شیرآلات اهرمی چیست؟
شیرآلات اهرمی نوعی از شیرآلات بهداشتی ساختمانی هستند که به سرعت جای شیرهای قدیمی را گرفتهاند و بخاطر راحتی و سهولتی که در استفاده دارند و لوکس بودن آن موجب جلب سلیقه اکثر مردم شده است.
در دو مقاله قبل به این موضوع پرداختیم که کارتریج شیرآلات چیست؟ و نحوه تعویض کارتریج شیرآلات چگونه است؟ در این مقاله نیز شما را اندکی با شیرآلات اهرمی و برخی از مزایا و معایب آن آشنا میکنیم.
شیرآلات اهرمی چیست؟
شیرآلات اهرمی یا شیرآلات کارتریجی به حدی متداول است که حتما بدون اینکه متوجه باشید تعداد بسیاری از آن را در هر جایی دیدهاید.
شیرآلات اهرمی (کارتریجی)، نسل جدیدتری از شیرآلات است که ضمن سهولت عملکرد، کاربرد و دوام بیشتری نسبت به شیرآلات کلاسیک دارد.
همچنین امروزه این شیرآلات به دلیل زیباتر بودن و قابلیت آنها در مصرف کمتر آب و مقاومت آنها در برابر خرابی رواج بیشتری پیدا کردهاند.
شیرآلات اهرمی بر خلاف شیرهای کلاسیک که دو دسته (دستگیره) دارند، تنها یک اهرم کنترل جریان آب دارد. با بالا بردن اهرم، شیر آب باز و با پایین آوردن آن بسته میشود. چرخاندن اهرم به سمت چپ، باعث گرم شدن آب و چرخاندن آن به سمت راست باعث سرد شدن آب میگردد.
کارتریج ها در اندازه های ۲۵، ۳۵، ۴۰ و ۴۵ موجود می باشند و همانطور که پیداست خروجی آب مثلاً در کارتریج ۴۰ بیشتر از ۳۵ میباشد.
شیرهای اهرمی چگونه عمل میکنند؟
همانطور که گفتیم شیرهای اهرمی بر خلاف مدلهای کلاسیک که دو دسته برای کنترل جریان و دمای آب دارند، تنها یک اهرم دارند.
در شیرآلات اهرمی دو جریان آب سرد و گرم از لوله به مرکز شیر میرسند و از قطعهای به نام کارتریج عبور میکنند. کارتریج از یک دسته، دو سطح سرامیکی صیقلی که به صورت آب بندی شده روی هم قرار گرفتهاند و پایههای نگهدارنده کارتریج تشکیل شده است.
در واقع به طور خلاصه میتوان گفت هر دو جریان آب سرد و گرم در مرکز شیر اهرمی به هم میرسند و پس از عبور از کارتریج یک جریان واحد، با فشار و دمای مورد نظر کاربر، از آبریز شیر خارج میشود.
با بالا بردن اهرم آب وصل شده و با پایین آورده آن جریان آب قطع میشود. همچنین اگر اهرم را به سمت چپ بچرخانید آب گرم خواهد شد. هرچقدر اهرم را بیشتر به سمت چپ بچرخانید جریان آب گرمتر خواهد شد و اگر اهرم را به سمت راست بچرخانید آب سردتر میشود.
دسته کارتریج در درون شیر اهرمی به وسیله دسته شیر اهرمی کنترل میگردد و دو سطح سرامیکی آب بندی شده، دارای سه مجرای جداگانه هستند که یکی ورودی آب سرد، دیگری ورودی آب گرم و سومی خروجی آب به سمت علمک است.
با حرکت دسته کارتریج، سرامیکها به طریقی روی هم حرکت میکنند که مجراهای ورودی آب گرم و سرد، بسته و باز میشوند.
در نتیجه میزان ورود آب سرد و گرم به کارتریج و نسبت آنها تغییر کرده و یک جریان واحد با دمای مورد نظر از خروجی سوم به آبریز شیر هدایت میگردد.
به غیر از مجراهای سه گانه فوق (سرد، گرم و خروجی به سمت آبریز) آب از مسیر دیگری نمیتواند عبور کند و کارتریج از بقیه نقاط کاملاً آب بندی میباشد. درکف کارتریج نیز اورینگی تعبیه شده که با نشستن در کف بدنه شیر، باعث آب کاربرد نسبتهای اهرمی بندی سوراخهای ورودی آب به کارتریج میشوند.
ساختار شیرآلات اهرمی
شیرهای اهرمی نسبت به شیرآلات بهداشتی کلاسیک اجزا و قطعات کوچکتر و بیشتری دارند. در واقع ساختار شیر اهرمی نسبت به نوع کلاسیک پیچیدهتر است.
در شیرهای اهرمی آب سرد و گرم هر دو، تا بدنه شیر بالا آمده سپس آب وارد دایورتر میشود. دایورتر دقیقاً زیر کارتریج قرار دارد. در قسمت بالای کارتریج نیز چند آب بند وجود دارد. این آب بندها مانع از خروج آب از بالای اهرم میشوند.
بین اهرم و کارتریج نیز چندین صفحه سرامیکی تعبیه شده تا اهرم به راحتی و بدون ساییدگی حرکت کند.
مزایای شیرهای اهرمی
در شیر ظرفشویی با استفاده از شیرآلات اهرمی به سادگی میتوان ورودی و خروجی آب را تنظیم کرد و همچنین میزان فشار آب گرم یا آب سرد به سادگی قابل تنظیم میباشد.
همچنین به خاطر اینکه فضای کمتری اشغال میکند، استفاده از آن باعث میشود که فضای بیشتری بر روی سینک ظرفشویی خالی بماند. این مزیت هم موجب نظم بخشیدن به سینک ظرفشویی است و هم موجب شست و شوی راحتتر سینک میشود.
در شیر دوش حمام نیز میتوانید میزان خروج آب را در چندین درجه مختلف تنظیم بگردانید و همچنین ارتفاع دوشها هم در این نوع شیرآلات قابل تنظیم می باشند.
با نصب این شیر آلات می توانید زیبایی دو چندانی را به آشپزخانه خود ببخشید. شیر آلات اهرمی در رنگ های مختلف قابل سفارش است حتی رنگهای غیر معمول مانند قرمز و آبی. شیرآلات به رنگ طلایی معمولا طرفداران خاصی دارد که با نصب آن میتوان حس لوکس بودن را به منزل داد.
نصب شیرآلات اهرمی همچنین موجب صرفه جویی در مصرف آب میشود. حتما تا به حال با شیرآلات معمولی کار کردهاید. زمانی که میخواهید شیر را ببندید، باید چند دور آن را بچرخانید که این کار چند ثانیه طول میکشد و در طی این زمان، همچنان آب در حال مصرف شدن است که این باعث هدر رفتن آب میشود.
اما در مقابل شیرآلات اهرمی با یک اهرم باز و بسته میشوند، این کار خیلی سریع انجام میشود و از هدر رفتن آب جلوگیری میکند.
علاوه بر اینها در شیرآلات معمولی از واشر استفاده میشود، واشر استفاده شده دوام زیادی ندارد و زود دچار خرابی میشود و بر اثر خرابی آن، شیر استفاده شده چکه میکند.
اما در مقابل برای ساخت شیرآلات اهرمی به جای واشر از یک نوع دیسک استفاده شده است که باعث بالا رفتن انعطاف پذیری شیر میشود و به دلیل همین انعطاف پذیری، شیر دوام بالایی دارد و خیلی دیر خراب میشود.
در کل شیرآلات اهرمی ساختمانی دارای مزایای بسیاری نسبت به شیرآلات قدیمیتر میباشند.
معایب شیرآلات اهرمی
طبیعی است که هر محصول تولیدی در کنار مزایا و کاربردهایی که دارد یک سری معایب هم داشته باشد. شیرآلات اهرمی با اینکه مزیتهای خیلی زیادی را هم نسبت به شیرآلات قدیمی دارند، اما یک سری مشکلات جزئی هم دارد که در زیر به طور مختصر به آنها میپردازیم.
کاربرد نسبتهای اهرمی
نسبت بازده سرمایه گذاری، ارتباط بین سود آوری و سرمایه گذاری واحد انتفاعی را نشان می دهد. به این نسبت بازده دارایی نیز گفته می شود. در این گروه از نسبت های سودآوری، کارایی و بازدهی استفاده از سرمایه گذاری سنجیده می شود.
مهمترین نسبتهای سرمایه گذاری عبارتند از: بازده حقوق صاحبان سهام(ROE)، سود هر سهم(EPS)، بازده سهامداران عادی(ROCE)،سود نقد هر سهم(DPS)،بازده دارایی یا سرمایه(ROA).
نسبتهای سرمایهگذاری بر دو نوع هستند یکی نسبتی که به وسیله آن میزان سرمایهگذاری در دارایی ثابت سنجیده میشود و دیگری نسبتهایی که رابطه منابع مالی مورد استفاده واحد تجاری را از لحاظ بدهیهای جاری و بلندمدت با ارزش ویژه تعیین و ارزیابی میکند و در واقع نحوه ترکیب آنها را بررسی مینمایند. معمولا شرکتهای تعاونی عمدتا منابع خود را در داراییهای جاری سرمایهگذاری میکنند حتی در محل خود شرکت تعاونی که عمدتا استیجاری است. بنابراین جز اول تحلیل که مبتنی بر داراییهای ثابت است در شرکتهای تعاونی کاربرد ندارد.
جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :
پایان نامه رابطه بین قابلیت های بازاریابی و عملیاتی با عملکرد مالی
داراییهای یک شرکت، پشتوانه بدهیهای آن شرکت و نیز معیار بسیار مفیدی برای نسبت پوشش است. با وجود این، همه داراییها و تعیین پوشش مورد استفاده قرار نمیگیرند. داراییها غیر قابل قبول که معمولا مورد پذیرش نهادهای نظارتی قرار نمیگیرند، شامل تجهیزات، مانده حساب نمایندهها و اوراق بهادار غیرقابل فروش در بازار می باشند. این نسبت باید بزرگتر از 521 درصد باشد (صفوی، فلاحتی، 1386).
2-2-3-6- نسبتهای اهرمی
نسبتهای اهرمی توانایی شرکت برای انجام تعهدات کوتاه مدت و کاربرد نسبتهای اهرمی بلندمدت را نشان میدهند (ارتوگرال و کاراکاساگلو[1]،2009). نسبتهای اهرم مالی میزان کلی بدهیهای شرکت را اندازه میگیرند. این نسبت از طریق مقایسه هزینه های ثابت و سود (از صورتحساب سود و زیان) یا با ارتباط دادن بدهیها به حقوق صاحبان سرمایه (از ترازنامه) محاسبه میشوند.
مهمترین نسبتهای اهرم مالی عبارتند از: نسبت بدهی، نسبت کل بدهی، نسبت بدهی به ارزش بازار سهام، نسبت پوشش هزینه های ثابت.
نسبتهای اهرمی تامین نیازهای مالی از طریق ایجاد بدهی را نشان میدهد. در واقع این نسبتها تعیین می کنند که شرکت تا چه حد نیازهای مالی خود را از منابع دیگران کاربرد نسبتهای اهرمی تامین نموده است. در واقع نسبتهایی که ترکیب سرمایه از بدهی شرکت را نمایان میسازد یعنی نشان میدهد شرکت چه مقدار از نیاز مالی خود را با وام جبران نموده است را نسبتهای اهرمی میگویند موضوع تاثیر اهرم مالی بر هزینه سرمایه شرکت از جمله موضوعات مورد توجه در مدیریت مالی است. توجه اصلی این مبحث به این سوال معطوف است که: آیا شرکت میتواند از طریق متنوع ساختن منابع تامین مالی، هزینه سرمایه خود را تحت تاثیر قرار دهد؟ این موضوع برای نخستین بار در سال 1958 توسط میل و مودیلیانی مطرح شد. آنها پس
از مطالعه و پژوهش به این نتیجه رسیدند که ارزش شرکت مستقل از اهرم (ساختار سرمایه) است (کلارک و همکاران، 1990).
در تعریف اهرم مالی 2 رویکرد داریم:
الف- رویکرد سود و زیانی
که به بررسی رابطه بین سود قبل از بهره و مالیات و سود هر سهم میپردازد و در واقع درجه اهرم مالی نشاندهنده درصد تغییر در سود هر سهم در ازای یک درصد تغییر در سود قبل از بهره و مالیات است.
ب- رویکرد ترازنامه ای
در این رویکرد دو تعریف برای اهرم مالی قایل شده اند:
نسبت بدهی به کل دارایی ها
نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام (خوش طینت و فلاح جوشقانی، 1386).
آشنایی شیر پروانه ای با محور هم مرکز ( شیر پروانه ای بدون فلنج) ، شیر ویفری اهرمی چیست؟
شیر پروانه ای بدون فلنج (شیر ویفری اهرمی ) به منظور قطع و وصل جریان طراحی شده است و بکارگيری آن به منظور کنترل جریان سيال تحت شرایط خاص مجاز می باشد که در صورت استفاده دائمی در شرایط کنترلی لازم است آسيب های ناشی از کاویتاسيون مد نظر قرار گرفته و در این خصوص با دفتر فنی مهندسی شرکت اندیشه نوین آب اوان مذاکره گردد.
بدنه شیر ویفری اهرمی اغلب دارای طراحی بدون فلنج و فلنج دار بدنه باریک است ، به طور معمول ، سطح آب بندی بدنه به صورت یک لاینر الاستومری ، تولید و روی بدنه ی اصلی مونتاژ می گردد. لذا بدنه ی اصلی شیر در تماس مستقیم با سیال و در معرض شرایط مخرب سرویس نمی باشد .
افت این نوع از شیرها با توجه به فرم دیسک و طراحی بدنه آن بسیار پایین تر از دیگر انواع شیرهای پروانه ای بوده و همچنین اتصال شفت به دیسک در این شیر از نوع اتصال پین مخروطی یا اتصال به محور چند وجهی می باشد.
شرکت میراب شیر ویفری اهرمی را از سایزهای 20 تا 300 و از فشار 6 تا 16 بار تولید می کند جنس بدنه و دیسک این شیر از انواع چدن داکتیل ، فولاد ریختگری و استنلس استیل می باشد از شیر ویفری اهرمی برای نصب بین فلنجهایی استفاده می شود که استاندارد آنها ANSI DIN EN 1092 -1/CLASS #150 و ماکزیمم فشار آنها 16 بار باشد .
شیر ویفری اهرمی نیاز به واشر آب بندی ندارد و در صورت استفاده از واشر اب بندی عملکرد شیر دچار اختلال می شود ، لاستیک آب بندی شیر هم در داخل بدنه شیر و در دو طرفه بدنه شیر قرارد دارد و به راحتی قابل تعویض می باشد لازم به ذکر است که طراحی شیر ویفری به نحوی ست که پروانه شیر در موقعیت باز ، به طور کامل در وسط قرار دارد و بهترین شرایط ببرای گذر سیال با کمترین افت فشار را ایجاد می نماید.
مزایای شیر ویفری اهرمی
- قابلیت استفاده برای عبور آب خام ، آشامیدنی ، پساب و انواع سیالات پایه اسیدی ، بازی و دارای گرانروی متوسط
- قیمت ارزان نسبت به سایر انواع شیرهای قطع و وصل
- قابلیت کنترل محدود جریان عبوری
- سرعت نسبتا بالای باز و بسته شیر خصوصا در زمان تجهیز به عملگر غیر دستی
- وزن پایین
- اشغال فضای کم در جانمایی خطوط لوله
- افت فشار نسبتا پایین
- سادگی در نصب و بهره برداری و تعمیرات
- قابلیت نصب در کلیه خطوط عمودی و افقی
- امکان نصب عملگرهای پنوماتیک و برقی
محدودیت های شیر ویفری اهرمی
- باقی ماندن دیسک حتی در حالت کاملا باز در مسیر جریان سیال
- محدودیت استفاده در فشار بالا
- محدودیت تولید در ابعاد بزرگ
- گشتاور عملکرد نسبتا زیاد
سرعت سیال ، دقت کنترل و میزان گشودگی دیسک موجب محدودیت های جدی در عملکرد کنترلی شیر ویفری می گردد
کاربرد نسبتهای اهرمی
سلام خدمت آلندی های عزیز ، امیدوارم که حالتون عالی باشه.
تصور کنید میتونستید عوض سود کردن با سرمایه کم خودتون با چندین برابر اون معامله کنید و سود ببرید!
در این مقاله میخواهیم یکی از ابزار های جذاب فارکس که با اون میتونید چندین برابر سرمایه خودتون سود ببرید رو معرفی کنیم.
این ابزار چیزی نیست جز “اهرم”. تا پایان مقاله همراه ما باشید تا راز سود های چند برابری از سرمایه کم رو در اختیارتون قرار بدیم.
راستی حتماً بقیه مقالات و بخش های سایتمون رو هم بررسی کنیم که کلی مطالب آموزشی فوق العاده کاربرد نسبتهای اهرمی براتون قرار دادیم !
اهرم در فارکس چیست؟
یکی از جذاب ترین بخش های فارکس که سرمایه گذاران به سمت خود جذب کرده است ، توانایی سود بیشتر از سرمایه اولیه است.
اهرم ها برای ما این قابلیت رو ایجاد میکنن. کارایی اهرم ها تقریبا شبیه وام های بانکی است با این تفاوت که این وام ها بدون بهره هستند و بصورت آنی به به شما داده میشوند.
برای مثال : شما برای خرید یک ماشین به 500,000,000 تومان پول نیاز دارید اما دارایی شما فقط 5,000,000 تومان است . فرض کنید بانک مابقی پول را به شما وام می دهد تا صاحب آن ماشین شوید؛ در اینجا اصطلاحاً شما از اهرم 100:1 استفاده کرده اید.
به این معنی که شما با 5,000,000 میلیون تومان یک ماشین که 100 برابر گران تر هست رو مالک شدید!
این مفهوم اهرم هستش اما با این تفاوت که در فارکس بهره ای در کار نیست.
بگذارید با یک مثال فارکسی قضیه را روشن تر کنیم :
فرض کنید که 1000 دلار دارید و ما به شما 99000 دلار دیگر وام بدون بهره و فقط برای تجارت میدهیم.
شما یک جفت ارز در سطح 1400 دلار کاربرد نسبتهای اهرمی خریدید پس از مدتی قیمت تا 1430 دلار رشد میکند. این یک تغییر 30 دلاری (یا 300 پیپی است) سود شما از این معامله 3000 دلار است و حالا شما 4000 دلار در کیف پول خود دارید.
پس از سیو سود و بستن معامله شما بدهی خود را بر میگردانید و سود ناشی از آن هم خواهید داشت.
لطفاً توجه داشته باشید که همانقدر که آسان شما سود بدست می آورید به همان راحتی ( در صورت نداشتن اطلاعات و آموزش دیدن قطعاً) کل سرمایه خود را از دست میدهید.
در مثالی که زدیم اگر قیمت تنها 1 درصد کاهش پیدا کند ، شما زیانی معادل 1000 دلار یعنی کل سرمایه ی خود میکنید و در این شرایط بروکر معامله شمارا به صورت خودکار میبندد و حساب شما صفر میشود!
پس حتماً توجه داشته باشید که معاملات اهرمی همانند یک شمشیر دو لبه عمل میکنند و اگر آموزش و اطلاعات کافی در خصوص ماهیت بازار و مدیریت سرمایه و استراتژی های معامله گری نداشته باشید به احتمال زیاد شما بازنده ی این معاملات خواهید بود.
اهرم در فارکس به چه معناست
مارجین (Margin) یا وثیقه اهرم در فارکس چیست؟
شاید سوالی که برای شما به وجود بیاید این باشد که چه ضمانتی برای بروکر وجود دارد که این پول را به من میدهد؟
مارجین همان ضمانتی است که بروکر برای خودش ایجاد میکند.
مارجین اینطور عمل میکند که چند درصد از سرمایه کلی که دریافت شده است در کارگزاری بلوکه یا مسدود میشود و شما نمیتوانید ار آن در معاملاتتان استفاده کنید.
برای اینکه اجازه باز کردن معاملات اهرمی را داشته باشید باید به ازای دریافت اهرم در فارکس درصد خاصی از سرمایه را در گروهی از بروکر بگذارید.
جالب اینجاست شما بدون اهرم در فارکس صد در صد سرمایه خود را به عنوان مارجین در اختیار بروکر میگذارید تا اجازه باز شدن معامله و سود آوری داشته باشید. و هرچه نسبت اهرم در فارکس بالاتر برود درصد مارجین شده نیز کاهش میابد. بطور مثال در نسبت 1 به 2 , 50 درصد سرمایه به مارجین , در نسبت 1 به 5 , 20 درصد , در نسبت 1 به ده حدود 10 درصد و ….
این پروسه نشان می دهد که هرچه اهرم در فارکس بزرگتر درصد سرمایه شما که به عنوان مارجین برداشته میشود کمتر میباشد.
بنابراین با اهرم بزرگ تر در فارکس شما امکان معامله با درصد بیشتر از سرمایه خود را خواهید داشت.
نکات مهم اهرم ها در فارکس
یکی از مهمترین نکات در مورد اهرم ها این است که هیچ محدودیتی ندارند. یعنی اینکه شما حداکثر از چه اهرمی استفاده کنید بستگی به بروکر شما دارد.
شاید سوالی ایجاد شود که بعد از گرفتن اهرم ها معامله نکنیم و بخواهیم این سرمایه را بصورت بلوکه نگهداریم. آن وقت چه میشود ؟
در اصل هیچ اتفاق خاصی رخ نمیدهد زیرا از نظر زمانی معمولاً بروکر ها هیچ محدودیت زمانی قرار نمی دهند اما به صورت کلی چون شما وثیقه ای برای این اهرم پرداخت کرده اید بهتر است که زودتر معامله ای سود ساز انجام دهید .
نتیجه نهایی :
در این مقاله سعی شد تمامی آنچه که برای دانستن مفهوم اهرم لازم هست به شما گفته شود . فقط توجه داشته باشد که اهرم یک مفهوم اقتصادی سنتی در بازار است که در فارکس شکل بدون بهره آن وجود دارد.
به خاطر داشته باشید همانگونه که اهرم ها سود های خوبی دارند ، ریسک ها و خطر های بالایی نیز دارند !
پس به هیچ وجه بدون علم و فقط به واسطه ی هیجانات وارد بازار و معاملات نشید چون این بازار همیشه بوده و هست اما تنها کسانی که آموزش دیدند و تجربه کسب کردند میتوانند سود های خوبی را شکار کنند.
آشنایی کامل با نسبت های مالی
نسبتهای مالی مقادیر عددی هستند که با هدف به دست آوردن اطلاعات معنادار از صورتهای مالی یک شرکت استخراج میشوند. اعداد استخراج شده از صورت های مالی شرکت مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان نقدینگی، در مواردی هم چون آنالیزهای مقداری و ارزیابی نقدینگی، رشد، حاشیه سود، سودآوری، نرخ بازگشت، ارزشگذاری و غیره استفاده میشوند. یکی از متداولترین راههای تحلیل مالی، محاسبه و بررسی نسبت های مالی است. این نسبتها در چندین گروه تعریف شدهاند و هر کدام به یکی از جنبههای وضعیت مالی شرکتها میپردازند. نسبت های مالی به دستهبندیهای اصلی زیر تقسیمبندی میشوند:
نگاهی به کاربردها و کاربران تحلیل نسبت های مالی
تحلیل نسبت های مالی دو هدف اساسی را دنبال میکند:
تعیین نسبت های مالی در هر دوره و پیگیری تغییر مقادیر آنها در طول دوره، با هدف کشف سرنخهایی است که موجب پیشرفت موسسه میشوند. مثلا افزایش نرخ بدهی نسبت به دارایی میتواند نشان دهنده این باشد که شرکت تحت فشار بدهی است و در نهایت آن موسسه را با خطر ورشکستگی مواجه کند.
مقایسه نسبت های مالی با رقبای اصلی به این منظور صورت میگیرد که مشخص شود کدام قسمت شرکت عملکرد بهتر یا بدتری نسبت به میانگین صنعت مربوط به خودش دارد. مقایسه بازده دارایی بین شرکتها به یک تحلیلگر یا سرمایهگذار کمک میکند تا تشخیص دهد کدام شرکتها در جهت افزایش سودآوری، استفاده بهینهتری از داراییشان داشتهاند. استفاده کنندگان نسبت های مالی به دو گروه استفاده کنندگان داخلی و خارجی تقسیم میشوند:
- استفاده کنندگان خارجی: شامل تحلیلگران مالی، سرمایهگذاران خردهفروشی، اعتباردهندگان، رقبا، مقامات مالیاتی، مقامات نظارتی و ناظران صنعت میشوند.
- استفاده کنندگان داخلی: شامل مدیر تیم، کارمندان و مالکان میشوند.
منظور از نسبتهای نقدینگی چیست؟
نقدینگی را میتوان این طور تعریف کرد: «میزان توانایی شرکت در بازپرداخت دیون کوتاهمدت خود.» بنابراین نسبتهای نقدینگی اطلاعاتی در مورد توانایی شرکتها در پرداخت دیون کوتاهمدت یا عمل به تعهدات کوتاهمدتشان فراهم میآورند.
نسبتهای نقدینگی متداول شامل موارد زیر میشوند:
- نسبت جاری: توانایی شرکت در پرداخت بدهیهای کوتاهمدت با داراییهای جاری
نسبت جاری: داراییهای جاری/ بدهیهای جاری
- نسبت آنی: توانایی یک شرکت در پرداخت بدهیهای کوتاهمدت خود از محل داراییهای نقدی
نسبت آنی (سریع) = داراییهای جاری – موجودی مواد و کالا / بدهیهای جار
- نسبت وجه نقد: توانایی شرکت در پرداخت بدهیهای کوتاهمدت خود از محل وجوه نقد. این نسبت محافظه کارانهترین نسبت نقدینگی است که حسابهای دریافتنی نیز در آن لحاظ نمیشود.
نسبت وجه نقد = موجودی نقدی+ سرمایهگذاریهای کوتاهمدت / بدهیهای جاری
بررسی نسبتهای اهرمی یا ساختار سرمایه
نسبتهای اهرمی مقدار منابع دریافت شده از بدهی را اندازهگیری میکنند. در واقع، از نسبتهای اهرمی برای ارزیابی سطح بدهیهای کوتاه و بلندمدت شرکت استفاده میشود. نسبتهای اهرمی شامل موارد زیر میشوند:
- نسبت بدهی: توانایی یک شرکت در پرداخت بدهیهای کوتاه و بلندمدت با کل داراییهای موجود
نسبت بدهی = مجموع بدهیها / مجموع داراییها
- نسبت تسهیلات به سرمایه: میزان اتکای شرکت به استقراض از بانک و حقوق صاحبان سهام برای تامین مالی خود
نسبت تسهیلات به سرمایه = مجموع تسهیلات / مجموع تسهیلات + حقوق صاحبان سهام
- نسبت پوشش بهره: نشان دهنده توان شرکت در پرداخت هزینههای مالی مثلا بهره وامهای دریافتنی از محل سود عملیاتی
نسبت پوشش بهره = سود عملیاتی/ هزینههای مالی
معرفی نسبتهای فعالیت
نسبتهای فعالیت یا کارایی ابزارهایی هستند که برای سنجش کاربرد داراییهای شرکت مورد استفاده قرار میگیرند و از طریق ارزیابی میزان فروش و تاثیر داراییها بر آن اندازهگیری میشوند. این گروه از نسبتها، حجم فروش شرکت را با سرمایهگذاری در داراییهای مختلف مانند موجودی کالا، دارایی ثابت و … مقایسه کرده و میزان به کارگیری موثر منابع شرکت و راندمان عملیات آن را در دوره عملیات ارزیابی میکنند.
- دوره گردش موجودی کالا یا میانگین سنی کالا: دوره گردش موجودی کالا، بازه زمانی را نشان میدهد که در آن دفعات گردش کالا اتفاق افتاده است. گردش موجودی کالا بیانگر این است که موجودی کالا و مواد اولیه شرکت در یک بازه زمانی مشخص – مثلا یک سال مالی – چند بار به فروش رسیده و جایگزین شده است.
دوره گردش موجودی کالا = متوسط موجودی مواد و کالا *۳۶۵ / بهای تمام شده کالای فروش رفته
- دوره وصول مطالبات: نشان دهنده فاصله زمانی تحویل کالا به مشتری تا دریافت وجه نقد از مشتری است. به بیان دیگر، مدت زمانی است که طول میکشد تا شرکت مطالبات خود را از مشتریان دریافت کند. با بررسی این نسبت درمییابیم که شرکت درآمد فروش خود را در چه بازه زمانی به چرخه عملیاتی بازمیگرداند.
دوره وصول مطالبات = متوسط حسابهای دریافتنی *۳۶۵ / فروش نسیه
- دوره گردش عملیات: به دورهای گفته میشود که در طول آن، یک شرکت، مراحل خریداری مواد اولیه، تولید کالا، ارسال به دست مشتری و در نهایت دریافت وجه نقد را سپری میکند.
دوره گردش عملیات = دوره وصول مطالبات + دوره گردش موجودی کالا
- گردش دارایی: این نسبت، میزان تأثیرگذاری گردش داراییها را در کسب درآمد شرکت نشان میدهد و بیانگر این است که چگونه داراییهای شرکت برای ایجاد درآمد به کار گرفته میشوند. با مقایسه این نسبت در دورههای گذشته میتوان به این نتیجه رسید که افزایش داراییها در کسب درآمد بیشتر توسط شرکت، تأثیرگذار بوده است یا خیر.
گردش دارایی = فروش خالص / میانگین جمع داراییها
- گردش داراییهای ثابت: این نسبت، بیانگر میزان تأثیرگذاری داراییهای ثابت شرکت بر کسب درآمد آن است.
گردش داراییهای ثابت کاربرد نسبتهای اهرمی کاربرد نسبتهای اهرمی = فروش خالص / میانگین داراییهای ثابت
- دوره پرداخت بدهیها: نشان دهنده مدت زمانی است که طول میکشد تا شرکت بدهی خود را با تامین کنندگان – بدهی بابت خرید مواد اولیه بهصورت نسیه – تسویه کند.
دوره پرداخت بدهیها = متوسط حسابهای پرداختنی *۳۶۵ / خرید نسیه
- نسبت گردش سرمایه جاری: سرمایه در گردش، تفاوت دارایی جاری از بدهی جاری شرکت است. این سرمایه، بخشی از خالص داراییهای جاری است که مستقیم یا غیرمستقیم تسهیلاتی را در چرخه تولید ایجاد میکند.
گردش سرمایه جاری = فروش / سرمایه در گردش
- نسبت موجودی کالا به سرمایه در گردش: با توجه به اینکه یکی از اجزای تشکیل دهنده دارایی جاری، موجودی کالا است، نسبت موجودی کالا به سرمایه در گردش نشان دهنده آن است که چه مقدار از سرمایه در گردش شرکت را موجودی کالا تشکیل داده است.
موجودی کالا به سرمایه در گردش = موجودی کالا / سرمایه در گردش
منظور از نسبتهای سودآوری چیست؟
نسبتهای سودآوری، توانایی شرکت برای تولید درآمد مرتبط با عملکرد و سود سهام، داراییهای ترازنامه، هزینههای عملیاتی و سهام را اندازهگیری میکند. مهمترین نسبت های مالی سودآوری شامل موارد زیر میشوند:
- بازده داراییها: نسبت بازده داراییها نشان دهنده آن است که شرکت چگونه از منابع و دارایی تحت اختیار خود برای کسب سود بهره برده و برای سرمایهگذاران و اعتباردهندگان خود بازدهی ایجاد کرده است. نسبت بازده داراییها میتواند شاخص نهایی برای ارزیابی کفایت و کارایی مدیریت شرکت باشد.
بازده دارایی = سود خالص / میانگین جمع داراییها
- بازده حقوق صاحبان سهام: شیوهای برای اندازهگیری میزان سودآوری شرکت است که روش ایجاد سود با استفاده از سرمایه سهامداران را روشن میکند.
بازده حقوق صاحبان سهام = سود خالص / حقوق صاحبان سهام
- حاشیه سود ناخالص: این نسبت، عملیات اجرایی و کسب درآمد شرکت را ارزیابی میکند و همچنین توانایی شرکت در کنترل بهای تمام شده کالای فروش رفته را بررسی کرده و رابطه بین فروش و هزینههای تولید کالای فروخته شده را نشان میدهد.
حاشیه سود ناخالص = سود ناخالص / فروش
- حاشیه سود عملیاتی: نسبت سود عملیاتی نشان دهنده این است که هر یک ریال فروش محصولات یا خدمات چه تأثیری در سود عملیاتی شرکت دارد.
حاشیه سود عملیاتی = سود عملیاتی / فروش
- حاشیه سود خالص: درصد حاشیه سود خالص شرکت نشان دهنده این است که از هر ۱ تومان فروش شرکت چه مقدار آن به سود خالص تبدیل شده است.
حاشیه سود خالص = سود خالص / فروش
آشنایی با نسبتهای ارزش بازار
این نسبتها منعکس کننده نگرش سهامداران و تحلیل گران بازار سرمایه در خصوص عملکرد گذشته و پیش بینی روند آتی شرکت هستند. انواع متداول نسبتهای ارزش بازار عبارتاند از:
- نسبت ارزش دفتری (P/BV): این نسبت بیانگر ارزش ثبت شده خالص داراییها بر مبنای هر سهم از سهام عادی هستند.
P/B = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی * تعداد سهام در دست سهامداران عادی / حقوق صاحبان سهام
- نسبت قیمت به درآمد (P/E): این نسبت، دیدگاه تحلیل گران بازار سرمایه را در خصوص سودآوری آتی شرکت تعیین میکند و از تقسیم قیمت بازار هر سهم عادی در یک دوره زمانی خاص و سود سالانه آن به دست میآید.
P/E = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی
- نسبت قیمت به فروش (P/S): این نسبت که از حاصل تقسیم ارزش بازار شرکت بر کل فروش ۱۲ ماهه ایجاد میشود، به شما میگوید برای هر یک ریال فروش سالانه چقدر هزینه میکنید.
P/ S = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / کل فروش ۱۲ ماه اخیر شرکت
- قیمت به جریان نقدینگی (P/CF): این نسبت از توان قابل ملاحظهای برای پیش بینی بازده سهام برخوردار است و معمولا به وسیله سرمایهگذاران نهادی مورد استفاده قرار میگیرد. نسبت قیمت به جریان نقدینگی، مواردی از قبیل استهلاک، تخفیف درآمد و مواردی از نقدینگی را که توسط کسب و کار ایجاد کاربرد نسبتهای اهرمی شده حذف میکند.
P/ CF = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / جریان نقدی هر سهم
جریان نقدی هر سهم = سود هر سهم + (استهلاک داراییهای مشهود و نامشهود / تعداد سهام شرکت)
- نسبتPEG: نسبتی است که برای تعیین ارزش سود هر سهم تا زمانی که نرخ رشد سود سهام شرکت در نظر گرفته شود مورد استفاده قرار میگیرد. این نسبت مبتنی بر نسبت P/E است و چشمانداز رشد یک سهم را در نظر میگیرد. محاسبه بدین شکل است که نسبت P/E را به نرخ رشد سالانه درآمد بر مبنای ارزش ۵ سال آینده تقسیم میکنیم. اگر نتیجه کمتر از یک باشد بیانگر آن است که بازار بهطور کامل چشماندازی در خصوص این سهم ندارد.
PEG = (قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی) / نرخ رشد سالانه درآمد
محدودیت نسبت های مالی چیست؟
تحلیل نسبتهای صورتهای مالی به طور گستردهای توسط تحلیلگران مالی، سرمایهگذاران و اعتباردهندگان به کار میرود. در واقع این نسبتها وضعیت اقتصادی واحد تجاری را در مقایسه با صورتهای مالی به شکل بهتری انعکاس میدهند. از سوی دیگر، نسبت های مالی در مدلهای پیشبینی به طور موفقیتآمیزی به کار میروند. اما با وجود استفاده وسیع از نسبت های مالی این تکنیکها با برخی از محدودیتها روبهرو هستند که تفسیرها را با پارهای از ابهام مواجه میکنند.
نمونههایی از محدودیتهای نسبت های مالی
- با توجه به اینکه نسبتها بر مبنای اطلاعات تاریخی هستند، میانگینی از شرایط موجود در گذشته به شمار میروند.
- هنگامی که اطلاعات بر مبنای بهای تمام شده تاریخی باشند قادر به انعکاس سطح عمومی قیمتها و ارزشهای جاری نخواهند بود.
- از آنجایی که روش محاسبه هر نسبت استاندارد نیست، بنابراین نمیتوان تاثیر نفوذ اطلاعات گزینش شده را در محاسبات نادیده گرفت.
- استفاده از روشهای مختلف حسابداری میتواند بر نسبتها اثرگذار باشد. مثلا استفاده از روش «فایفو» نتیجه متفاوتی نسبت به استفاده از روش «لایفو» ایجاد میکند.
- همچنین تغییرات در اصول و برآوردهای حسابداری – مثلا تغییر از روش فایفو به لایفو – نیز در تغییر نسبت های مالی تأثیرگذار هستند. علاوه بر این، برای استفاده از اطلاعات در روندهای درازمدت، ممکن است نیازمند تبدیل اطلاعات با هدف حذف رویدادهای غیرعادی و غیرمترقبه باشیم.
- با توجه به تفاوتهای موجود در ویژگیهای عملیاتی شرکتهای مختلف مانند خطوط تولید، روش عملیات، نحوه تامین مالی و منطقه جغرافیایی شرکتها مقایسه بین شرکتی دشوار است.
اگرچه محدودیتهای صورتهای مالی بسیار با اهمیت هستند. اما با این حال، تحلیل نسبتها از تکنیکهای مهم تفسیر صورتهای مالی به شمار میرود. زیرا نسبتها نشانگر ارتباطهایی میان عناصر اساسی صورتهای مالی شرکتها هستند. در هر صورت، نتایج حاصل از نسبت های مالی باید با احتیاط بیشتری مورد استفاده قرار گیرند.
دیدگاه شما