛ و تفاوت دیگر بورس و فرابورس این است که ساعات کار فرابورس نسبت به بورس از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است. در فرابورس سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات 24 ساعته را امکان پذیر کرده که، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب شده.

پنجمین فرق میان بورس و فرابورس این است که فرابورس دارای پنج بازار: اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزار های نوین مالی و پایه است. ولی بورس دارای دو بازار: اول و دوم است.

یکی از تفاوت های بازار بورس در مقابل بازار فرابورس، شفافیت قیمت ها و کاهش ریسک آن می باشد، اما در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می گردد، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد؛ و آخرین تفاوت بین بورس و فرابورس این است که تفاوت در فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس وجود دارد.

در واقع ورود شرکت ها به بازار سرمایه همواره نشان دهنده رشد شرکت و معرفی آن ها در سطح کشور می باشد. شرکت هایی که سهامشان در بازار های مالی مورد داد و ستد قرار می گیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند؛ بنابراین ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکت ها محسوب می گردد. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده ای از شرکت های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده اند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.

در نتیجه فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس، ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد شد تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد.

مهم ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع تر به بازار را دارند.

فرق بورس و فرابورس به زبان ساده در واقع این است که رویه های پذیرش شرکت ها و تفاوت بین بورس و فرابورس تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

اخبار گروه سایر رسانه تفاوت بین بورس و فرابورس ها صرفا بازنشر اخبار سایت ها و خبرگزاری هاست و خبرنگاران هیچ مسئولیتی در قبال آن ندارد.

تفاوت‌ها و شباهت‌های قراردادهای فوروارد و سلف

در گزارش حاضر تلاش خواهد شد تا به تفاوت‌ها و شباهت‌های موجود میان قرارداد فوروارد و قرارداد سلفی که در آیین‌نامه معاملات شرکت بورس کالای ایران تعریف شده است، پرداخته شود. برای این منظور ابتدا قرارداد فوروارد و ویژگی‌های خاص آن معرفی خواهد شد و در ادامه تعریف اسلامی قرارداد سلف در کنار تعریف آن در آیین‌نامه معاملات بورس کالای ایران بیان خواهد شد. در انتها نیز به بیان تفاوت‌ها و شباهت‌های موجود بین قرارداد فوروارد و قرارداد سلفی که در بورس کالای ایران قابل معامله است، پرداخته خواهد شد.

قرارداد فوروارد

در قراردادهای فوروارد دو طرف مبادله در زمان حال از طریق مذاکره در مورد قیمت و زمان تحویل کالا در آینده توافق می‌نمایند . یعنی فروشنده تعهد می‌کند محصول خود را در آینده با قیمت توافقی زمان انعقاد قرارداد، تحویل دهد و خریدار (واسطه‌گر) نیز به پرداخت وجه کالا در زمان تحویل کالا با قیمت توافق شده در زمان انعقاد قرارداد متعهد می‌شود. اما برخلاف قراردادهای آتی ، مکانیزمی نظیر سپرده‌ی اولیه و تسویه روزانه برای الزام طرفین به ایفای تعهدات‌شان وجود ندارد که همین مساله مشکل اصلی قراردادهای فوروارد به شمار می‌رود. یعنی، این امکان وجود دارد که هر کدام از طرفین قرارداد، مفاد قرارداد را اجرا نکنند. به عنوان مثال اگر فروشنده به هنگام سررسید مشاهده کند که قیمت کالایی که به مبلغ مورد توافق در زمان انعقاد قرارداد فروخته است هم اکنون در بازار به میزان زیادی افزایش یافته و می‌تواند کالایش را به قیمتی بالاتر به فرد دیگری بفروشد، ممکن است به تعهدات خود عمل نکند. لذا قراردادهای فوروارد در عمل از ضمانت اجرایی کافی برخوردار نیستند و وجود ریسک نکول باعث ایجاد تفاوت بین قیمت قرارداد فوروارد و آتی می‌شود و به عبارت دیگر اگر ریسک نکول در قرارداد فوروارد از بین برود قیمت قرارداد فوروارد و آتی برابر خواهند شد. البته طرفین مجازند برای کاهش ریسک نکول، در متن قرارداد تعهد نمایند در صورتی که تفاوت بین قیمت نقدی کالای معامله شده با قیمت توافق شده در قرارداد بیش از یک مقدار مشخص باشد، یکی از طرفین قرارداد که انگیزه نکول دارد مبلغ مشخصی را به عنوان ضمانت به طرف مقابل پرداخت نماید.

قراردادهای فوروارد در بازارهای فرابورس ( OTC ) معامله می‌شوند . بازارهای فرابورس ( OTC ) برخلاف بورس‌ها ، از نظر فیزیکی مکان معینی ندارند. این بازارها به صورت شبکه‌ای مبتنی بر ارتباطات تلفنی و رایانه‌ای هستند که معامله‌گرانی را به همدیگر مرتبط می‌سازند که نمی‌توانند به طور حضوری با هم ارتباط برقرار کنند. در بازار فرابورس ( OTC )، بیشتر معاملات بین موسسات مالی و یا بین یک موسسه مالی و شرکت مشتری آن، صورت می‌گیرد. معمولاً، مکالمات در بازارهای فرابورس ضبط می‌شوند و در دعاوی حقوقی یا در موارد اختلاف‌برانگیز بین معامله‌کنندگان، مورد استناد قرار می‌گیرند. شرایط قرارداد فوروارد را بورس تعیین نمی‌کند و معامله‌گران به راحتی می‌توانند در گفتگوی مستقیم با یکدیگر و در راستای رفع نیازهای خود به راه‌حل‌های بهینه برسند.

قرارداد سلف

قرارداد سلف یکی از انواع قراردادهای اسلامی است که تعریف فقهی آن به روایت دکتر حجت‌الاسلام سید عباس موسویان که در سمینار ابزارهای مالی اسلامی مطرح گردید، عبارت است از :

"اگر در قرارداد بيع براي تحويل مبيع مدت تعيين شود معامله را بيع سلف يا سلم مي‏گويند و در آن شرايطي معتبر است:

1. جنس و اوصاف مبيع بايد به گونه ‏اي توصيف شود که جهالت برطرف شود.

2. مقدار مبيع از جهت وزن، پيمانه، عدد و . معين باشد.

3. سررسيد تحويل مبيع مشخص و مضبوط باشد.

4. مشتري قبل از ترک مجلس کل ثمن را بپردازد.

5. مکان تحويل مبيع را معين کنند.

6. کالاي خريداري شده را، قبل از سررسيد، نمي‏توان فروخت، نه به خود فروشنده و نه به غير او، بعد از سررسيد فروش آن جايز است، به جنس ثمن اول باشد يا به غير آن، مساوي تفاوت بین بورس و فرابورس ثمن اول باشد يا نباشد، مادامي که مستلزم رباي معاملي نشود.

7. درسررسيد اگر بايع به دلايلي چون نبودن کالا، نتواند مبيع را تحويل دهد، خريدار مخير است که معامله را فسخ کرده ثمن را پس بگيرد يا منتظر باشد تا بايع متمکن از پرداخت شود، خريدار نمي‏تواند بايع را ملزم به پرداخت قيمت کالا در سررسيد نمايد."

اما در بند 14 ماده 1 آیین‌نامه معاملات بورس کالای ایران قرارداد سلف به صورت زیر تعریف شده است :

"قرارداد سلف: قراردادي است كه براي خريد يا فروش يك فلز و تحويل در زمان مشخص در آينده و با قيمت معين منعقد مي‌شود و تمام بهاي آن، هنگام معامله پرداخت مي‌گردد. اين نوع قراردادها تا رسيدن موعد تحويل فلز، قابل معامله مجدد در بورس کالا نمي‌باشند."

وجوه اشتراک قرارداد فوروارد و قرارداد سلف

وجوه اشتراک قرارداد فوروارد با قرارداد سلفی که در آیین‌نامه معاملات بورس کالای ایران تعریف شده است عبارتند از:

1. هر دو نوع قرارداد فوروارد و سلف توافق‌نامه‌ای برای خرید یا فروش دارایی در زمان معین در آینده و با قیمت مشخص هستند،

2. در هر دو قرارداد فوروارد و سلف پرداخت مبلغ قرارداد توسط خریدار یک‌بار انجام می‌شود،

3. در هر دو قرارداد فوروارد و سلف استاندارد خاصی برای موعد تحویل کالا وجود ندارد،

4. اکثر قراردادهای فوروارد و سلف به تحویل فیزیکی منجر می‌شوند.

وجوه افتراق بین قرارداد فوروارد و قرارداد سلف

وجوه افتراق بین قرارداد فوروارد و قرارداد سلفی که در آیین‌نامه معاملات بورس کالای ایران تعریف شده است عبارتند از:

1. قرارداد فوروارد در بازارهای فرابورس ( OTC ) انجام می‌شود در حالی که قرارداد سلف در رینگ معاملاتی بورس کالای ایران معامله می‌شود.

2. در قرارداد فوروارد دو طرف در یک چانه‌زنی مستقیم مفاد قرارداد را تدوین می‌کنند در حالی که در قرارداد سلف عرضه‌کننده کالا شرایط خود را براساس ضوابط حاکم بر بورس کالای ایران تدوین می‌کند و خریدار دخالتی در تعیین شرایط قرارداد ندارد.

3. قرارداد فوروارد بیشتر با هدف پوشش ریسک منعقد می‌شود در حالی که قرارداد سلف با هدف تامین مالی عرضه‌کننده در کنار پوشش ریسک منعقد می‌شود.

4. در قرارداد فوروارد پرداخت مبلغ قرارداد توسط خریدار در تاریخ سررسید قرارداد انجام می‌شود در حالی که در قرارداد سلف پرداخت مبلغ فوق در زمان انعقاد قرارداد صورت می‌گیرد، بنابراین در قرارداد سلف به دلیل اینکه خریدار کل مبلغ قرارداد را در زمان عقد قرارداد به فروشنده پرداخت می‌کند، با هر انگیزه‌ای و تحت هر شرایطی امکان نکول قرارداد توسط فروشنده وجود ندارد، در حالی که در قرارداد فوروارد به دلیل اینکه هیچ پرداختی توسط طرفین در زمان انعقاد قرارداد صورت نگرفته است، فروشنده و خریدار با هر انگیزه‌ای امکان نکول قرارداد را دارند.

5. در قرارداد فوروارد نیازی به استانداردسازی دارایی پایه و تدوین قوانین و رویه‌های گسترده نمی‌باشد ولی در قرارداد سلف، دارایی پایه باید مطابق با استانداردهای تعیین‌شده در امیدنامه درج و پذیرش کالا باشد.

6. در زمان سررسید اگر قیمت توافق شده در قرارداد بیشتر از قیمت بازار باشد:

• در قرارداد سلف با وجود اینکه خریدار انگیزه لازم برای نکول قرارداد را دارد ولی به دلیل اینکه در زمان عقد قرارداد کل مبلغ قرارداد توسط خریدار به فروشنده پرداخت شده است، امکان نکول قرارداد توسط خریدار وجود ندارد و از سوی دیگر فروشنده از بابت تغییرات قیمت، انگیزه‌ای برای نکول قرارداد ندارد.

• در قرارداد فوروارد به دلیل اینکه در زمان عقد قرارداد هیچ وجهی توسط خریدار به فروشنده پرداخت نشده است، امکان و انگیزه نکول قرارداد به دلیل تغییرات قیمت، توسط خریدار وجود دارد و فروشنده از بابت تغییرات قیمت انگیزه‌ای برای نکول قرارداد ندارد.

7. در زمان سررسید اگر قیمت توافق شده در قرارداد کمتر از قیمت بازار باشد:

• در قرارداد سلف امکان و انگیزه نکول قرارداد توسط فروشنده از بابت تغییرات قیمت وجود دارد و امکان و انگیزه نکول قرارداد از بابت تغییرات قیمت توسط خریدار وجود ندارد.

• در قرارداد فوروارد امکان و انگیزه نکول توسط فروشنده از بابت تغییرات قیمت وجود دارد ولی انگیزه نکول قرارداد از بابت تغییرات قیمت توسط خریدار وجود ندارد.

مآخذ:

- مبانی مهندسی مالی و مدیریت ریسک، جان هال، ترجمه سجاد سیاح و علی صالح‌آبادی، بخش تحقیقات شرکت کارگزاری مفید، 1384

- آیین‌نامه معاملات شرکت بورس کالای ایران

- متن سخنرانی آقای دکتر سید عباس موسویان، سمینار آشنایی با ابزارهای مالی اسلامی، مورخ 1388 /5/7، سالن همایش‌های مرکز مطالعات بهره‌وری نیروی انسانی

منبع: معاونت اقتصادي و پشتيباني شرکت بورس کالای ایران، واحد مديريت مطالعات اقتصادي، برنامه‌ريزي و آموزش، شماره مسلسل: 88207.