چگونه از الگوهای بازگشتی شمعی در بازار سرمایه استفاده کنیم؟ (بخش اول)
نمودارهای شمعی (کندل استیک) یکی از حالات متداول و بسیار پر کاربرد برای نمایش قیمت ها در بازارهای مالی است. رفتارها و اقدامات خریداران و فروشندگان و جریان عرضه و تقاضا موجب تغییرات قیمتی شده و حرکت قیمت، حالات و الگوهای مختلفی را در نمودارها ایجاد می کند. از سال ها قبل، بررسی این الگوهای ایجاد شده یکی از راه های مرسوم و پر کاربرد برای فهم بهتر و تحلیل وضعیت قیمت، تمایلات خریداران و فروشندگان و ارائه دورنمایی تقریبی از آینده بوده است. بنابراین نخستین گام در تحلیل تکنیکال شناخت این الگوها و استفاده از آنها برای انجام معاملات است.
نمودار شمعی یا candlestick چیست؟
نحوه‌ی رسم نمودارهای شمعی در بازار ایران و بازارهای جهانی قدری باهم تفاوت دارد؛ اما شکل ظاهری آنها با یکدیگر یکسان است. هر شمع از چهار نقطه تشکیل شده است که نشان‌دهنده‌ی الگوی چکش (Hammer) چیست؟ قیمت اولیه، قیمت پایانی، کمترین قیمت و بیشترین قیمت است. در بازارهای جهانی آخرین قیمتی که سهم در آن قرار دارد، به‌عنوان قیمت پایانی در نظر می‌گیرند؛ ولی در بازار ایران قیمت پایانی عبارت است از میانگین تمام قیمت‌های معامله‌شده در آن روز است. نمودار شمعی روشی از ارائه اطلاعات درباره حرکت قیمت یک دارایی است. نمودارهای شمعی یکی از محبوبترین ابزار تحلیل تکنیکال است که معامله گر را قادر می سازد تا اطلاعات قیمت را تنها با استفاده از چند شمع، به سرعت تفسیر کند.
رنگ شمع‌ها نیز برای شناسایی شمع‌ها اهمیت زیادی دارد. عموما برای شناسایی شمع‌ها از دو رنگ سبز و قرمز یا سیاه و سفید استفاده میکنند؛ ولی ترکیب رنگ‌های متنوع‌تری نیز وجود دارد. این تغییر رنگ به ما نشان میدهد که قیمت پایانی کمتر از قیمت اولیه بوده است یا بیشتر. به‌عنوان مثال، در ترکیب رنگ سبز و قرمز، اگر قیمت اولیه بیشتر از قیمت پایانی باشد، رنگ شمع قرمز خواهد بود و اگر قیمت اولیه کمتر از قیمت پایانی باشد، رنگ شمع سبز خواهد بود.
الگوهای شمع ژاپنی تصویری روان‌شناختی از ذهنیت معامله‌گران در آن زمان به ما میدهد. این تصویر به‌وضوح نشان میدهد که عملکرد معامله‌گران در زمان مشخص بازار چگونه است. ازآنجاکه تحلیل الگوهای شمعی یکی از الگوی چکش (Hammer) چیست؟ انواع تحلیل تکنیکال است، اساس الگوهای شمعی روانشناسی معامله‌گران است. یکی از ایده‌ها برای الگوهای شمعی این است که معامله‌گران در زمان‌های یکسان رفتار یکسانی از خود بروز می‌دهند و این رفتار یکسان در نهایت خود را در ظاهر شمع‌ها نمایان می‌کند.
این قبیل الگوهای شمعی ژاپنی در هر تایم فریم قابل استفاده هستند. شمع برای توضیح عملکرد قیمت در یک بازه زمانی مشخص استفاده می شود. شمع های ژاپنی با استفاده از قیمت آغازین، بالاترین قیمت، پایین ترین قیمت و قیمت پایینی دوره زمانی انتخاب شکل می گردد.
- اگر قیمت پایانی بالای قیمت آغازین باشد، آنگاه شمع توخالی کشیده می شود.
- اگر قیمت پایانی زیر قیمت آغازین باشد، آنگاه شمع توپر کشیده می شود.
- بخش توخالی یا توپر شمع بدنه شمع نامیده می شود.
- خطوط باریکی که از بالا و پایین کشیده شده، گستره بالاترین قیمت/پایین ترین قیمت را نشان می دهد، سایه نام دارد.
الگوی بازگشتی چیست؟
الگوهای بازگشتی، در واقع الگوهای شمعی یا کندل هایی هستند که توانایی تغییر در وضعیت موج را دارند. یعنی زمانی که در سقف یا کف با این الگوها مواجه شدید ، احتمال تغییر روند وجود دارد. بدین ترتیب الگوهای بازگشتی یا از نوع صعودی هستند یعنی در انتهای یک روند نزولی اتفاق الگوی چکش (Hammer) چیست؟ میوفتند و باعث تغییر روند به صعودی میشوند، یا الگوی بازگشتی نزولی هستند یعنی در انتهای یک روند صعودی مشاهده میشوند و باعث تغییر روند به نزولی میشوند.
انواع الگوی بازگشتی شمعی
در ادامه مهم ترین الگوهای بازگشتی شمعی را تشریح میکنیم.
الگوی چکش (hammer)
این الگو که به عنوان الگوی بازگشتی صعودی شناخته میشود در انتهای روند نزولی مشاهده میشود و منجر به مثبت شدن روند بازار میشود. این الگو از یک دم بلند کشیده و بدنه ای کوچک و مربعی تشکیل شده است. اندازه شاخ در این الگو بسیار کوچک است یا اصلا شاخ ندارد و اندازه دم باید حداقل دو یا سه برابر اندازه بدنه باشد. رنگ بدنه اهمیتی ندارد و کندل میتواند صعودی یا نزولی باشد، اما طبیعتا اگر بدنه کندل به رنگ سفید باشد، بر میزان قدرت و اعتبار صعودی الگو افزوده خواهد شد.
زمان خرید بر روی الگوی چکش
دقت شود که نباید به محض مشاهده الگوهای برگشتی اقدام به خرید یا فروش کنید بلکه باید منتظر بمانید الگوها به طور کامل تشکیل و تثبیت شوند. الگوی چکش نیز از این قاعده مستثنی نیست. ابتدا باید صبر کنید الگوی چکش تشکیل شود و بعد از بسته شدن آن در کندل بعدی که میبایست بالای سقف کندل چکش تشکیل شود دست به خرید میزنیم. حد ضرر در این الگو میتواند پایین تر از دم کندل باشد.
به طور مثال اگر هر کدام از کندل ها را یک روز معاملاتی در نظر بگیریم، هنگامیکه در روز اول الگوی چکش را مشاهده کردیم و بازار بسته شد در روز معاملاتی بعدی که دومین کندل تشکیل الگوی چکش (Hammer) چیست؟ میشود و در این موقعیت قیمت از سقف الگوی چکش بیشتر بود اقدام به خرید میکنیم.
الگوی چکش وارونه (inverted hammer)
این الگو نیز همانند الگوی قبل در انتهای روند نزولی تشکیل میشود و باعث صعودی شدن بازار میشود.
- به جای دم بلند دارای شاخ بلند و کشیده است.
- اندازه شاخ دو یا سه برابر اندازه بدنه کندل است.
- فاقد دم است یا دم کوچک و قابل اغماض دارد.
- رنگ بدنه میتواند سفید یا سیاه باشد اما صعودی بودن کندل در قدرت و اعتبار الگو تاثیر دارد.
- نقطه خرید در سقف این کندل و حد ضرر در کف قیمتی آن است.
الگوی مرد به دار آویخته (hanging man)
این الگو همانند الگوی چکش است با این تفاوت که یک الگوی برگشتی نزولی است یعنی در ادامه یک روند صعودی تشکیل میشود و میتواند منجر به نزولی شدن روند شود. ویژگی های این الگو به شرح زیر است.
- این الگو فقط در سقف به وجود می آید.
- دارای دم بسیار بلند می باشد و اندازه آن عموما دو یا سه برابر اندازه بدنه کندل است.
- رنگ بدنه این الگو مهم نیست.(در صورتی که رنگ بدنه سیاه باشد اعتبار الگو بیشتر می باشد)
- وقوع این الگو در سقف و در یک روند صعودی میتواند خاطر نشان کند که روند قبلی ممکن است به پایان برسد.
- این الگو فاقد شاخ یا دارای شاخص بسیار کوچک و قابل اغماض است.
الگوی شهاب سنگ (shooting star)
این الگو نیز یک الگوی بازگشتی نزولی است که شکل آن عکس الگوی مرد به دار آویخته است و شباهت زیادی به الگوی چکش وارونه دارد با این تفاوت که در ادامه روند صعودی دیده میشود. بر خلاف مرد به دار آویخته دم این الگو حذف شده و به جای آن شاخ بلند و کشیده دارد. ویژگی های این الگو به شرح زیر میباشد.
- این الگو در انتهای روند صعودی تشکیل میشود.
- دارای شاخ بسیار بلند است که حداقل دو یا سه برابر بدنه کندل است. (هرچه شاخ بلند تر باشد قدرت الگو بیشتر است)
- رنگ بدنه کندل مانند سه الگوی قبل اهمیتی ندارد اما اگر کندل نزولی باشد از قدرت بیشتری برخوردار است.
- نقطه فروش پس از تشکیل کامل کندل شهاب سنگ و در کف قیمتی آن است.
چهار الگویی که در بالا گفته شد در شکل زیر به طور خلاصه مقایسه شده اند.
الگوی پوشای صعودی (bullish engulfing)
همانطور که از اسم آن مشخص است، یکی از الگوهای برگشتی صعودی است و در انتهای یک روند نزولی تشکیل میشود و منجر به صعودی شدن بازار میشود. این الگو از دو کندل تشکیل شده است که مجاور یکدیگر میباشند و اندازه کندل دوم بزگتر از کندل اول است به گونه ای که بدنه دومین کندل کل کندل اول را در بر بگیرد و این نکته شرط لازم برای تشخیص این الگو است.
ویژگی های الگوی پوشای صعودی
- بدنه کندل دوم بزگتر از کندل اول باشد و کل بدنه کندل اول را در بر بگیرد. ( ترجیحا شاخ و دم را هم شامل شود)
- کندل اول نزولی است و کندل دوم صعودی است.
- نقطه خرید پس از تشکیل شدن سومین کندل است یعنی پس از آنکه این الگو به طورکامل تشکیل شد در نقطه ای بالاتر از سقف کندل دوم اقدام به خرید میشود.
الگوی پوشای نزولی (bearish engulfing)
الگویی بازگشتی نزولی است که مانند الگوی قبل از دو کندل متوالی تشکیل شده است و در الگوی چکش (Hammer) چیست؟ انتهای روند صعودی مشاهده میشود.
کندل شناسی در بورس چیست و آشنایی با انواع آن؟
کارشناسان حوزه بورس برای تحلیل بازار معمولا از دو روش تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی استفاده میکنند؛ و تحلیلگران تکنیکال این کار را با رسم سه نمودار کندل استیک، میله‌ای و خطی انجام می‌دهند. کندل شناسی علم رسم کردن، خواندن و پیش‌بینی بازار از طریق کندل‌ها است و به عبارتی یک معامله‌گر بورسی از طریق کندل شناسی در کنار بهره مندی از سایر استراتژی هایی نظیر استراتژی پرایس اکشن، تحلیل خط روند، امواج الیوت، میتواند معاملات خود را در روز مدیریت کند.
کندل استیک چیست؟
کندل و کندل استیک چیست؟ کندل در لغت به معنای شمع و کندل استیک (Candlestick) به معنای شمعدان است؛ و نمودار شمعی به مجموعه‌ای از کندل‌ها گفته میشود که پشت سر هم رسم میشوند و روند بازار را نمایش می‌دهند. نمودار کندل استیک زمانی کاربرد دارد که تغییرات قیمت سهم دارای روند باشند و در الگوی چکش (Hammer) چیست؟ نتیجه، رسم نمودار الگویی شامل نقاط حمایت و مقاومت سهم را در اختیار تحلیل‌گر می‌گذارد که منجر به انتخاب قیمت مناسب برای خرید میشود.
علم کندل شناسی در بورس اگرچه زیرمجموعه روش تحلیل تکنیکال است، اما در حوزه روانشناسی بورس هم کاربرد دارد. از آنجایی که روند حرکت هر سهم در بازار ناشی از تصمیمات معامله‌گران است، بنابراین نمودار شمعی احساسات سرمایه‌گذاران و هیجاناتی که بازار تحت تاثیر آن قرار می‌گیرد را نمایش میدهد؛ و این موضوع را می‌توان از دیگر کاربردهای کندل استیک به حساب آورد.
اجزای نمودار کندل استیک
نمودار کندل استیک در حقیقت از دو بخش اصلی «بدنه» و «سایه» تشکیل شده است؛ و رسم آن بر پایه تعدادی مولفه و انتخاب یک بازه زمانی (از یک ثانیه تا یک ماه) انجام میشود. در تصویر روبرو نمونه‌ای از کندل را مشاهده می‌کنید که اجزای کندل به شرح زیر است:
- بالاترین قیمت: بالاترین قیمتی که سهم در بازه زمانی انتخابی تجربه کرده است.
- قیمت باز شدن: اولین قیمتی که سهم در بازه زمانی انتخابی، مورد معامله قرار گرفته است.
- قیمت بسته شدن: آخرین قیمتی که سهم در بازه زمانی انتخابی، مورد معامله قرار گرفته است.
- پایین‌ترین قیمت: کمترین قیمتی که سهم در بازه زمانی انتخابی تجربه کرده است.
- سایه‌های بالا و پایین: سایه‌ها در هر کندل نشان‌دهنده میزان خرید و فروش در آن بازه زمانی هستند. اگرچه کندل‌ها انواع گوناگونی دارند اما در حالت کلی، اگر سایه بالایی در کندل بلندتر باشد، از بیشتر بودن قدرت خریداران در ابتدا و قدرت یافتن فروشندگان در انتهای بازه معاملاتی حکایت دارد که موجب کاهش قیمت پایانی نسبت به قیمت عرضه خواهدشد. اما بلندتر بودن سایه پایینی، بیانگر بیشتر بودن قدرت فروشندگان در ابتدا و قدرت یافتن خریداران در زمان پایان بازه معاملاتی و افزایش قیمت پایانی است.
- بدنه: یکی دیگر از اجزای نمودار کندل استیک الگوی چکش (Hammer) چیست؟ که قدرت خرید و فروش سهم را نشان میدهد، بدنه است. نموداری که در آن رنگ بدنه سبز یا سفید باشد، قیمت بسته شدن از قیمت باز شدن بالاتر است، به عبارتی قیمت سهم رشد داشته است. اما اگر بدنه قرمز یا مشکی باشد، قیمت سهم کاهش یافته و قیمت بسته شدن از قیمت باز شدن کمتر است. همچنین بدنه بزرگتر بیانگر بالا بودن قدرت خرید و فروش در آن سهم است.
انواع شمع‌ها در کندل شناسی
شمع‌ها در نمودار کندل استیک، به اشکال مختلفی ظاهر میشوند و هر کدام مفهوم خاص خود را دارند. معامله‌گران برای شناسایی انواع شمع‌ها در کندل شناسی، از الگوهای کندل استیک استفاده میکنند. این الگوها به دو دسته ساده و پیچیده تقسیم میشوند که در هر دو گروه، می‌توان انواع شمع‌های بدون سایه، بدون بدنه، با سایه خیلی بلند یا خیلی کوتاه و… را مشاهده کرد.
همچنین گاهی در نمودار کندل استیک، چند الگو در امتداد هم شکل می‌گیرند که شامل انواع شمع‌ها هستند. مثلا اگر ما بازه زمانی یک ماه را انتخاب کنیم، ممکن است در ابتدا انواع شمع‌هایی ظاهر شوند که نشان از قدرت معامله‌گران دارند (الگوی شماره 1)، در هفته دوم الگو تغییر می‌کند و شکست سهم را نشان میدهد (الگوی شماره 2) و در هفته آخر ماه انواع شمع‌هایی ظاهر میشوند که نشان از بازگشت سهم دارند (الگوی شماره 3).
برای درک بهتر انواع شمع‌ها در کندل شناسی، در ادامه به بررسی چند الگو و چگونگی نمایش شمع‌ها در هر الگو می‌پردازیم.
الگوهای کندل استیک
انواع کندل شناسی با توجه به ویژگی‌های سهم و شرایط بازار در بازه معاملاتی انتخاب شده، طبق الگوی خاصی نمایش می‌یابند. هر کدام از الگوهای کندل استیک دارای نام و ویژگی مخصوص به خود هستند، مثلا ممکن است الگویی بدون سایه یا حتی بدون بدنه باشد! بنابراین در ادامه به معرفی چند الگو که در بحث کندل شناسی بیشترین کاربرد را دارند، می‌پردازیم.الگوی چکش (Hammer) چیست؟
1/ کندل مارابوزو (Marubozu)
کندل مارابوزو از نظر شکل ظاهری تنها از قسمت بدنه تشکیل شده است و میتواند سبز یا سفید و قرمز یا مشکی باشد. الگوی مارابوزو اغلب در انتهای یک روند صعودی یا نزولی تشکیل میشود.
مارابوزو سبز یا سفید: این مارابوزو اگر در انتهای روند صعودی ظاهر شود، نشان از ادامه رشد قیمت دارد؛ و اگر در انتهای روند نزولی تشکیل شود بیانگر حرکت معکوس قیمت سهم در ادامه بازار است.
مارابوزو قرمز یا مشکی: ظاهر شدن این مارابوزو در انتهای روند صعودی نشان از سقوط قیمت دارد؛ و اگر در انتهای روند نزولی ظاهر شود، بیان‌کننده این است که روند جاری ادامه خواهد داشت.
2/ کندل بلند (Long Candle)
الگوی کندل بلند تا حد زیادی شبیه مارابوزو است، با این تفاوت که سایه‌های بالایی و پایینی کوتاهی هم دارد.
زمانی که این کندل با رنگ قرمز یا مشکی ظاهر شود، ادامه مسیر به صورت نزولی، و زمانی که با رنگ سبز یا سفید نمایش یابد، ادامه مسیر به صورت صعودی را انتظار خواهیم داشت.
به عبارتی کندل بلند از وجود ثبات در بازار حکایت دارد و با ظهور آن به رنگ قرمز تا مدتی بیشتر افراد فروشنده و با ظهور به رنگ سبز برای مدتی بیشتر افراد خریدار خواهند بود.
3/ کندل‌های سه‌تایی (Three candles patterns)
کندل‌های سه‌تایی همانطور که از نامشان پیداست از قرارگیری متوالی سه شمعدان با بدنه و سایه‌های متوسط تشکیل میشوند؛ و شامل دو مدل: سه کلاغ سیاه (Three Black Crows) و سه سرباز سفید (Three White Soldiers) هستند. دقت کنید در این الگو توالی شمعدان‌ها مهم است و نباید بین آنها فاصله‌ای وجود داشته باشد. مثلا دو شمعدان با روند نزولی و سپس ظهور یک شمعدان صعودی، نمی‌تواند در الگوی سه‌تایی قرار بگیرد.
در الگوی سه کلاغ سیاه (Three Black Crows) سه شمعدان با رنگ مشکی یا قرمز با حرکت نزولی ظاهر میشوند که احتمالا در ادامه آن، معامله‌گران شاهد کاهش قیمت سهم خواهند بود؛ و به عبارتی تعداد فروشندگان همچنان بیشتر از خریداران است.
اما الگوی سه سرباز سفید (Three White Soldiers) برعکس حالت قبل است. یعنی ظهور سه شمعدان سفید یا سبز به شکل متوالی با حرکت صعودی؛ که بیانگر وجود خریداران قوی و الگوی چکش (Hammer) چیست؟ افزایش قیمت سهم در ادامه خواهد بود.
4/ کندل دوجی (Doji)
کندل دوجی الگویی است که در زمان تضعیف یک روند ظاهر میشود. اگر الگوی دوجی در امتداد یک روند صعودی ظاهر شود، خبر از کم شدن قدرت خریداران دارد؛ و اگر در امتداد یک الگوی نزولی ظاهر شود گویای کاهش تعداد فروشندگان است.
از نظر ظاهری، دوجی کندلی بدون بدنه و دارای سایه‌هایی بلند است و شامل سه مدل: دوجی سنجاقک، دوجی پایه بلند و دوجی سنگ قبر میشود.
زمانی که در سهمی قیمت شروع و پایان برابر باشد، با افزایش تعداد خریداران، دوجی سنجاقک و با افزایش تعداد فروشندگان، دوجی سنگ قبر ظاهر میشود. اما گاهی تردید زیادی درباره سهم وجود دارد و علاوه بر برابر بودن قیمت شروع و پایان، قدرت فروشندگان و خریدان هم تقریبا برابر است! که در این حالت شاهد رسم دوجی پایه‌بلند خواهیم بود.
5/ کندل چکش (Hammer)
این الگو ظاهری شبیه نام خود دارد، یعنی بدنه‌ای کوتاه و مربعی با سایه پایینی بلند که طول سایه حداقل دو تا سه برابر بدنه است. کندل چکش سایه بالایی ندارد یا سایه بالایی آن بسیار کوتاه است.
معمولا زمانی که قرار است یک روند نزولی پایان یابد (مثلا پس از تشکیل الگوی سه کلاغ سیاه)، یک کندل چکش ظاهر میشود. اگر کندلی که پس از چکش رسم میشود، حرکت صعودی داشته باشد، الگوی ما معتبر و در غیر اینصورت نامعتبر است. البته این موضوع را از رنگ کندل چکش هم می‌توان حدس زد؛ معمولا چکش‌های سبز یا سفید اعتبار بیشتری دارند و احتمال صعودی شدن حرکت پس از تشکیل آنها بیشتر خواهد بود.
6/ کندل ابر سیاه (Dark Cloud)
کندل ابر سیاه برعکس الگوی چکش است و در امتداد یک روند صعودی (مثلا پس از تشکیل الگوی سه سرباز سفید) ظاهر میشود و برعکس شدن روند جاری را خبر میدهد.
از نظر ظاهری رنگ بدنه مشکی یا قرمز، با سایه‌هایی کوتاه یا حتی بدون سایه است.
قیمت باز شدن سهم در این کندل گاهی برابر با قیمت بسته شدن در کندل قبلی و اغلب بیشتر از آن است. معامله‌گران ظاهر شدن الگوی کندل ابر سیاه را هشداری برای خروج از سهم قلمداد میکنند.
7/ کندل هارامی (Harami)
هارامی کلمه‌ای ژاپنی است که اشاره به باردار بودن دارد. همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید الگوی کندل هارامی با تشکیل یک شمعدان بزرگ (مادر) و یک شمعدان کوچک (نوزاد) در میانه آن، توصیف درستی از نام خود را ارائه میدهد. کندل هارامی شامل دو حالت صعودی (Harami Bullish) و نزولی (Harami Bearish) است؛ و معامله‌گران آن را به عنوان یک الگوی ضعیفِ بازگشتی در روند بازار می‌شناسند.
به عبارتی الگوی کندل هارامی می‌گوید که قیمت از روند قبلی خود (خواه نزولی باشد یا صعودی) جدا خواهد شد؛ اما اینکه روند معکوس میشود یا سهم بدون روند به مسیر خود ادامه میدهد، الگوی چکش (Hammer) چیست؟ مشخص نیست! و این مشخص نبودن میتواند آشفتگی بازار را در پی داشته باشد؛ چرا که برخی افراد توقف روند را به فال نیک گرفته و وارد معامله برای خرید یا فروش سهم میشوند و برخی دیگر منتظر روند پیدا کردن سهم در بازار می‌مانند.
سخن آخر
وجود الگوهای مختلف در بحث کندل شناسی، احتمالا موجب سردرگمی کاربران و پیچیده به نظر رسیدن این مبحث خواهد شد! اما دقت کنید که کندل در حالت کلی از اجزای ثابتی تشکیل میشود و تنها نحوه قرارگیری این اجزا در الگوهای مختلف متغیر است، بنابراین شما با بررسی نمودار چندین سهم و روند حرکتی آنها در بازار، به راحتی قادر به درک مبحث کندل استیک خواهید بود.
گفتنی است اگرچه کندل شناسی در بورس به تنهایی برای تحلیل بازار و مدیریت معاملات کاربرد ندارد، اما در کنار نمودارهای میله‌ای و خطی میتواند نتایج خوبی را در اختیارتان بگذارد و نقطه قوت آن که مشخص کردن بهترین زمان برای خرید سهم است، را می‌توان دلیل محبوبیت این روش بین تحلیلگران حوزه تکنیکال دانست.
الگوهای تک کندلی
حالا که الگوهای اصلی کندل مانند فرفره، ماروبوزو و دوجی را یاد گرفتید، بیایید ببینیم که چطور می‌توانیم الگوهای تک کندلی را تشخیص دهیم.
وقتی این الگوها روی نمودار ظاهر میشوند، نشان‌دهنده‌ی برگشت احتمالی بازار هستند.
در ادامه 4 الگوی کندل ژاپنی اصلی را می‌بینید:
چکش (Hammer) و مرد دارآویز (Hanging Man)
الگوهای چکش و مرد دارآویز کاملاً شبیه هم هستند، اما با توجه به حرکت قیمت گذشته معنای متفاوتی دارند.
هر دو الگو، بدنه‌ی کوچک (مشکی یا سفید)، سایه‌ی پایینی بلند و سایه‌ی بالایی کوتاه دارند. سایه‌ی بالایی ممکن است وجود نداشته باشد.
الگوهای چکش و مرد دارآویز چکش، مرد دارآویز
چکش یک الگوی برگشتی صعودی است که در طول یک روند نزولی شکل می‌گیرد. دلیل نام گذاری آن این است که بازار دارد کف بازار را می‌کوبد و می‌سازد.
وقتی قیمت در حال کاهش است، چکش‌ها می‌گویند که کف نزدیک است و به زودی قیمت دوباره افزایش می‌یابد.
سایه‌ی پایینی بلند نشان میدهد که فروشندگان قیمت را پایین کشیدند، اما خریداران توانستند بر این فشار فروش غلبه کنند و قیمت را نزدیک به قیمت باز شدن، ببندند.
اما تنها به این دلیل که یک چکش را در یک روند نزولی دیده‌اید، نباید به صورت خودکار یک سفارش خرید قرار دهید! پیش از تصمیم‌گیری، به تأییدیه‌های صعودی بودن بیشتری نیاز دارید.
یکی از این تأییدیه‌ها میتواند یک کندل سفید باشد که در سمت راست چکش، قیمت بسته شدن بالاتری از قیمت باز شدن داشته باشد.
معیارهای تشخیص یک چکش:
- سایه‌ی بلند پایینی تقریباً دو یا سه برابرِ طولِ بدنه‌ی اصلی است.
- سایه‌ی بالایی کوچک است یا اصلاً وجود ندارد.
- بدنه‌ی اصلی در انتها و بالای محدوده‌ی معاملاتی شکل می‌گیرد.
- رنگ بدنه‌ی اصلی مهم نیست.
مرد دارآویز یک الگوی برگشتی نزولی است که میتواند نشان‌دهنده‌ی یک سطح مقاومت قوی یا سقف باشد.
وقتی قیمت در حال افزایش است، اگر یک مرد دارآویز تشکیل شود، یعنی تعداد فروشندگان کم‌کم از تعداد خریداران بیشتر میشود.
سایه‌ی پایینی بلند نشان میدهد که فروشندگان در طول دوره‌ی معاملاتی بازار، قیمت را پایین کشیده‌اند.
خریداران نیز توانستند کمی قیمت را بالا بکشند، اما تنها موفق شدند آن را نزدیک به قیمت باز شدن، ببندند.
این به ما هشدار میدهد، چون نشان میدهد که دیگر خریداری باقی نمانده که تحرک لازم را ایجاد کند و قیمت را بالا بکشد.
معیارهای تشخیص مرد دارآویز
- سایه‌ی پایینی بلند تقریباً دو یا سه برابرِ طولِ بدنه‌ی اصلی است.
- سایه‌ی بالایی کوچک است یا اصلاً وجود ندارد.
- بدنه‌ی اصلی در انتها و بالای محدوده‌ی معاملاتی شکل می‌گیرد.
- رنگ بدنه‌ی اصلی مهم نیست، اگرچه بدنه‌ی مشکی سیر نزولی بیشتری نسبت به بدنه‌ی سفید دارد.
چکش معکوس (Inverted Hammer) و ستاره ثاقب (Shooting Star)
الگوی چکش معکوس و ستاره‌ی ثاقب نیز دقیقاً شبیه هم هستند. تنها تفاوت بین آنها صعودی یا نزولی بودن روند است.
یک چکش معکوس یک کندل برگشتی صعودی است.
یک ستاره‌ی ثاقب، یک کندل برگشتی نزولی است.
هر دو کندل، بدنه‌ی اصلی کوچک (توپر یا توخالی)، سایه‌ی بالایی بلند و سایه‌ی پایینی کوچک دارند. سایه‌ی پایینی میتواند وجود نداشته باشد.
چکش معکوس و ستاره‌ی ثاقب چکش معکوس، ستاره‌ی ثاقب
اگر چکش معکوس در زمان افت قیمت شکل گیرد، احتمالاً یک برگشت رخ میدهد. سایه‌ی بالایی بلند نشان میدهد که خریداران سعی کرده‌اند قیمت‌های بالاتری را پیشنهاد دهند.
با این وجود، فروشندگان متوجه قصد خریداران شدند و با گفتن “فکر کردی!”، دوباره تلاش کردند قیمت را پایین بکشند.
خوشبختانه، خریداران صبحانه‌ی مفصلی خورده بودند و توانستند دوره‌ی معاملاتی بازار را نزدیک به قیمت باز شدن، ببندند.
از آنجایی که فروشندگان نتوانستند قیمت را پایین‌تر بکشند، یعنی هر کسی که قصد فروش داشته، توانسته بفروشد.
و اگر دیگر فروشنده نداشته باشیم، پس چه کسی باقی مانده؟ خریداران.
ستاره‌ی ثاقب یک الگوی برگشتی نزولی است که دقیقاً شبیه چکش معکوس است، اما زمانی که قیمت در حال افزایش باشد، شکل می‌گیرد.
شکل آن نشان میدهد که قیمت باز شدن بسیار پایین بوده، افزایش یافته اما دوباره به کف برگشته است.
این یعنی خریداران سعی کردند قیمت را بالا بکشند، اما فروشندگان وارد میدان شده و آنها را شکست دادند. این یک علامت قطعی نزولی است، چون همه‌ی خریداران کشته شده و دیگر خریداری باقی نمانده است.
کندل چیست؟ انواع آن و آموزش کندل شناسی تکنیکال (با فیلم)
سال جاری، سال پرفراز و نشیب برای بورس در کشور ما بوده و مورد توجه بسیاری از مردم قرار گرفته است. ازاین رو لازم است تا دانش و آگاهی خود را نسبت به نحوه عملکرد آن افزایش دهیم. تحلیل تکنیکال یکی از راه های بررسی وضعیت بازارهای مالی است. برای فعالان این حوزه بررسی لحظه الگوی چکش (Hammer) چیست؟ ای روند تغییرات بسیار حائز اهمیت است. به طور کلی فعالان بازار بورس از سه نمودار برای تحلیلات خود استفاده میکنند. نمودارخطی، میله ای و کندل استیک است. که از این سه نمودار کندل استیک بسیار حائز اهمیت است. که این توجه به واسطه تحلیل آسان و تشخیص راحت روند صعودی و نزولی یک سهم است. در این مقاله به طور جامع به بررسی کندل و انواع آن خواهیم پرداخت.
کندل چیست؟
تاریخچه کندل و استفاده از آن به بازار برنج فروشان ژاپن برمیگردد. بازرگانان برنج برای شناساسی قیمت و شتاب بازار از این مدل ریاضی استفاده میکردند.
در واقع کندل، یک نوع نمودار قیمتی است که با کمک آن می‌توان قیمت‌های بالا، پایین، بازشدن و بسته شدن یک اوراق بهادار در یک دوره زمانی مشخص را نشان داد. به بیان دیگر، از کندل استیک‌ها زمانی استفاده میشود که تغییرات قیمت سهم دارای روند یعنی صعودی یا نزولی باشد.
توی این پک فوق العاده، تحلیل تکنیکال در بورس رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! بورس رو سریع یاد بگیر وحسابی پول دربیار!
نحوه استفاده از کندل در تشخیص روند قیمت بازار
الگوهای کندل استیک معمولاً در نقاط حمایت و مقاومت سهم (اگر الگویی تشکیل‌شده باشد) مورد توجه قرار می‌گیرند و انتخاب قیمت‌های مناسب برای خرید سهام جزیی از نقاط قوت الگوهای کندل استیک است. این در حالی است که این الگوها برای قیمت‌های خروج از سهم معمولأ عملکرد مناسبی ندارند.
نمودار کندل (شمعی)، احساسات و هیجانات سرمایه‌گذاران در بازار را به شکل تصویری در می‌آورند، به این ترتیب تحلیلگران تکنیکال می‌توانند زمان مناسب خرید و فروش را با بررسی و تحلیل این نمودارها تشخیص دهند. به همین دلیل است که کندل‌ها، یک تکنیک بسیار مناسب برای ارزیابی دارایی‌هایی مانند سهام، معاملات فارکس و معاملات آتی محسوب میشوند.
اجزای کندل
به طور کلی یک کندل استیک از چهار بخش اصلی تشکیل شده است. این چهار داده عبارتند از:
- قیمت آغازین open
- قیمت پایانی close
- بالاترین قیمت در بازه زمانی High
- پایین ترین قیمتی که در بازه زمانی Low
در شکل زیر میتوانید این چهار جز را مشاهده کنید. نکته قابل ذکر این نمودار توپر و توخالی بودن الگوی کندل است. زمانی که بدنه اصلی توخالی باشد، روند بازار صعودی و زمانی که توپر است نشان از روند نزولی بازار است.
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
نمودار شمعی یا کندل استیک چیست؟ انواع آن کدامند؟
الگوهای نمودار شمعی برای پیش بینی جهت گیری های آینده قیمت استفاده می شود. 16 مورد از رایج ترین الگوهای کندل استیک و نحوه استفاده از آنها برای شناسایی فرصت های تجاری را در این مقاله بررسی می کنیم.
- 1. کندل استیک چیست؟
- 2. شش الگوی شمعدانی صعودی
- 2.1. Hammer
- 2.2. Inverse hammer
- 2.3. Bullish engulfing
- 2.4. Piercing line
- 2.5. Morning star
- 2.6. Three white soldiers
کندل استیک چیست؟
کندل استیک روشی برای نمایش اطلاعات قیمتی یک دارایی است. نمودار های شمعدان یکی از محبوبت ترین مولفه های تحلیل تکنیکال هستند که به تریدرها این امکان را می دهد اطلاعات در مورد قیمت دارایی ها را به سرعت و فقط بر اساس چند نوار تفسیر کنند.
این مقاله بر روی نمودار های روزانه تمرکز دارد که در آن هر کندل استیک جزئیات یک معامله یک روزه را نشان می دهد. کندل استیک سه ویژگی اصلی دارد:
- بدنه (body) که نمایانگر محدوده باز تا بسته است.
- فتیله یا سایه (wick) که نشان دهنده قیمت ها بالا و پایین در بازه زمانی یک روز است.
- رنگ که نشان دهنده جهت حرکت بازار است. یک بدنه سبز یا سفید نشانگر افزایش قیمت است درحالی که یک بدنه قرمز یا سیاه کاهش قیمت را نشان می دهد.
با گذشت زمان هر یک از کندل ها، الگویی را تشکیل می دهد که تریدرمی تواند بر اساس آن سطح حمایت و مقاومت اصلی را تشخیص دهد. الگوهای شمعی زیادی وجود دارد که نشانگر فرصت های بازار است. برخی از آنها یک درون بینی از فشار خرید و فروش را ارائه می دهند، در حالی که برخی دیگر الگوهای تحکم یا تردید بازار را نشان می دهد.
قبل از شروع ترید، مهم است که با اصول کندل استیک ها و نحوه تاثیر گذاری این الگو ها در تصمیمات آشنا باشید.
شش الگوی شمعدانی صعودی
الگوهای صعودی (گاوی) ممکن است بعد از رود نزولی بازار شکل بگیرند و نشان واژگونی نوسانات قیمت باشند. این الگو ها شاخص هایی برای معامله گران هستند تا یک پوزیشن طولانی برای بدست آوردن سود از هر مسیر صعودی در نظر بگیرند.
Hammer
الگوی شمعدانی چکشی (Hammer) از بدنه ای کوتاه و دارای فیتیله بلند و به سمت پایین تشکیل شده است و در پایان یک روند نزولی مشاهده می شود. یک hammer نشان می دهد که اگرچه در طول روز فشار فروش وجود داشته باشد، اما در نهایت فشار قوی خرید قیمت را بالا می برد. رنگ بدنه می تواند متفاوت باشد. اما چکش های سبز نشان دهنده بازار قوی تری از چکش های قرمز هستند.
کندل استیک چکش (hammer)
Inverse hammer
یک الگوی مشابه صعودی، چکش معکوس (Inverse hammer) است. تنها تفاوت این است که فتیله بالایی بلند است در حالی که فتیله پایین کوتاه است. این نشان می دهد فشار خرید و به دنبال آن فشار فروشی وجود داشته است که به اندازه کافی قوی نبوده تا قیمت بازار را پایین بیاورد. چکش معکوس نشان می دهد که خریداران به زودی کنترل بازار را در اختیار می گیرند.
کندل استیک چکش معکوس (Inverse hammer)
Bullish engulfing
الگوی پوششی صعودی از دو شمعدان تشکیل شده است. شمع اول بدنه ای قرمز کوتاه دارد که که به طور کامل توسط یک شمعدان سبز پوشش داده شده است. اگرچه قیمت در روز دوم پایین تر از روز اول شروع می شود اما بازار صعودی قیمت را بالا می برد و به یک پیروزی آشکار برای خریداران تبدیل می شود.
کندل استیک پوششی صعودی (Bullish engulfing)
Piercing line
این الگو نیز از دو کندل تشکیل شده است که یک کندل بلند قرمز و پس از آن یک کندل بلند سبز قرار دارد. معمولا بین قیمت بسته شدن کندل اول و باز شدن کندل سبز رنگ، تفاوت قابل توجهی وجود دارد. این موضوع نشان دهنده فشار قوی خرید است زیرا قیمت بالاتر از میانه قیمت روز قبل است.
همانطور که در تصویر زیر مشخص است، قیمت بسته شدن روز دوم باید از نصف قیمت بدنه کندل روز اول بیشتر باشد.
کندل استیک piercing line
Morning star
الگوی ستاه صبحگاهی در پایان یک روند نزولی رخ می دهد و نشانه امید تلقی می شود. این الگو از سه شمعدان تشکیل شده است: یک شمع بدنه کوتاه بیت دو کندل سبز و قرمز بلند قرار گرفته است.
به طور سنتی ستاره بای سایر بدنه های طولانی همپوشانی نخواهد داشت چرا که در آن قسمت یک گپ قرار دارد. این روند نشان میدهد که فشار فروش روز اول فروکش می کند و بازاری صعودی (گاوی) پیش روست.
کندل استیک ستاره صبحگاهی (morning star)
Three white soldiers
الگوی سه سرباز سفید پوست در طی سه روز اتفاق می افتد و شامل سه کندل سبز(سفید) متوالی با فیتیله های کوچک است که نسبت به روز قبل به تدریج بالاتر باز و بسته می شوند. این یک سیگنال بسیار قوی گاوی است که پس از یک روند نزولی رخ می دهد و یک فشار یکپارچه برای خرید را نشان می دهد.
کندل سه سرباز سفید پوست (three white soldiers)
دیدگاه شما