در نرم افزار حسابداری و مالی لیام طبقه بندی سرفصل ها در گزارشات مالی به صورت هوشمند برابر استاندارد های حسابداری بین الملی انجام میگردد
درآمد عملیاتی در حسابداری
درآمد افزایش حقوق صاحبان سرمایه است مگر در مواردی که مربوط به درآمد صاحبان سرمایه باشد. مفهوم درآمد شامل درآمد عملیاتی و غیرعملیاتی می شود. درآمد عملیاتی درآمدی است که از فعالیت های اصلی و مستمر واحد تجاری حاصل می شود و با عناوین مختلفی مانند فروش، حق امتیاز، سود تضمینی ، سود سهام و حق امتیاز از آن یاد می شود. موضوع اصلی در گزارش حسابداری درآمد عملیاتی عمدتاً بر تعیین لحظه شناسایی درآمد عملیاتی متمرکز است. درآمد عملیاتی زمانی شناسایی می شود که شواهد کافی مبنی بر وقوع جریان ورودی منافع اقتصادی در آینده وجود داشته باشد (یعنی جریان منافع اقتصادی مربوط به درآمد عملیاتی در واحد تجاری محتمل باشد) و این منافع را بتوان به طور قابل اتکای برآورد کرد.
دامنه کاربرد درآمد حاصل از فعالیت
حسابداران در یک شرکت حسابداری باید توجه داشته باشند که این استاندارد برای حسابداری درآمد عملیاتی ناشی از معاملات و رویدادهای زیر استفاده می شود. شما با نرم افزار حسابداری سپیدار به راحتی میتوانید درآمد عملیاتی را محاسبه کنید:
فروش کالا
کالاها شامل کالاهای تولید شده توسط یک واحد تجاری برای فروش و همچنین کالاهایی هستند که برای فروش مجدد خریداری می شوند، مانند کالاهای خریداری شده توسط یک واحد تجاری یا زمین و سایر اموال نگهداری شده برای فروش مجدد.
ارائه خدمات
ارائه خدمات عموماً شامل انجام یک وظیفه مورد توافق در یک دوره زمانی مشخص توسط واحد تجاری است. خدمات ممکن است برای یک یا چند دوره مالی ارائه شود. برخی از قراردادهای خدمات ماهیت بلندمدت دارند. درآمد عملیاتی حاصل از چنین قراردادهایی مطابق استاندارد حسابداری شماره 9 تحت عنوان حسابداری قراردادهای بلندمدت شناسایی می شود.
اندازه گیری درآمد عملیاتی
درآمد عملیاتی باید به ارزش منصفانه ما برای دریافتنی ها یا حساب های دریافتنی اندازه گیری شود. میزان درآمد عملیاتی حاصل از معامله معمولاً بر اساس توافق بین واحد تجاری و خریدار یا استفاده کننده دارایی تعیین می شود. این مبلغ به ارزش منصفانه مطالبات یا دریافتنی ما، از جمله تخفیف های تجاری اندازه گیری می شود.
در بسیاری از موارد ما به صورت نقد یا معادل نقدی پرداخت می کنیم و میزان درآمد عملیاتی با مقدار وجه نقد دریافتی برابر است. با این حال، زمانی که جریان نقدی ورودی به آینده موکول شود به نحوی که طبق قرارداد بین فروشنده و خریدار و بر اساس شرایط مرسوم فروشنده، مبلغ اضافی بر قیمت فروش کالا یا خدمات نقدی دریافت شود. در این حالت، ارزش منصفانه ما قیمت فروش نقدی است و مبلغ اضافی دریافتی درآمد عملیاتی فروشنده محسوب نمیشود، بلکه باید با توجه به محتوای تجاری معامله، تحت عنوان درآمد تأمین مالی، درآمد بهره بهطور جداگانه نشان داده شود.
هر گاه کالا یا خدماتی با کالاها یا خدمات دیگری که ماهیت و ارز مشابه دارند مبادله شود، آن مبادله معامله محسوب نمی شود. به عنوان مثال می توان به تبادل شیر توسط درآمد عملیاتی چیست؟ دو شرکت لبنی برای پاسخگویی به تقاضای مشتریان در حوزه توزیع محصولات خود اشاره کرد. در صورت رد و بدل شدن کالاها یا خدمات متفاوت، این مبادله یک معامله سودآور محسوب می شود. در این حالت، درآمد عملیاتی به ارزش منصفانه کالاها یا خدمات دریافتی پس از تعدیل جریان نقدی اندازهگیری میشود. زمانی که ارزش منصفانه کالاها یا خدمات دریافتی قابل برآورد قابل اتکا نباشد، درآمد عملیاتی پس از تعدیل جریان های نقدی به ارزش منصفانه کالاها یا خدمات ارائه شده اندازه گیری می شود.
شناسایی یک معامله در درآمد عملیاتی
شناسایی معامله در درآمد عملیاتی یکی از مواردی است که شرکت حسابداری بررسی می کند. در واقع، معیارهای شناسایی مندرج در این استاندارد به طور کلی به طور جداگانه برای هر معامله درآمد عملیاتی چیست؟ اعمال می شود. با این حال، در برخی شرایط، برای انعکاس ماهیت معامله، لازم است معیارهای تشخیص اجزای قابل تفکیک معامله اعمال شود. به عنوان مثال، اگر قیمت فروش محصول شامل مبلغ قابل تفکیک جداگانه مربوط به خدمات بعدی باشد، این مبلغ به دوره های آتی منتقل شده و به عنوان درآمد عملیاتی طی دوره ای که خدمات انجام می شود شناسایی می شود. برعکس، زمانی که دو یا چند معامله به گونهای با هم مرتبط باشند که اثر تجاری آنها بدون در نظر گرفتن کلیت آنها قابل درک نباشد، معیارهای شناسایی به طور همزمان اعمال میشوند. برای مثال، واحد تجاری ممکن است کالاها را بفروشد و در همان زمان قرارداد جداگانه ای برای بازخرید همان کالا در آینده منعقد کند. این امر منجر به نفی تأثیر محتوای معامله بیع می شود و بنابراین در چنین حالتی باید دو معامله خرید و فروش یک کالا به طور همزمان شناسایی شود.
درآمد عملیاتی و غیر عملیاتی چگونه محاسبه می شود؟
درآمد عملیاتی و غیرعملیاتی یک شرکت در صورت های مالی آن به روش های مختلفی قابل محاسبه است. به عنوان مثال، درآمد عملیاتی با کسر بهای تمام شده کالای فروخته شده و تمام هزینه های عملیاتی از درآمد فروش شرکت محاسبه می شود. در واقع هزینه های عملیاتی هزینه هایی است که در انجام عملیات اساسی آن انجام می شود. برای مثال می توان به استهلاک، هزینه های تحقیق و توسعه و … اشاره کرد.
با افزودن درآمدهای غیرعملیاتی به درآمد عملیاتی می توان درآمد قبل از مالیات شرکت را محاسبه کرد. اگر مجموع سود غیر عملیاتی بیشتر از زیان غیر عملیاتی باشد، شرکت درآمد غیر عملیاتی مثبت گزارش می کند. اگر زیان های غیر عملیاتی بیشتر از کل سود باشد، شرکت متوجه درآمد غیرعملیاتی (زیان) منفی می شود.
توجه: درآمد عملیاتی تکراری است و احتمالاً با گسترش شرکت رشد خواهد کرد. در مقایسه با درآمد غیرعملیاتی، درآمد عملیاتی بینش بیشتری در مورد اصول بنیادی و پتانسیل رشد یک شرکت ارائه می دهد.
شرکتی که عملکرد بهتری داشته و بیشتر درآمد خود را از طریق فعالیت های اصلی تجاری خود به دست می آورد، نسبت به شرکتی که بیشتر درآمد خود را از فعالیت های غیر عملیاتی به دست می آورد، مطلوب تر است. تمایز بین توانایی یک شرکت برای کسب سود از تجارت اصلی خود و سود حاصل از سایر مشاغل یا عوامل برای ارزیابی عملکرد واقعی آن ضروری است.
صورت سود چند مرحله ای می تواند وضعیت مالی یک شرکت را بهتر از صورت درآمد تک مرحله ای نشان دهد. زیرا صورت سود و زیان تک مرحله ای درآمدها و هزینه ها را به دو دسته عملیاتی و غیرعملیاتی طبقه بندی نمی کند.
در واقع درآمد غیر عملیاتی بخشی از درآمد یک سازمان است که از فعالیت های غیر مرتبط با عملیات اصلی آن به دست می آید. این درآمد می تواند شامل مواردی مانند درآمد سود سهام، سود یا زیان سرمایه گذاری و همچنین سود یا زیان ارز و استهلاک دارایی باشد. درآمد غیرعملیاتی نیز به عنوان درآمد اتفاقی یا زیست محیطی شناخته می شود.
سود و زیان ناشی از فعالیتهای شرکت که مرتبط با عملیات آن است، اما مرتبط با عملیات اصلی واحد تجاری نیست، در بند سایر درآمدها و هزینههای عملیاتی ثبت و در صورت سود و زیان طبقهبندی میشود.
این اقلام شامل اقلامی از قبیل کسری و اضافه انبار (به دلیل ذخیره سازی)، فروش ضایعات (طبق انتقال انبار و اسناد از مزایده یا فروش)، زیان ناشی از استهلاک موجودی (مطابق اعمال قانون کاهش بهای تمام شده و خالص ارزش فروش بر اساس قیمت گذاری موجودی در پایان دوره تحت GAAP)، سود و زیان نرخ ارز (ناشی از تفاوت در نرخ های مبادله مربوط به موقعیت های نقدی در پایان سال سال مالی تحت GAAP) و .. ..
شرکت آریا تراز فرداد نمایندگی رسمی سپیدار سیستم برای شما درآمدعملیاتی و غیر عملیاتی را ارائه میدهد.
درآمد عملیاتی
سود و زیان عملیاتی و غیر عملیاتی سهام بورس چیست؟
هدف هر بنگاه اقتصادی کسب سود است. برای تعیین سود باید درآمدها و هزینههای شرکت شناسایی شوند. درآمدها میتوانند به صورت فروش نقد یا نسیه به دست آیند. هزینهها، جریانهای نقدی خروجی برای تولید درآمدها هستند. هزینهها نیز میتوانند نقد یا نسیه باشند. سود از تفاضل بین درآمدها و هزینهها به دست میآید. درصورتی که حجم هزینهها بیشتر از درآمدها باشد، شرکت زیان خواهد کرد. در این مقاله هدف تفکیک سود و زیان شرکتها به دو بخش عملیاتی و غیرعملیاتی است، اما پیش از آن لازم است، اجزای صورت سود و زیان به طور مجزا معرفی گردد و نتیجه فعالیت یک شرکت را در قالب میزان درآمد، هزینه و سود یا زیان در یک دوره مشخص زمانی نمایش میدهد. اقلام این صورت مالی به شرح زیر میباشند:
بسته به ماهیت فعالیت شرکت، صورت سود و زیان میتواند اقلام متفاوتی داشته باشد. صورت سود و زیان نمای شرکت را از دید روش کسب درآمد و چگونگی صرف هزینهها نشان میدهد. در ادامه تکتک اقلام آن بررسی میشوند.
درآمد
به صورت کلی درآمد عبارت است از افزایش در حقوق صاحبان سهام به جز مواردی که به آورده آنان مربوط میشود. درواقع فروش یا درآمد، ارزش کالاها و خدمات فروش رفته شرکت را نشان میدهد. انواع درآمدها به دو گروه طبقهبندی میشوند:
درآمدهایی هستند که درنتیجه فعالیت شرکت درآمد عملیاتی چیست؟ در راستای اساسنامه (موضوع فعالیت هر شرکت، هنگام تأسیس به وضوح در اساسنامه شرکت قیدشده است و یا در تصمیمات مجامع تغییر میکند). و باهدف نیل به منظور خاصی که برای آن به وجود آمده است، به دست میآیند. این دسته از درآمدها با توجه به اصل تداوم فعالیت شرکت، میتوانند جنبه دائمی و پایدار داشته باشند. استمرار رشد این گروه از درآمدها میتواند نقطه قوت شرکت باشد. درواقع، کلیه درآمدهایی که شرکتها از طریق انجام “عملیات اصلی” خود کسب نمایند، درآمدهای عملیاتی شرکت میباشند.
گروهی از درآمدهای شرکت که در قالب اهداف اساسنامه شرکت نیستند درآمدهای غیرعملیاتی نام دارند. مهمترین ویژگی این درآمدها آن است که عموماً تکرارپذیر نیستند. ناپایداراند و سود حاصل از آنها قابل برنامهریزی نیست. لازم به ذکر است که از دیدگاه حسابداری و نیز تحلیلی تفکیک این دو نوع درآمد (عملیاتی و غیرعملیاتی) بسیار اهمیت دارد که در انتها چرائی آن بررسی میگردد.
هزینهها
مفهوم کلی هزینهها عبارت است از کاهش در حقوق صاحبان سهام به جز مواردی که به ستانده آنان مربوط میشود. انواع هزینهها به شرح زیر است:
بهای تمامشده کالا
این گروه از هزینهها، هزینههایی هستند که شرکت برای تولید محصولات خودمصرف میکند. این هزینهها بهصورت مستقیم منتج به تولید گردیده و یا زمینههای لازم برای تولید را فراهم میکند. عناصر تشکیلدهنده بهای تمامشده کالا به شرح زیر میباشند:
- مواد اولیه مستقیم: مواد اولیه مستقیم بخش اصلی تولید محصول را تشکیل میدهند.
- دستمزد مستقیم تولیدی: حقوق و دستمزد پرداختی به پرسنل واحد تولید است که نتیجه عملکردشان مستقیماً منتج به تولید محصول میشود.
- سربار: سایر هزینههای تولیدی به غیر از مواد اولیه مستقیم و دستمزد را هزینههای سربار میگویند. به عنوان مثال هزینه تعمیرات و نگهداری ماشینآلات تولیدی. این گروه از هزینهها برای ادامه تولید موردنیاز هستند اما نمیتوان آنها را جز به جز به محصول خاصی تخصیص داد.
خالص سایر درآمد عملیاتی چیست؟ درآمدها و هزینههای عملیاتی
از آنجا که شرکت میتواند از فعالیتهای مختلف عملیاتی کسب درآمد نماید یا متحمل هزینه شود، منابع و هزینههای مربوط به سایر فعالیتهای عملیاتیِ متفاوت از مبالغ گزارششده در سرفصل فروش و بهای تمامشده، در این سرفصل به صورت جداگانه گزارش میشوند. “سایر هزینههای عملیاتی” در بردارنده هزینههای فروش، بازاریابی، هزینههای مالی و اداری شرکت هستند که ارتباط مستقیم با تولید شرکت ندارند اما امکان حذف آنها از سازمان هم وجود ندارد و از الزامات بقای سازمان هستند. خالص سایر درآمدها و هزینههای عملیاتی، ماحصل تفاوت سایر هزینههای عملیاتی از سایر درآمدهای عملیاتی است. «خالص سایر درآمدها و هزینههای غیرعملیاتی: شرکت میتواند از فعالیتهای غیرعملیاتی نیز کسب درآمد نماید یا متحمل هزینه شود. اینگونه مبالغ در این سرفصل نشان داده میشوند». به کلیه هزینههایی که در قالب هزینه بهای تمامشده کالا و هزینههای اداری، مالی، توزیع و فروش قرار نگیرد هزینههای غیرعملیاتی میگویند. این دسته از هزینهها دائمی نیستند و با نوع عملکرد شرکت مرتبط نیستند. خالص سایر درآمدها و هزینههای غیرعملیاتی، ماحصل تفاوت سایر هزینههای غیرعملیاتی از سایر درآمدهای غیرعملیاتی است.
هزینههای مالی
این گروه از هزینهها شامل هزینههای دریافت وام و تأمین مالی شرکت است. این هزینهها به دلیل اهمیت خاصی که دارند در طبقهبندی مستقلی آورده میشوند. بخش بزرگی از آنها شامل هزینه بهره و سایر هزینههای مرتبط با تحصیل وام است.
مالیات بر درآمد
عمده شرکتها طبق قانون باید بخشی از سود خود را به عنوان مالیات به دولت بپردازند. نرخ مالیات بسته به ماهیت کسب و کار، نوع فعالیت، چرخه عمر، نوع محصولات، رویه های حسابداری شرکتها و … متغیر خواهد بود. در ایران نرخ رایج مالیات برای شرکتهای غیر بورسی ۲۵% و برای شرکتهای بورسی ۲۲٫۵% است.
در این طبقهبندی، سعی شده است، اقلام صورت سود و زیان به تفکیک عملیاتی و غیرعملیاتی آورده شود، دلیل تفکیک فعالیتهای غیرعملیاتی از عملیاتی، شناسایی عملکرد واقعی شرکت است. در ادامه به توضیحات بیشتری از تفاوت این دو بخش میپردازیم:
همانطور که دیدیم، فعالیتهای عملیاتی و غیرعملیاتی معمولاً به شکل جداگانه در صورت سود و زیان گزارش میشوند. همه درآمدهایی که شرکتها از طریق انجام عملیات اصلی خود کسب میکنند، درآمدهای عملیاتی شرکت محسوب میشود. همچنین همه هزینههایی که در فرایند این درآمدهای عملیاتی ایجاد شوند، جزء هزینههای عملیاتی شرکت هستند. سود یا زیان، تفاوت درآمدها و هزینههاست، لذا سود و زیان عملیاتی با در نظر گرفتن درآمد و هزینه بخش عملیاتی یک شرکت و سود یا زیان غیرعملیاتی با در نظر گرفتن درآمد و هزینه بخش غیرعملیاتی یک شرکت تعریف میگردد. سود غیرعملیاتی ناشی از فعالیتهای “غیرمرتبط با موضوع اصلی” شرکت است. معمولاً سود غیرعملیاتی مربوط به سود حاصل از فروش داراییهای غیرمنقول، سود حاصل از سرمایهگذاریها و سهام، سود حاصل از اوراق مشارکت و… میباشد که ممکن است بخشی از آن غیرمستمر باشد. برای مثال یک شرکت غیرمالی میتواند سود سهام یا سود حاصل از سرمایهگذاری در دیگر شرکتها را به عنوان درآمد غیرعملیاتی شناسایی نماید.
درآمد حاصل از سرمایهگذاری و هرگونه عایدی و زیان حاصل از فروش این اوراق بهادار میتواند جزئی از روند عادی کسب و کار چنین شرکتهایی باشند. حال اگر همین مثال در شرکتی که فعالیت اصلی آن مالی است بررسی گردد، درآمد حاصل از سرمایهگذاری و درآمدهای مالی جزء فعالیتهای عملیاتی آن محسوب میشوند. لذا آنچه اهمیت پیدا میکند آن است که نمیتوان تعریف ثابتی برای عملیاتی یا غیرعملیاتی بودن یکقلم درآمدی یا هزینهای ارائه داد و این موضوع بسته به فعالیت هر شرکت تعریف میگردد.سود عملیاتی نشاندهنده باقیمانده سود بعد از محاسبه تمام هزینههای عملیاتی مربوط به واحد تجاری است. علاوه بر بهای تمامشده کالای فروش رفته، هزینههای اداری، عمومی و هزینههایی نظیر اجاره و بیمه، حمل و نقل و کرایه در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته میشوند. در حقیقت تمام هزینههایی که برای حفظ فعالیت واحد تجاری “ضروری” هستند، باید در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته شوند. درواقع سود عملیاتی “قابلیت سوددهی از بخش عملیاتی” یک واحد تجاری را مشخص میکند.
آنچه در تحلیل یک شرکت باید موردتوجه قرار بگیرد، آن است که سودهای عملیاتی معمولاً قابلیت اتکا و پایداری بیشتری نسبت به سودهای غیرعملیاتی دارند، لذا آنچه در یک شرکت اهمیت دارد آن است که از محل “عملیات اصلی” خود سودآور باشد، بررسی صورتهای مالی شرکتها نشان میدهد، در برخی موارد، شرکت از محل عملیات اصلی خود زیان زننده بوده و به مدد درآمدهای غیرعملیاتی همچون درآمد سرمایهگذاریها (با فرض غیرمالی بودن شرکت مدنظر) درنهایت توانسته سود خالص ایجاد کند. در بحث نسبتهای مالی سه نوع اصلی حاشیه سود ناخالص (مارجین ناخالص)، حاشیه سود عملیاتی (مارجین عملیاتی) و حاشیه سود خالص (مارجین خالص) بررسی میگردد. در مثال مذکور، حاشیه سود عملیاتی منفی بوده و حال آنکه به واسطه اضافه شدن درآمدهای سرمایهگذاری و جبران زیان در بخش غیرعملیاتی شرکت، حاشیه سود خالص مثبت است. درواقع آنچه اهمیت دارد این است که در بررسی یک شرکت تنها به سودآوری مقطع فعلی بسنده نشود و چگونگی ایجاد سود و محلهای آن به دقت آنالیز شود (تمام روندی که از مرحله فروش در صورت سود و زیان شروعشده تا رسیدن به سود خالص بررسی گردد). بدین ترتیب میتوان متوجه شد، سودآوری شرکت چقدر از محل فعالیتهای عملیاتی و چقدر از محل فعالیتهای غیرعملیاتی بوده و مهمتر از همه، چقدر در سالیان آتی “قابلیت تکرارپذیری” دارد. وجود منابع دیگر درآمدی که در این مقاله با درآمدهای غیرعملیاتی از آنها اسم بردیم نه تنها برای شرکت بد نیست، بلکه به شرط سرمایهگذاری صحیح و ایجاد جریانات نقدی ورودی مثبت، مفید نیز هست، در مثال عنوانشده شرکت از محل عملیات اصلی خود زیان زننده بود، هر شرکتی در طول عمر خود ممکن است به دلیل تغییرات برخی فاکتورها همچون نرخ فروش، تحریم، بهای تمامشده و… در مقاطعی با این شرایط روبرو شود، اما اگر زیانده بودن بخش عملیاتی شرکت در چندین سال مدام تکرار شود و سودآوری خالص نهائی شرکت بر پایه درآمدهای غیرعملیاتی بچرخد، شرکت در طولانیمدت دچار مشکل میگردد، به بیانی ساده، شرکت از فعالیت اصلی خود که به واسطه آن تأسیسشده است، توانایی “خلق ارزش” برای سهامداران خود را نخواهد داشت.
درآمد عملیاتی و هزینه های عملیاتی
درآمد عملیاتی و هزینه های عملیاتی: سود و زیان ناشی از فعالیتهای شرکت که مربوط به عملیات آن بوده ولی مرتبط با عملیات اصلی واحد تجاری نمی باشد ، تحت سرفصل سایر درآمدها و هزینه های عملیاتی ثبت و در صورت سود و زیان طبقه بندی می گردد .
(البته که در نرم افزار حسابداری و مالی لیام طبقه بندی سرفصل ها در گزارشات مالی به صورت هوشمند برابر استاندارد های حسابداری بین الملی انجام میگردد اما به لحاظ مرور مجدد برای علاقه مندان لازم به توضیح می باشد)
هزینه های عملیاتی
هزینه عملیاتی درآمد عملیاتی چیست؟ مخارجی است که برای مدیریت و نگهداری یک کسب و کار به صورت روزانه خرج می شود. هزینه عملیاتی در حقیقت یکی از اجزای اساسی درآمد عملیاتی است و معمولاً در صورتحساب سود و زیان شرکت منعکس میشود. اگرچه هزینه های عملیاتی به طور معمول شامل مخارج سرمایه ای نمیشوند، اما میتوانند بسیاری از اجزای عملیاتی یک شرکت را شامل شوند. این هزینه های عملیاتی عبارتند از:
- کارمزدهای قانونی و حسابداری
- پرداختهای بانکی
- هزینه فروش
- مخارج بازاریابی
- هزینه های سفر و سرگرمی
- هزینه تحقیق و توسعه غیر سرمایه ای
- مخارج مربوط به تجهیزات اداری
- مبالغ بابت اجاره
- تعمیر و نگهداری تجهیزات
- حقوق و دستمزد
معادل انگلیسی هزینه عملیاتی عبارت است از:
سایر درآمدهای عملیاتی
این سرفصل شامل مواردی از قبیل کسری و اضافات انبار ( ناشی از انبارگردانی ) ، فروش ضایعات ( با توجه به حواله انبار و مدارک مزایده یا فروش صورت گرفته) ، زیان کاهش ارزش موجودی ها ( در راستای بکارگیری قاعده اقل بهای تمام شده و خالص ارزش فروش در قیمت گذاری پایان دوره موجودی ها طبق استاندارد حسابداری ) ، سود و زیان تسعیر ارز ( ناشی از تفاوت نرخ ارز مربوط به اقلام پولی در پایان سال مالی طبق استاندارد حسابداری تسعیر ارز ) و …. می باشد .
در نرم افزار حسابداری و مالی لیام طبقه بندی سرفصل ها در گزارشات مالی به صورت هوشمند برابر استاندارد های حسابداری بین الملی انجام میگردد
ثبت های حسابداری مربوط به رویداد های فوق
1-اضافات انبارگردانی :
مبنای ثبت ، مدارک انبارگردانی و تاریخ ثبت پس از عملیات انبارگردانی پایان سال بشرح ذیل صورت می پذیرد:
موجودی مواد و کالا * (بدهکار )
سایر درآمد ها و هزینه های عملیاتی/ کسری و اضافات انبارگردانی *(بستانکار)
2-کسری انبارگردانی :
مبنای ثبت ، مدارک انبارگردانی و تاریخ ثبت پس از عملیات انبارگردانی پایان سال بشرح ذیل صورت می پذیرد:
سایر درآمدها و هزینه های عملیاتی /کسری و اضافات انبارگردانی *(بدهکار)
موجودی مواد و کالا * (بستانکار)
3- فروش ضایعات :
مبنای ثبت ، صورتحساب فروش ضایعات و حواله انبار می باشد و بشرح ذیل ثبت می گردد :
سایر حسابها و اسناد دریافتنی تجاری *(بدهکار)
سایر درآمد ها و هزینه های عملیاتی / فروش ضایعات *(بستانکار)
سایر حسابها و اسناد پرداختنی / مالیات بر ارزش فروش * (بستانکار)
4-زیان کاهش ارزش موجودی ها :
مبنای ثبت : محاسبات کاهش ارزش موجودیها و تاریخ ثبت در پایان سال مالی می باشد و به صورت زیر ثبت می گردد :
سایر درآمد ها و هزینه های عملیاتی / زیان کاهش ارزش موجودیها *(بدهکار)
موجودی مواد و کالا * ( بستانکار)
5- سود زیان ناشی از تسعیر ارز (موجودی نقد نزد بانکهای ارزی ):
مبنا و تاریخ ثبت نرخ ارز در پایان سال مالی می باشد و بشرح ذیل ثبت می گردد :
الف -درصورت وجود سود تسعیر ارز
موجودی نقد نزد بانکها / بانک های ارزی * (بدهکار)
سایر درآمد ها و هزینه های عملیاتی / سود و زیان تسعیر ارز *(بستانکار)
ب- در صورت وجود زیان تسعیر ارز
سایر درآمد ها و هزینه های عملیاتی / سود و زیان تسعیر ارز *(بدهکار)
موجودی نقد نزد بانکها / بانک های ارزی *** (بستانکار)
هزینههای عملیاتی حساب درآمد
هزینههای عملیاتی حساب درآمد، صورت حساب درآمد هزینه ها و درآمد یک شرکت در طول یک بازه زمانی مشخص را پیگیری و ثبت میکند تا تصویری از سودآوری آن ارائه کند. صورت حساب درآمد هزینه ها را غالبا در 6 گروه دسته بندی می کنند. این 6 گروه عبارتند از:
- هزینه کالاهای فروخته شده
- هزینههای فروش، عمومی، و اداری
- هزینه استهلاک و کاهش ارزش دارایی
- سایر هزینههای عملیاتی
- هزینه سود و بهره
- مالیات بر درآمد
تمام هزینههای عملیاتی حساب درآمد را میتوان تحت عنوان هزینههای عملیاتی در نظر گرفت اما به هنگام تعیین درآمد عملیاتی با استفاده از صورت حساب درآمد، هزینههای مرتبط با بهره و مالیات بر درآمد کسر میشوند.
درآمد عملیاتی چیست؟
مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.
- 02191004770
- [email protected]
- تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15
خانه / سرمایه گذاری و بورس / سود عملیاتی و غیر عملیاتی چیست؟
سود عملیاتی و غیر عملیاتی چیست؟
برای هر شخصی هدف از سرمایه گذاری در هر بازاری کسب سود می باشد پس سود و زیان یکی از مهمترین مفاهیمی می باشد که سهامداران در فعالیتهای اقتصادی و سرمایه گذاری خود باید با آن آشنا باشند. بر همین اساس افراد باید با انواع سود و مفاهیم آنها آشنا شوند.
این مقاله را برای اینکه بدانید سود عملیاتی و غیر عملیاتی چیست؟ و این دو چه تفاوتی با هم دارند مطالعه نمایید.
منظور از سود عملیاتی و غیر عملیاتی چیست؟
برای اینکه یک سرمایه گذاری سودمند داشته باشید باید پیش از هر کاری به بررسی بازار مورد نظر و عوامل تاثیر گذار بر رشد آن را مورد بررسی قرار دهید و برای انجام این کار باید به برخی اصطلاحات مربوط به آن آشنا باشید در ادامه این مطلب به تعریف برخی از این اصطلاحات همچون سود عملیاتی و سود غیر عملیاتی می پردازیم.
سود عملیاتی چیست؟
سود عملیاتی میزان سوددهی عملیاتی یک واحد تجاری را تعیین می نماید. سود عملیاتی بیانگر باقیمانده سود پس از محاسبه همه هزینههای عملیاتی مربوط به واحد تجاری می باشد و علاوه بر بهای تمامشده کالای فروش رفته، هزینههای عمومی، اداری درآمد عملیاتی چیست؟ و هزینههایی مانند بیمه و اجاره، حملونقل و کرایه در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته خواهد شد و بطور کلی همه هزینههایی که برای حفظ فعالیت واحد تجاری ضروری هستند، حتما باید در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته شوند.
سود عملیاتی همانند سود ناخالص در بردارنده بهرههای پرداختی بابت درآمد ناشی از سرمایهگذاریها، مالیات و بدهیها نمیشود. سود عملیاتی قابلیت سوددهی عملیاتی یک واحد تجاری را مشخص میکند.
گفتنی است همه درآمدهایی که شرکتها از طریق انجام عملیات اصلی خود کسب میکنند، درآمدهای عملیاتی شرکت محسوب میشود. همچنین همه هزینههایی که در فرایند این درآمدهای عملیاتی ایجاد شوند، جزء هزینههای عملیاتی شرکت هستند.
همه درآمدهایی که شرکتها به واسطه انجام عملیات اصلی خود کسب کند، درآمدهای عملیاتی شرکت و همه هزینههایی که در پروسه این درآمدهای عملیاتی ایجاد می شوند، جزء هزینههای عملیاتی شرکت هستند و از اختلاف بین درآمدهای عملیاتی و هزینههای عملیاتی شرکت سود عملیاتی به دست می آید. در ادامه با یک مثال سود عملیاتی رو توضیح می دهیم.
بطور مثال درآمد کسب شده از محل فروش اتومبیل برای یک شرکت اتومبیل سازی مانند ایران خودرو یک درآمد عملیاتی است اما درآمد حاصل از فروش یک ساختمان متعلق به شرکت ایران خودرو، یک درآمد عملیاتی نیست.
سود غیرعملیاتی چیست؟
سود غیرعملیاتی برخلاف سود عملیاتی ناشی از فعالیتهای غیرمرتبط با موضوع اصلی شرکت می باشد. سود غیرعملیاتی معمولا مربوط به سود حاصل از سرمایهگذاریها و سهام، سود حاصل از فروش داراییهای غیرمنقول، سود حاصل از اوراق مشارکت و… است که امکان درآمد عملیاتی چیست؟ دارد قسمتی از آن سود غیر مستمر باشد.
برای تعیین و محاسبه سود غیر عملیاتی و غیر مستمر که ناشی از فروش داراییهای غیرمنقول هم می باشد باید درآمد حاصل از فروش دارایی ذکر شده را از بهای تمام شده تاریخی آن کم کرده تا سود غیرعملیاتی آن بدست بیاید.
یک مثال برای سود غیرعملیاتی
به طور مثال شرکت پتروشیمی شازند اراک با نماد شاراک محصولات شیمیایی زیر را تولید میکند که چند محصول شیمیایی آن بصورت زیر است.
- پلی اتیلن سبک خطی
- اتیلن گلایکول
- پلی پروپیلن
- هیدروکربور A80
- پلی اتیلن سنگین
- پلی بوتاداین
- دو اتیل هگزانول
همه محصولات نام برده شده بعد از اینکه به فروش برسند برای شاراک درآمد عملیاتی و سپس سود عملیاتی به وجود می آورند.
اما در کنار فروش این محصولات فکر کنید که شاراک در حسابهای بانکی کوتاهمدت خود مقداری پول نقد دارد که هر ماه مقداری از بانک سود دبه دست می آورد که این سودِ حاصل از پول نقد سپرده گذاری شده در بانک سود غیر عملیاتی محسوب می شود.
و این دو سود کسب شده در دو حساب مختلف با نام سود عملیاتی و سود غیر عملیاتی درج میشوند به این صورت که سود فروش محصولات در حساب سود عملیاتی و سود بانکی در حساب سود غیر عملیاتی منظور می گردد.
تفاوت سود عملیاتی و غیر عملیاتی در چیست؟
سود غیر عملیاتی ناشی از فعالیتهای غیرمرتبط با موضوع اصلی شرکت ، مانند سود حاصل از سرمایهگذاریها و خرید و فروش سهام، سود حاصل از فروش داراییهای غیرمنقول، سود حاصل از اوراق مشارکت و… می باشد اما سود عملیاتی مربوط به فعالیت های مرتبط با موضوع اصلی شرکت می باشد.
نحوه محاسبه اختلاف بین سود عملیاتی و سود غیر عملیاتی در شرکت های مختلف اهمیت بسیار زیادی دارد. از مهم ترین مسائل که باید به آن توجه شود مسائل مالی آن شرکت می باشد.
در این زمینه مدیران مالی می توانند تاثیر بسزایی در انجام درست خرج و مخارج ها و همچنین حسابرسی درست داشته باشند که این امر نیاز به دقت و تخصص بالایی دارد.
مدیران می توانند در نتیجه کسب آموزش های تخصصی لازم در زمینه انواع محاسبات مالی و تکنیک های کاربردی از طریق کارشناسانی مجرب موفقیت های لازم را در این زمینه کسب نموده و در نتیجه به بهترین شکل مدیریت خود را به انجام رسانند.
هدف از انتشار این مقاله تعریف و بررسی سود عملیاتی و سود غیر عملیاتی و آشنایی سرمایه گذاران با تفاوت میان این دو می باشد. امیدواریم از مطالعه آن رضایت خاطر داشته باشید.
Compatible data.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
- Pina & Associates Insurance
- Payment at Contingency
- Amount of Payment
Two Most-Cited Reason
Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute درآمد عملیاتی چیست؟ irure dolor in reprehenderit in voluptate.
سود عملیاتی و غیر عملیاتی در حسابداری
سود عملیاتی و سود غیرعملیاتی مفاهیمی هستند که سهامداران برای تصمیمگیری درست در حوزه سرمایهگذاری بایستی پیرامون آنها بهطور دقیق اطلاعاتی داشته باشند. سود عملیاتی بهعنوان یک شاخص بسیار دقیق در مورد سودآفرینی بالقوه یک کسبوکار عمل میکند چراکه تمام فاکتورهای اضافه را از محاسبات حذف خواهد کرد. سود غیرعملیاتی برخلاف سود عملیاتی ناشی از فعالیتهای غیرمرتبط با موضوع اصلی شرکت می باشد. در این مقاله به هر دو خواهیم پرداخت و به سوالات کاربردی در این زمینه پاسخهای روشنی خواهیم داد. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
فهرست مطالب
سود عملیاتی چیست ؟
سود عملیاتی نشاندهنده باقیمانده سود پس از محاسبه تمام هزینههای عملیاتی مربوط به واحد تجاری می باشد. علاوه بر بهای تمامشده کالای فروش رفته، هزینههای اداری، عمومی و هزینههایی نظیر اجاره و بیمه، حملونقل و کرایه در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته میشوند. در حقیقت تمامی هزینههایی که برای حفظ فعالیت واحد تجاری ضروری هستند، باید در محاسبه این شاخص در نظر گرفته شوند.
سود عملیاتی مثل سود ناخالص در بردارنده بهرههای پرداختی بابت درآمد ناشی از سرمایهگذاریها، مالیات و بدهیها نخواهد شد. این شاخص قابلیت سوددهی عملیاتی یک واحد تجاری را مشخص مینماید. خوب است به این نکته توجه داشته باشید همه درآمدهایی که شرکتها از طریق انجام عملیات اصلی خود کسب میکنند، درآمدهای عملیاتی شرکت به حساب خواهد آمد. در نظر داشته باشید همه هزینههایی که در فرایند این درآمدهای عملیاتی به وجود می آیند، جزء هزینههای عملیاتی شرکت خواهند بود.
بعنوان مثال، درآمد بدست آمده از محل فروش اتومبیل برای یک کارخانه اتومبیل سازی، یک درآمد عملیاتی محسوب می شود اما درآمد حاصل از فروش یک ساختمان متعلق به همان کارخانه، درآمد عملیاتی به حساب نمی آید.
در نظر داشته باشید که سود عملیاتی بهعنوان یک شاخص بسیار دقیق در مورد سودآفرینی بالقوه یک کسبوکار عمل خواهد کرد زیرا تمام فاکتورهای اضافه را از محاسبات حذف مینماید. تمام هزینههایی که برای مدیریت و اجرای شرکت یا کسبوکار مذکور ضروری محسوب می شوند در این محاسبات لحاظ خواهند شد، به همین دلیل سود عملیاتی استهلاک مربوط به دارایی را در نظر میگیرد. بنابراین، سود عملیاتی با درآمد خالص تفاوت دارد و بهعلت استثنائاتی که در سود عملیاتی شرکت در نظر گرفته نمیشوند ممکن است سال به سال تغییر نماید. اگر شرکتی درآمد غیرعملیاتی نداشته باشد، آنگاه سود عملیاتی آن برابر با درآمد پیش از بهره و مالیات است.
فرمول محاسبه سود عملیاتی
برای بدست آوردن این شاخص میتوان از فرمول زیر استفاده کرد :
استهلاک – هزینههای عملیاتی – بهای تمام شده کالای فروش رفته – درآمد عملیاتی(فروش) = سود عملیاتی
اگر بخواهیم به شکل خلاصه تری هم فرمول بالا را ارائه کنیم میتوان به شکل زیر این فرمول را بیان کرد :
استهلاک – هزینههای عملیاتی – سود ناخالص = سود عملیاتی
درآمد عملیاتی چیست؟
درآمد عملیاتی شامل کلیه درآمدهای حاصل از فعالیت های اصلی کسب و کار میشود. به عنوان مثال یک شرکت ساختمانی را تصور کنید که مالک چندین قطعه ماشین آلات سنگین می باشد. اگر یک سال شرکت ساختمانی، دو خانه ساخته و سه قطعه ماشین آلاتی که در عملیات خود استفاده کرده را با سود بفروشد، تنها درآمد حاصل از دو خانه ساخته شده سودعملیاتی حساب خواهد شد.
کدام موارد در محاسبه سود عملیاتی حذف می شوند ؟
درآمد حاصل از فروش داراییها، خارج از مواردی که بهطور خاص در راستای اهداف اصلی کسبوکار فروخته میشوند، در سود عملیاتی لحاظ نمیشوند. علاوه بر این، سودی که از طریق مکانیسمهایی مانند حسابهای جاری یا بازار پول حاصل می شود نیز در سود عملیاتی لحاظ نمیگردد.
با اینکه حذف هزینههای تولید از کل درآمد عملیاتی، درکنار هر هزینهای مرتبط با استهلاک، به هنگام تعیین سود عملیاتی مجاز به شمار می رود، این محاسبات تعهدات و بدهیهایی که باید پرداخت شوند را در نظر نمیگیرند. حتی اگر این تعهدات و بدهیها بهطور مستقیم به توان شرکت جهت حفظ عملیات عادی کسبوکار مرتبط باشند.
همانطور که اشاره شد درآمد عملیاتی شامل درآمد سرمایهگذاری حاصل از سهام جزئی در یک شرکت دیگر نمیشود، حتی اگر درآمد سرمایهگذاری مذکور بهطور مستقیم به عملیات اصلی کسبوکار شرکت ثانویه مربوط باشد. علاوه بر این، فروش داراییهایی مانند املاک و مستغلات و تجهیزات تولیدی نیز در نظر گرفته نمیشود، زیرا این فروشها درواقع بخشی از عملیات اصلی شرکت نیستند.
استفاده از سود عملیاتی چه مزایا و معایبی دارد؟
این امکان وجود دارد که شرکتها سود عملیاتی خود را بهجای سود خالص ارائه نمایند؛ درحالیکه، سود خالص یک شرکت کسر سود و درآمد عملیاتی چیست؟ مالیات را نیز در نظر گرفته است. در مواردی که شرکت بدهی بسیار بالایی داشته باشد، سود عملیاتی وضعیت مالی شرکت را مثبتتر از سود خالص آن نشان میدهد. سود عملیاتی مثبت ممکن است بیانگر سود بالقوه کلی شرکت باشد، اما در واقع سودآوری را تضمین نخواهد کرد. شرکتی که بدهی فراوانی داشته باشد ممکن است سود عملیاتی مثبتی نشان دهد، درحالیکه بهطور همزمان دچار زیان خالص نیز هست. علاوه بر این، هزینههای لحاظ نشده ممکن است بزرگ باشند، تا حدی که سود عملیاتی شرکتی که سود خالص منفی دارد را مثبت گزارش کنند.
حاشیه سود عملیاتی چیست ؟
حاشیه سود عملیاتی، این نسبت از تقسیم سود عملیاتی به فروش حاصل میگردد. اقلام غیر عملیاتی همچون درآمد و هزینه بهره، سود و زیان واگذاری داراییها در محاسبه سود عملیاتی منظور نمیگردد. این نسبت معیار قویتری برای ارزیابی سودآوری و فروش است.
با در نظر گرفتن سود شرکت پیش از کسر مالیات، حاشیه سود عملیاتی، منعکسکننده موفقیت مدیریت شرکت در ایجاد سود از عملیات جاری شرکت محسوب میشود. این نسبت نشاندهنده این حقیقت است که به ازای هر واحد پولی، از فروش، چه میزان سود عملیاتی (سود پس از کسر هزینههای عملیاتی) عاید شرکت گردیده است. نسبتهای بالای حاشیه سود عملیاتی نشاندهنده توفیق مدیریت در کنترل هزینههای شرکت یا پیشی گرفتن رشد فروش شرکت به رشد هزینههای آن است.
حاشیه سود عملیاتی در عین حال امکان مقایسه سوددهی شرکتهایی که معمولاً هزینههای عملیاتی و بهای تمام شده کالای فروش رفته را افشا نمیکند، برای سهامداران فراهم کند. این نسبت معمولاً قابل اتکاءتر بهشمار میآید. زیرا کمتر مورد دستکاری توسط حقههای حسابداری قرار میگیرد. بهطور طبیعی به علت اینکه این نسبت شامل تمام هزینهها از جمله هزینههای فروش و هزینههای عملیاتی است، مقدار آن از حاشیه سود ناویژه کمتر می شود.
آیا درآمد حاصل از عملیات همان درآمد عملیاتی است؟
درآمد حاصل از عملکرد و درآمد عملیاتی یکسان است، اگرچه استفاده از آن ها ممکن است تفاوتهایی داشته باشد. درآمد حاصل از عملیات بیان کلی توصیف درآمدی است که شرکت از فعالیت های اصلی کسب و کار بدست خواهد آورد منهای هزینه های تولید شده برای درآمد. در واقع، درآمد عملیاتی معمولاً برای نشان دادن این سطح سود در صورت سود و زیان رسمی یک شرکت استفاده میگردد.
سود غیر عملیاتی چیست و چگونه محاسبه می شود ؟
سود غیر عملیاتی حاصل فعالیتهایی خواهد بود که مربوط به فعالیتهای اصلی شرکت نیستند. مانند سودی که از فروش داراییهای غیرمنقول بدست می آید. سود حاصل از سرمایهگذاریها و سهام، سود حاصل از اوراق مشارکت یا سپرده بانکی هم جزو سود غیر عملیاتی میباشد و ممکن است بخشی یا کلی از آن به صورت مستمر بدست نیاید و تنها در یک زمان محقق گردد؛ بنابراین سود غیرعملیاتی برخلاف سود عملیاتی ناشی از فعالیتهای غیرمرتبط با موضوع اصلی شرکت خواهد بود.
برای محاسبه سود غیر عملیاتی و غیر مستمر که ناشی از فروش داراییهای غیرمنقول هم هست باید درآمد حاصل از فروش دارایی ذکر شده را از بهای تمام شده تاریخی آن کم کرده تا سود غیرعملیاتی آن محاسبه گردد.
بعنوان مثال فرض کنید شرکتی محصولات متنوع دارد و آنها را به فروش می رساند و که سود حاصل از فروش آن محصولات طبیعتا سود عملیاتی محسوب خواهد شد. اما اگر این شرکت در بازار سرمایه هم سرمایه گذاری کرده باشد و از اآن طریق هم سودی محقق سازد، سود غیر عملیاتی خواهد بود.
فرمول محاسبه سود غیر عملیاتی
برای محاسبه سود غیرعملیاتی داراییها کافی است بهای تمامشده آنها را از درآمد حاصل از فروششان کسر کنیم تا سود غیرعملیاتی به راحتی محاسبه گردد. بعنوان مثال فرض کنید چنانچه یک شرکت تولیدی در سال 1401 یک زمین به ارزش 20 میلیارد تومان خریداری کرده باشد و در سال 1402 آن را با قیمت 25 میلیارد تومان بفروش برساند. این 5 میلیارد سود غیرعملیاتی محسوب میگردد.
روشهای تهیه سود و زیان عملیاتی و غیر عملیاتی چگونه است ؟
برای بدست آوردن سود و زیان عملیاتی و غیر عملیاتی دو روش وجود دارد.
- تک مرحله ای: در این روش ابتدا کلیه درآمدها یکجا آورده میشود و کلیه هزینهها را نیز از آن کم میکنیم که حاصل همان سود قبل از بهره و مالیات(EBIT) است که با کسر مالیات و بهره به سود یا زیان بعد از کسر مالیات یا همان سود یا زیان خالص خواهیم رسید.
- دو مرحلهای: در این روش ابتدا درآمدهای عملیاتی آورده شده در ادامه هزینههای عملیاتی از آن کسر میشود که به سود یا زیان عملیاتی میرسیم در مرحله بعد هزینههای غیرعملیاتی از درآمدهای غیر عملیاتی کسر میشود. درنهایت به سود و زیان قبل از کسر مالیات میرسیم که با کسر مالیات و بهره سود و زیان ویژه(خالص) خواهیم رسید. که جزء مهمترین بخشهای صورت حساب سود و زیان محسوب میشود چراکه نتیجه فعالیت یک واحد تجاری را نشان میدهد که آیا واحد تجاری در طول دوره مالی فعالیتش سودآور بوده است یا خیر.
حالا دیگر تفاوت سود عملیاتی و سود غیر عملیاتی را میدانید
در این مقاله به وضوح توضیح دادیم که سود عملیاتی حاصل کسر هزینههای عملیاتی از درآمدهای عملیاتی است. درحالیکه برای سود غیر عملیاتی این چنین نیست و سود غیر عملیاتی سودی است که شرکت از فعالیتهای اصلی خود کسب نکرده و حاصل فعالیتهای غیرعملیاتی شرکت است. درواقع سود عملیاتی همیشگی و مستمر است اما سود غیرعملیاتی همیشگی و مستمر نخواهد بود
در این مقاله درباره نحوه و فرمول محاسبه سود عملیاتی و غیر عملیاتی صحبت کردیم و اشاره شد که هر کدام از آنها طی چه مراحلی حساب می شوند. در این مطلب تلاش کردیم درباره اکثر اصطلاحات مرتبط با سود عملیاتی با شما صحبت کنیم. گروه نرم افزار حسابداری محک بهترین ها را برای شما آرزومند است.
دیدگاه شما