تفاوت بین واگرایی و تایید

با وجود اینکه استفاده از حجم معاملات در تحلیل ها آسان و مهم است بسیاری از آن استفاده نمی کنند؛ همچنین از اصول حجم معامله می توان در تمامی بازار ها از جمله بورس٬ ارز،سکه،آتی و … استفاده کرد.

اسیلاتور یا نوسان نما – تفاوت اسیلاتور و اندیکاتور

نوسان نما در بازارهای غیر دولتی که در آن نوسان قیمت ها در یک باند افقی یا محدوده ی معاملاتی است شرایطی را برای بازار ایجاد می کند که اکثر سیستم های دنبال کننده ی روند نمی توانند ایجاد کنند. همچنین شما می توانید با شرکت در دوره تحلیل تکنیکال، مدرسه معین با استفاده دقیق با اسیلاتور و یا نوسان نما آشنا شوید.

نوسان نما ابزاری را در اختیار معامله گر فنی قرار می دهد که می تواند از این طریق از محیط های دوره ای و محیط های بازار بدون روند سود کسب کند.

ارزش نوسان نما محدود به دوره های بدون روند در تجارت نیست. نوسان نما در رابطه با نمودارهای قیمت در طی مراحلی، با آگاه کردن معامله گر نسبت به اخطارها و نقاط هیجان انگیز کوتاه مدت، بازار، که معمولا به عنوان شرایط فرابورس یا سبقت فروشی شناخته می شود، تبدیل به یک واحد بسیار باارزش می شود.

همچنین نوسان نما می تواند پیش از اینکه این وضعیت در عملکرد قیمت مشهود باشد هشدار دهد که روند در حال پایان یافتن است.

اسیلاتورها (نوسان نما) می توانند با نمایش واگرایی خاص، روند صعودی را نشان دهند.

تفاوت اسیلاتور و اندیکاتور

اسیلاتور نوعی اندیکاتور بوده و نسبت به آن متفاوت است؛ اما برخی از معامله‌گران به اشتباه اندیکاتور و اسیلاتور را دارای یک ماهیت مشابه تصور نموده و تفاوتی میان آن‌ها قائل نیستند. در این بخش سه ویژگی منحصربه‌فرد اسیلاتورها را ذکر می‌کنیم:

نواحی اشباع خرید و فروش

در اغلب اسیلاتورها دو ناحیه بالایی و پایینی محدوده نوسانی به عنوان نواحی اشباع خرید و فروش درنظر گرفته می‌شوند.

اشباع خرید یا فروش در قالب کلمه به معنی بیش از حد گران یا ارزان بودن یک دارایی طی یک دوره زمانی بوده و بر اساس شرایط نمودار قیمت، نشان‌دهنده یک دوره حرکات روندی شدید (احتمالاً هیجانی) و بدون اصلاح است؛ که بازگشت قیمت در این نواحی محتمل می‌باشد.

نحوه قرار گرفتن در نمودار قیمت

اندیکاتورها معمولاً در پس‌زمینه نمودار قیمت قرار می‌گیرند. این درحالی است، که اسیلاتورها در یک پنجره جداگانه در بخش پایینی نمودار نمایش داده می‌شوند.

در واقع اگر اندیکاتورهایی نظیر میانگین متحرک یا پارابولیک سار را بررسی کنید؛ این ابزار روی خود نمودار قرار گرفته و مواردی نظیر استوکاستیک، در یک پنجره منفرد نموداری جای می‌گیرند.

واگرایی

یکی از معتبرترین سیگنال‌های معاملاتی در تحلیل تکنیکال، واگرایی قیمت و اندیکاتور است. حتی برخی معامله‌گران از این ساختار نموداری به عنوان یک استراتژی معاملاتی کامل استفاده می‌کنند.

به بیان ساده واگرایی به شرایطی گفته می‌شود، که قیمت و اندیکاتور سیگنال‌های متناقض صادر کنند. شرایط تشکیل واگرایی به گونه‌ای است، که صرفاً به واسطه مقایسه قیمت و اسیلاتورهایی نظیر مکدی، استوکاستیک و RSI قابل تشخیص می‌باشد.

اندیکاتور (روندی و حجمی) یا اسیلاتور؟!

این موضوع به مؤلفه‌های بسیاری از جمله شرایط بازار، وضعیت نمودار قیمت، نحوه استفاده، میزان تخصص و تجربه، افق زمانی سرمایه‌گذاری و استراتژی معاملاتی فرد بستگی دارد.

هم‌چنین اسیلاتورها معمولاً به عنوان یک ابزار تأیید به‌کار رفته و همواره باید از صرفاً تصمیم‌گیری بر مبنای آن‌ها پرهیز کنید. در واقع اسیلاتورها نیز همانند سایر ابزار تحلیل می‌توانند، برای یک معامله‌گر بسیار مفید واقع شده و برای دیگری بدون تأثیر یا فقط مایه ضرر و زیان باشند.

در نتیجه نمی‌توان، این ابزار را به عنوان بهترین یا بدترین درنظر گرفت! به طور کلی، اگر هر نوع ابزار تحلیل را در شرایط مناسب و به طرز صحیحی به کار ببرید، حتماً نتیجه مثبتی در پی خواهد داشت.

اندیکاتور های نوسان نما

اندیکاتور های نوسان نما می توانند اطلاعاتی از قبیل بهترین نقطه ورود به بازار و بهترین نقطه خروج را در بازارهای رنج و نوسان دار بدهند.

اندیکاتور های نوسان نما در چارت قیمتی بصورت یک پنجره ی جداگانه ای در زیر نمودار قیمت رسم می شوند.

این اندیکاتورها از ۲ ناحیه با نام های اشباع خرید(Bought Over) و اشباع فروش(Sold Over) تشکیل می شوند و زمانی که قیمت یا اندیکاتور از این ناحیه ها خروج کرد بعنوان صدور سیگنال خرید و صدور سیگنال فروش محسوب می شود.

اندیکاتورهای معروف برای نمایش Oscillators:

اندیکاتور مکدی(MACD) ، اندیکاتور (CCI)، اندیکاتور شاخص قدرت نسبی(RSI)، اندیکاتور استوکاستیک(Stochastics)

استفاده از نوسان نما

نوسان نما فقط یک شاخص ثانویه است، به این معنا که باید تابع تجزیه و تحلیل روند اساسی باشد.

از آنجا که انواع مختلفی از اسیلاتورهای مورد استفاده ی تکنسین ها را طراحی می کنیم، اهمیت تجارت در جهت روند حاک بر بازار دائمی بررسی میشود. خواننده همچنین باید توجه داشته باشد که مواقعی وجود دارد که نوسان نماها مفیدتر از سایرین هستند.

به عنوان مثال، تقریبا در ابتدای شروع حرکت های مهم، تجزیه و تحلیل نوسان نما چندان مفید نیست و حتی می تواند گمراه کننده باشد.

با این وجود تا پایان حرکت بازار،نوسان نماها با ارزش هستند. سر انجام، هیچ بخشی در مورد افراط و تفریط بازار بدون در نظر گرفتن عقاید مخالف کامل نخواهد بود.

تفسیر نوسان نما (اسیلاتور)

روش های مختلف زیادی برای ساخت نوسان نماهای حرکت وجود دارد، تفسیر آنها تفاوت بسیار کمی با یکدیگر دارند.

اکثر نوسان نماها بسیار شبیه هم هستند. آنها در پایین نمودار قیمت نقشه کشیده شده و شبیه باند افقی مسطح هستند.

باند نوسان نما در واقع صاف است، در حالی که قیمت ها ممکن است در بالا، پایین یا خنثی باشد. با این وجود قله ها و فرو رفتگی های موجود در نوسان نما منطبق بر قله ها و فرورفتگی های موجود در نمودار قیمت است.

برخی از نوسان نماها دارای یک نقطه ی میانی هستند که دامنه ی افقی را به دو نیمه، باند بالا و پایین تقسیم میکند. بسته به فرمول مورد استفاده این خط میانی معمولا یک خط صفر است. برخی از نوسان نماها نیز دارای مرزهای بالا و پایین از ۰ تا ۱۰۰ هستند.

قوانین کلی برای تفسیر

به عنوان یک قاعده ی کلی، هنگامی که نوسان نما در مقطع فوقانی یا تحتانی باند به یک مقدار شدید برسد، این نشان می دهد که حرکت فعلی قیمت ممکن است خیلی سریع پیش رفته باشد و می تواند به دلیل اصلاح یا ادغام باشد.

از طرف دیگر، معامله گر برای خرید تفاوت بین واگرایی و تایید باید زمانی را انتخاب کند که نوسان نما در پایین ترین وضعیت خود است و برعکس این موضوع را برای خرید در نظر داشته باشد.

عبور از خط میانی اغلب برای تولید سیگنال های خرید و فروش استفاده می شود.

سه استفاده ی مهم اسیلاتورها

سه حالت وجود دارد که نوسان نما بیشترین استفاده را دارد. این سه وضعیت برای اکثر نوسان نماها مشترک است.

1. نوسان نما وقتی مفید است که مقدار آن در نزدیکی انتهاب فوقانی یا پایین، مرزها بین باندها، له نقطه بحرانی برسد. در اینجا گفته می شود که بازار در بالاترین حد خود است و خرید هیجانی در حال وقوع است و هنگام نزدیک شدن به پایین ترین حد، فروش هیجانی در حال وقوع است. این مسئله هشدار می دهد که روند قیمت بیش از حد و آسیب پذیر است.
2. واگرایی بین نوسان نما و عملکرد قیمت وقتی نوسانگر در یک موقعیت شدید قرار دارد، معمولا یک هشدار مهم است.
3. عبور از خط صفر (یا نقطه ی میانی) می تواند سیگنال های معاملاتی مهممممی در جهت روند قیمت باشد.

اندازه گیزی جنبش

این مفهوم پایه ای ترین حالت کاربردی از اسیلاتورهاست که در آن سرعت تغییرات قیمت نسبت به سطوح واقعی که قیمت در آن قرار دارد اندازه گیری می شود.

برای ساخت یک خط جنبش ۱۰ روزه باید قیمت های پایانی ۱۰روز قبل را از آخرین قیمت پایانی کسر کنیم سپس این مقدار مثبت یا منفی نسبت به خط صفر ترسیم می شود.

اگر آخرین قیمت نهایی زیر قیمت نهایی ۱۰ روز گذشته باشد (قیمت ها کاهش یافته اند)، در این صورت یک مقدار منفی زیر خط صفر ترسیم می شود.

سرعت ۱۰ روز یک دوره ی زمانی پر کاربرد است، اما باید توجه داشت که محاسبه ی آن برای هر دوره ی زمانی قابل استفاده است. یک دوره ی زمانی کوتاه تر (مانند ۵ روز) با ایجاد نوسانات برجسته تر خط جساس تری تولید می کند.

تعداد روزهای طولانی تر (مانند ۴۰ روز) منجر به یک خط بسیار نرم تر می شود که نوسانات نوسان نما در آن کم دامنه تر دارند.

اندازه گیری میزان صعود یا نزول

با ترسیم اختلافات قیمت برای مدت زمان مشخصی، این نمودار نرخ نزولی یا صعودی را مطالعه می کند. اگر قیمت ها در حال افزایش باشند و خط حرکت بالاتر از خط صفر و در حال افزایش باشد، این بدان معنی است که روند صعودی در حال شتاب گرفتن است.

اگر خط شتاب اسیلاتور شروع به صاف شدن کند، این بدان معنی است که دستاوردهای جدید که توسط آخرین قیمت ها حاصل می شوند، همان دستاوردهای ۱۰روز قبل است.

در حالی که قیمت ها ممکن است هنوز در حال رشد باشند، نرخ رشد (یا سرعت) پایین آمده است. هنگامی که خط حرکت به سمت خط صفر شروع می شود، به سرعت کاهش می یابد. روند صعودی رو به کاهش است.

هنگامی که خط جنبش به زیر صفر برسد قیمت پایانی کنونی از قیمت پایانی ۱۰روز گذشته کمتر است و روند کاهشی را در اینجا مشاهده میکنیم.

با ادامه ی حرکت، روند نزولی دورتر از زیر خط صفر قرار میگیرد، و روند نزولی افزایش می یابد. تا زمانی که خط دوباره سیر صعودی را از سر بگیرد تحلیلگر می داند که روند نزولی رو به اتمام است.

یادآوری این نکته ضروری اشت که شتاب اختلاف بین قیمت ها را در دو بازه ی زمانی اندازه گیری می کند. برای پیش برد خط، باید قیمت سود روز آخر را بیشتر از دستاوردهای ۱۰ روز قبل باشد.

اگر قیمت ها فقط با همان قیمت ۱۰ روز پیش پیشرفت کنند، خط حرکت صاف خواهد بود. اگر آخرین افزایش قیمت از ۱۰ روز قبل کمتر باشد، هر چند قیمت ها همچنان در حال افزایش باشند، خط حرکت شروع به کاهش می کند.

به این ترتیب خط جنبش نرخ رشد یا نزول را در روند کاهشی یا افزایشی اندازه گیری میکند.

خط جنبش جلوتر از تغییرات قیمت حرکت می کند

این ساختار به گونه ای است که خط حرکت همیشه یک قدم جلوتر از جرکت قیمت است. این خط پیش روی یا کاهش قیمت را هدایت می کند، در حالی که روند فعلی قیمت هنوز هم در جریان است روند را ترک می کند.

پس از شروع به پایین آمدن قیمت، این روند در جهت مخالف شروع به حرکت میکند.

تقاطع با خط صفر به عنوان اخطار خرید یا فروش

نمودار حرکت دارای خط صفر است. بسیاری از تکنسین ها برای تولید سیگنال های خرید و فروش از تقاطع خط صفر استفاده می کنند. عبور از خط صفر رو به بالا می تواند یک سیگنال خرید باشد و عبور از خط صفر رو به پایین، یک سیگنال فروش باشد.

با این وجود، مجددا باید تاکید کرد که تحلیل روند اساسی هنوز مورد تاکید قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل نوسانگر نباید به عنوان بهانه ای برای تجارت در روند حاکم بر بازار استفاده شود.

در صورت بالا رفتن روند بازار، موقعیت های خرید فقط باید در تقاطع های بالای خط صفر صورت بگیرند. تقاطع با خط صفر رو به پایین نیز اخصار فروش است.

ساخت یک اسیلاتور با استفاده از دو میانگین متحرک

عبور رو به بالا یا رو به پایین میانگین متحرک کوتاه مدت از میانگین متحرک بلند مدت می تواند اخطار خرید یا فروش باشد. تقابل میانگین متحرک می تواند برای ساخت نمودارهای توسان ساز استفاده شود.

این کار را می توان با ترسیم اختلاف بین دو میانگین به عنوان یک هیستوگرام انجام داد. این میله های هیستوگرام به عنوان یک مقدار مثبت یا منفی در اطراف یک خز صفر متمرکز ظاهر می شوند.

این اسیلاتور سه کاربرد دارد:

1. برای کمک به اختلاف نقاط
2. برای کمک به شناسایی تغییرات کوتاه مدت از روند بلند مدت، هنگامی که میانگین متحرک کوتاه مدت خیلی بالاتر از حد متوسط یا پایین تر از میانگین بلند مدت حرکت می کند
3. برای اشاره به تقاطع های دو میانگین متحرک، که در هنگام عبور از نوسان نما از خط صفر رخ می دهد.

میانگین کوتاه مدت توسط میانگین بلند مدت تقسیم می شود. در هر دو حالت میانگین کوتاه مدت حول میانگین متحرک بلند مدت نوسان می کند که تاثیر آن بر نقطه ی صفر مد نظر است.

اگر میانگین متحرک کوتاه مدت تر بالاتر از میانگین متحرک بلندمدت تر قرار داشته باشد اسیلاتور عدد منفی را نشان می دهد و بالعکس.

هنگامی که دو خط میانگین متحرک خیلی دور از هم قرار دارند، یک نقطه ی بحران در بازار شکل می گیرد که خواستار توقف در روند است.

چه زمانی اسیلاتورها مفیدتر هستند؟ اسیلاتور

مواقعی وجود دارد که نوسان نماها مفیدتر از سایرین هستند. در دوره های بازار ناپایدار، با افزایش قیمت برای چند هفته یا چندماه، نوسان نما حرکت قیمت را از نزدیک دنبال می کند.

قله ها و فرورفتگی های موجود در نمودار قیمت تقریبا به طور دقیق با قله ها و فرو رفتگی های موجود در نوسان نما هم زمان است. از آنجا که هم قیمت و هم نوسان نما روند خنثی دارند، بسیار شبیه به هم هستند.

با این حال، در برخی از زمان، شکست قیمت رخ می دهد و روند صعودی یا نزولی جدید آغاز می شود. نوسان گر به طور ذاتی دقیقا همان طور که شکستن در حال وقوع است در وضعیت شدیدی قرار دارد.

هر گاه شکست به سمت صعودی باشد، نوسان نما در حالت خرید هیجانی است. یک فروش هیجانی معمولا با یک شکست نزولی همراه است.

در چنین مواردی، نوسان نما باید نادیده گرفته شود. دلیل این امر این است که در مراحل اولیه ی یک روند جدید، به دنبال یک شکست مهم، اسیلاتورها اغلب خیلی سریع تفاوت بین واگرایی و تایید به نقطه ی بحران رسیده و برای مدتی در آنجا می مانند. اسیلاتور

تجزیه و تحلیل روند اساسی باید در چنین مواقعی مورد توجه اصلی قرار گیرد و نوسان نماها باید نقش کمتری داشته باشند.

معامله گران با وجود اخطارهایی مبنی بر شروع روند اصلی بسیاری از حرکات پر پتانسیل بازار را از دست می دهند، چرا که منتظر شرایط فروش هیجانی اسیلاتور هستند تا خرید انجام دهند.

بهتر است در مراحل اولیه ی شروع یک روند، اهمیت کمتری به اسیلاتورها داده شود، ولی زمانی که حرکت قطعی شد به اخطارهای آنها کاملا توجه کنید.

آموزش واگرایی در اندیکاتورها

اندیکاتورها ابزارثانویه ای هستند که بر مبنای محاسبه قیمت ، حجم معاملات ، جریانات نقدی پولی حرکات و نوسانات واقعی قیمت در محاسبه می کنند.

کاربرد این اندیکاتورها این است که در واقع این امکان را برای تحلیلگر فراهم می کند که اطلاعات اضافی و مازاد بر روند کلی سهم جمع آوری کند.

اندیکاتورها را از یک منظر به دو دسته زیر تقسیم می کنند :

1- اندیکاتورهای پیشرو (Laeding): این نوع از اندیکاتور ها به عنوان یک نوع سیگنال برای شناسایی رویدادهایی در آینده شناخته شده اند. در واقع ماهیت پیش بینی رخدادهای صورت گرفته در تفاوت بین واگرایی و تایید قیمت را دارد. عمده اندیکاتورهای پیشرو شامل اسیلاتورها می شوند. منظور از اسیلاتورها هم این است که در یک بازه خاصی در حال نوسان هستند . برای مثال : اندیکاتور RSI به عنوان یکی از اندیکاتورهای پبشرو هست و در عین حال جزء اسیلاتورها هم می باشد چون در بازه ۰ تا ۱۰۰ است ( ولی به طور معمول بین ۳۰ تا ۷۰ ) در حال نوسان هستند. در طول صورت گرفتن این نوسان ، نقاط اشباع خرید (over bought) و اشباع فروش (over sold) هم مورد بررسی قرار می گیرد. در شکل زیر نمونه ای از اشباع خرید و اشباع فروش در RSI مشخص شده است. زمانی که با اشباع خرید در روند مواجه می شویم باید اتظار داشته باشیم که روند به مرور روند کاهشی به خودش بگیرد و در صورتی که به نقطه اشباع فروش می رسیم ، روند آماده این است که وارد روند صعودی بشود.

2- اندیکاتورهای تاخیری (Lagging): این اندیکاتور اطلاعات مفید و ارزشمندی در خصوص سهم ، در طول روند در اختیار تحلیلگر قرار می دهد. در اصل حالت پیش بینی روند را که در اندیکاتور پیشرو می باشد را ندارد. تمرکز بیشتر این اندیکاتورها به روی روند معاملاتی هست و اینکه کمتر سیگنال های خرید و فروش را به معامله گران می دهند. باند بولینگر و میانگین متحرک نمونه هایی از این اندیکاتورها می باشند.

شکل زیر مثالی از باند بولینگر در سهم وپاسار در نمودار روزانه است.

در نمودار باند بولینگر به عنوان خطوط حمایتی و مقاومتی عمل کرده است. خطوط پایین به عنوان حمایت سهم و خطوط بالایی هم مقاومت های سهم محسوب می گردند. در آموزش های بعدی به طور مفصل باند بولینگر مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

واگرایی چیست ؟

واگرایی در حالت کلی به معنای حرکت قیمت و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر می باشد و نتیجه این امر عموما این است که در هنگام وقوع واگرایی قیمت از ادامه حرکت می ایستد و تغییر جهت می دهد. مشاهده واگرایی در اندیکاتورها به عنوان تفاوت بین واگرایی و تایید یکی از سیگنال های بسیار قوی در علم تحلیل تکنیکال شناخته شده است.

انواع واگرایی

واگرایی به دو دسته تقسیم می شود :

۱- واگرایی معمولی (Regural Divergence ) :

خود این واگرایی معمولی به دو دسته واگرایی مثبت و واگرایی منفی تقسیم می شود .

واگرایی معمولی منفی : زمانی به وجود می آید که قیمت سقف جدیدی تشکیل می دهد ، اما اندیکاتور موفق نمی شود که سقف جدیدی بالاتر از سقف قبلی تشکیل دهد .

همان طور که در مثال بالا مشاهده می کنیم (نمودار ساعتی سهم خساپا ) واگرایی منفی (RD) وجود دارد. قیمت سقف جدید تشکیل داده در حالی که اندیکاتور موفق به این کار نشده است و به وجود آمدن این حالت خودش می تواند هشداری باشد مبنی برای اینکه کنترل ریسک صورت بگیرد چون امکان نزول بازار توسط اندیکاتور MACD تایید شده است.

برای معامله گران سفته باز (منظور از سفته بازارن ، افرادی است که به فکر بدست آوردن سود در بازه زمانی کوتاه مدت هستند) این واگرایی منفی نشانه ای از این می باشد که روند بازار وارد یک فاز نزولی جدید می شود و در نتیجه چشم انداز معاملاتی را مطلوب برانداز نمی کنند.

واگرایی معمولی مثبت : این نوع واگرایی در روند نزولی به وجود می آید و به این صورت است که قیمت موفق به تشکیل کف جدید ، پایین تر از کف قبلی خود می شود اما اندیکاتور نمی تواند کف جدید بسازد. نمودار زیر این مطلب را به خوبی نشان می دهد .

نمودار بالا نمودار ساعتی سهم خساپا است . همان طور که مشخص است بعد از مشاهده واگرایی مثبت در اندیکاتور در حالی که قیمت سهم روند نزولی دارد ، شاهد صعودی شدن روند و رشد سهم هستیم .

۲- واگرایی مخفی : این نوع از واگرایی معمولا زمانی تشکیل می شود که قیمت در حال اصلاح شدن خودش می باشد. این واگرایی به دو دسته

الف : واگرایی مخفی مثبت : زمانی به وجود می آید که قیمت موفق می شود کفی بالاتر از کف قبلی خودش تشکیل بدهد اما اندیکاتور یک کف پایین تر از کف قبلی خودش تشکیل می دهد . در شکل زیر به خوبی تناقض بین قیمت و اندیکاتور را مشاهده می کنید.

همان طور که مشخص است در شکل ، روند شکل صعودی به خودش پس از مشاهده واگرایی مخفی مثبت در نمودار قیمت به خود گرفته است.

ب : واگرایی مخفی منفی : این حالت که طی یک روند نزولی به وجود می آید ، قیمت قدرت اینکه به سقف قبلی خودش برسد را ندارد اما اندیکاتور موفق می شود که یک سقفی بالاتر از سقف قبلی خودش بزند. که موضوع خودش می تواند به عنوان هشداری برای ریزش سهم باشد که باید در نظر داشته باشیم.

همان طور که در تصویر مشخص است ، قیمت موفق نشده سقف جدیدی بسازد در نتیجه ، وارد یک روند نزولی شده است . (با فلش در شکل مشخص شده است)

مثال هایی از انواع واگرایی

واگرایی مثبت در نمودار وساخت

شکل زیر نمودار روزانه وساخت است . که در آن واگرایی مثبت مشاهده می شود. در این شکل اندیکاتور RSI مورد بررسی قرار گرفته است.

همان طور که دیده می شود با اینکه از اتصال کف های قیمت سهم روند نزولی دارد ، اما در اندیکاتور همان کف های متناظر روند صعودی داشته و در نتیجه اینجا واگرایی مثبت رخ داده است ، که باعث رشد سهم در کوتاه مدت شده است . زمانی که از اسیلاتور RSI برای تشخیص واگرایی استفاده می کنیم ، به دلیل اینکه این اندیکاتور جزء اسیلاتورها می باشد ، نقاط اشباع خرید و اشباع فروش را به خوبی در آن مشخص است می تواند برای شناخت واگرایی در روند سهم عامل مهمی به شمار آید. زیرا معمولا واگرایی ها در نقاط اشباع خرید و یا فروش رخ می دهد ( برای آشنایی بیشتر با این اندیکاتور مطلب آن را مطالعه نمایید)

واگرایی مثبت در اندیکاتور MFI در شرکت ایران خودرو و تغییر روند سهم

این تصویر نمودار ساعتی در نمودار قیمت ایران خودرو است و اندیکاتور MFI در آن بررسی شده است. همان طور که مشاهده می کنیم ، نمودار قیمت باروند نزولی همراه بوده ولی اندیکاتور MFI روندی صعودی به خودش گرفته و در نهایت سهم با واگرایی مثبت همراه بوده و نمودار با افزایش قیمت رو به رو شده است.

واگرایی منفی در اندیکاتور CCI بانک ملت

نمودار بالا که سهم وبملت در نمودار روزانه است ، واگرایی منفی در اندیکاتور CCI تفاوت بین واگرایی و تایید را نشان می دهد. و همان طور که می بینیم سهم بعد از واگرایی ، ریزش کوتاهی را تجربه کرده است.

نتیجه گیری و جمع بندی

برای تکنیکالیست ها واگرایی عاملی مهمی برای تخمین روند سهم که از طریق شناسایی آن امکان متنوع سازی پرتفوی آنها فراهم شود بسیار حائز اهمیت است. تشخیص این واگرایی ها به کمک اندیکاتورها و روند قیمتی سهم صورت می گیرد . به همین دلیل اندیکاتور جزء ابزارهای دقیق برای شناسایی واگرایی ها محسوب می شوند. در آخر این نکته مهم را مد نظر داشته باشید که واگرایی چون خلاف جهت مسیر حرکت سهم است ، امکان اینکه مسیر کامل نشود وجود دارد و اگر مبنای خرید را فقط بر پایه واگرایی ها قرار بدهیم درصد شکست در معاملات افزایش پیدا می کنند.

معرفی و بررسی چند استراتژی مهم بازار فارکس

یکی از مهم‌ترین جنبه‌های معامله در بازار فارکس، شناسایی استراتژی مناسب است. به طور کلی، استراتژی‌های معاملاتی متعددی توسط تریدرهای ابداع شده تا به کسب سود بیشتر در این بازار کمک کند. با این حال، تریدر باید استراتژی را پیدا کند که متناسب با سبک معاملاتی و همچنین تحمل ریسک آنها باشد. توجه کنید که هیچ استراتژی نیست که برای همه مناسب باشد. در این مقاله، چند استراتژی مهم و برتر بازار می‌پردازیم تا اطلاعات شما را جهت انتخاب بهترین استراتژی فارکس افزایش دهیم.

هر منبعی که بازارهای مالی را آموزش دهد، تاکید زیادی بر روی نیاز به استراتژی مالی کرده است. یک استراتژی سودآور نوعی دستورالعمل برای تریدر است که به پیروی از یک الگوریتم کاملا از پیش تعریف شده کمک می‌کند تا با استفاده از آن از سرمایه خود در برابر اشتباهات و عواقب غیرقابل پیش بینی بازار فارکس محافظت کند.

استراتژی معاملاتی فارکس

یک استراتژی معاملاتی فارکس سیستمی را در برمی‌گیرد که یک تریدر فارکس برای تعیین زمان خرید یا فروش خود از آن استفاده می‌کند. بهترین استراتژی فارکس، استراتژی معاملاتی است که به تریدر اجازه تجزیه و تحلیل می‌دهد و باعث می‌شود تریدر با اطمینان از تکنیک‌های مدیریت ریسک معامله کند.

استراتژی معاملات کری (Carry)

معاملات کری یا انتقالی شامل قرض گرفتن یک ارز به قیمت پایین‌تر و به دنبال آن سرمایه گذری در ارز دیگر به قیمت بالاتر برای کسب سود است. این استراتژی در درجه اول توسط تریدرهای فارکس استفاده می‌‌شود.

معاملات کری به نوسانات و نرخ بهره بین ارزهای مرتبط وابسته است؛ بنابراین این استراتژی برای بازه‌های زمانی میان مدت و بلند مدت (هفته‌ها، ماه‌ها و احتمالا سال‌ها) مناسب است. بازارهای پرطرفدار بهترین گزینه برای معاملات کری است؛ زیرا این استراتژی بازه زمانی طولانی‌تری را در بر می‌گیرد.

تایید روند باید اولین گام قبل از قرار دادن معامله باشد. دو جنبه برای یک معامله کری وجود دارد: ریسک نرخ ارز و ریسک نرخ بهره. بر این اساس، بهترین زمان برای باز کردن یک پوزیشن معاملاتی در شروع روند است).

هدف از استراتژی کری این است که از تفاوت بین دو ارز خارجی یا «تفاوت در نرخ بهره» سود ببریم.

پرایس اکشن یا حرکات قیمتی در فارکس

معاملات پرایس اکشن (Price action) شامل مطالعه تاریخچه قیمت برای ایجاد استراتژی‌ تکنیکال در معامله است. پرایس اکشن می‌تواند به عنوان یک تکنیک مستقل یا همراه یا اندیکاتور استفاده شود. فاندامنتال در این استراتژی به ندرت کاربرد دارد؛ با این حال، می‌توان از رویدادهای اقتصادی برای اطمینان بیشتر استفاده کرد.

معاملات پرایس اکشن را می‌توان در بازه‌های زمانی مختلف (بلند، میان مدت و کوتاه مدت) مورد استفاده قرار داد. همین موضوع باعث شده تا این معاملات توسط بسیاری از تریدرها استفاده شود.

روش‌های زیادی برای تعیین سطوح حمایت/مقاومت وجود دارد که عموماً به عنوان نقاط ورودی/خروجی تفاوت بین واگرایی و تایید استفاده می‌شوند:

• فیبوناچی اصلاحی ((Fibonacci retracement
• استفاده از کندل‌ها
• شناسایی روند
• اندیکاتورها
• اسیلاتور یا نوسان‌ساز

در پرایس اکشن، رنج، روند، روز، اسکالپینگ، سوئینگ و معاملات پوزیشن وجود دارد.

1- استراتژی معاملاتی رنج

معاملات رنج شامل شناسایی نقاط حمایت و مقاومت است که به وسیله آن تریدرها معاملات خود را اطراف این سطوح قرار می‌دهند. این استراتژی بدون نوسانات قابل توجه و بدون روند قابل تشخیص در بازار عملکرد خوبی خواهد داشت. تحلیل تکنیکال ابزار اصلی مورد استفاده در این استراتژی است. از آنجایی که استراتژی رنج در هر بازه زمانی قابل استفاده است، محدودیتی در انتخاب تایم فریم ندارد. مدیریت ریسک بخش جدایی ناپذیر این روش است؛ زیرا احتمال بریک اوت زدن وجود دارد.

اسیلاتورها بیشتر به عنوان ابزار زمان بندی استفاده می‌شوند. شاخص قدرت نسبی (RSI)، شاخص کانال کالا (CCI) و استوکاستیک (stochastic) تعدادی از اسیلاتورهای محبوب هستند.

مثال: معاملات رنج USD/JPY

نمودار بالا یک نوار حمایت و مقاومت واضح را در جفت ارز USD/JPY نشان می‌دهد که تریدرها از آن به عنوان نقاط ورود/خروج استفاده می‌کنند. نوسانگر RSI زمان بندی نقاط ورود/خروج را با کادرهای آبی و قرمز نشان می‌دهد.

2- استراتژی معاملات روند

معاملات ترند یا روند یک استراتژی ساده فارکس است که توسط بسیاری از تریدرها با هر میزان تجربه استفاده می‌شود. معاملات روند در جهت حرکت بازار بازدهی مثبتی به تریدر می‌دهد. این استراتژی معمولا در بازه زمانی میان‌مدت تا بلندمدت قابل اجراست؛ زیرا روندها به خودی خود نوسان می‌کنند.

نقاط ورود معمولا توسط یک اسیلاتور (مانند شاخص قدرت نسبی (RSI)، شاخص کانال کالا (CCI) و غیره تعیین می‌شود و نقاط خروج براساس نسبت ریسک به ریوارد محاسبه خواهد شد.

مثال: تشخیص روند

در مثال بالا، جفت ارز EUR/USD یک روند صعودی را نشان می‌دهد که توسط سقف‌های بالاتر (Higher Highs) و کف‌های بالاتر (Higher Lows) تایید شده است. برعکس این الگوها برای روند نزولی صادق است.

معاملات روند جفت ارز EUR/USD

وقتی یک روند قوی در بازار مشاهده شود، معامله باید در جهت آن روند انجام گیرد. برای مثال روند صعودی قوی در جفت ارز EUR/USD در نمودار بالا مشخص است. در استفاده از شاخص کانال کالا (CCI)، هر بار که CCI به زیر ۱۰۰- کاهش باید (با رنگ آبی مشخص شده)، قیمت‌ها با افزایش قیمت واکنش نشان می‌دهند. البته همه معاملات از این موضوع پیروی نمی‌کنند؛ اما از آنجایی که این روند توسط تریدرهای زیای دنبال می‌شود، هر افت باعث ورود خریداران تفاوت بین واگرایی و تایید بیشتری به بازار شده و قیمت‌ها را بالاتر می‌برد.

3- استراتژی معاملات پوزیشن

معاملات موقعیت یا معاملات پوزیشن یک استراتژی بلند مدت است که عمدتا بر تحلیل فاندامنتال متمرکز است؛ اما می‌توان از روش‌های تکنیکال مانند امواج الیوت نیز استفاده کرد. نوسانات کوچکتر و جزئی‌تر بازار در این استراتژی در نظر گرفته نمی‌شود و تمرکز برروی تصویر گسترده‌تر بازار است. این استراتژی در همه بازارهای مالی کاربرد دارد.

همانطور که اشاره شد در این معاملات چشم‌انداز بلندمدت (هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها) مدنظر است. درک چگونگی تاثیر عوامل اقتصادی بر بازار در پیش‌ بینی بازار فارکس ضروری است. نقاط ورود و خروج را می‌توان با استفاده از تحلیل تکنیکال مطابق با سایر استراتژی‌ها پیدا کرد.

مثال: معاملات پوزیشن شاخص DAX 30 آلمان

نمودار شاخص DAX 30 آلمان در بالا یک الگوی تقریبی سر و شانه دو ساله را نشان می‌دهد. این الگو احتمال سقوط خط گردن (خط قرمز افقی) بعد از شانه راست را نشان می‌دهد. در این مثال، سقوط شاخص DAX 30 آلمان طبق برنامه ریزی تکنیکال و فاندامنتال انجام شد.

4- استراتژی معاملاتی اسکالپ

اسکالپ کردن (Scalping) اصطلاح رایجی در فارکس است که به کسب سودهای کوچک، به صورت مکرر، اشاره دارد. اسکالپ کردن با تفاوت بین واگرایی و تایید باز کردن و بستن چندین پوزیشن در طول روز به دست می‌آید. این استراتژی را می‌توان به صورت دستی یا از طریق الگوریتمی انجام داد که از دستورالعمل‌های از پیش تعریف شده برای زمان و مکان ورود و خروج از پوزیشن‌ها استفاده می‌کند.

اسکالپ کردن در معاملات کوتاه مدت با کمترین بازده که معمولاً در نمودارهایی با بازه زمانی کوچکتر (30 دقیقه تا 1 دقیقه) عملکرد خوبی دارد.

مثال: معامله اسکالپ کردن EUR/USD

نمودار 10 دقیقه‌ای بالا نمونه‌ای ساده از این استراتژی را نشان می‌دهد. روند بلندمدت توسط میانگین متحرک (قیمت بالای 200 MA) تایید می شود. سپس از بازه زمانی کوچکتر برای هدف قرار دادن نقاط ورود/خروج استفاده می‌شود. زمان بندی نقاط ورودی با مستطیل قرمز مشخص شده است. تریدرها همچنین پوزیشن‌های خرید را با استفاده از اندیکاتور متحرک واگرایی و هم‌گرایی (MACD) می‌بندند. زمانی که MACD (خط آبی) از خط سیگنال (خط قرمز) که با مستطیل‌های آبی مشخص شده بگذرد، این اتفاق رخ می‌دهد.

5- معاملات سوینگ (Swing trading)

معاملات نوسانی یا سوئینگ یک استراتژی است که به موجب آن تریدرها به دنبال کسب سود از بازارهای پرطرفدار هستند. با انتخاب «Top» و «Bottom»، تریدرها بر بازه زمانی پوزیشن‌های خرید و فروش خود را انتخاب می‌کنند.

از آنجایی که پوزیشن‌ها معمولا بین چند ساعت تا چند روز برقرار هستند، معاملات سوئینگ میان مدت در نظر گرفته می‌شود. همانند استراتژی رنج، اندیکاتورها و اسیلاتورها برای انتخاب موقعیت ها و زمان ورود و خروج مفید واقع می‌شوند. البته این دو استراتژی کاملا شبیه هم نیستند و معاملات سوئینگ هم برای بازارهای ترند و هم برای بازارهای رنج قابل اجراست.

مثال: معاملات سوئینگ GBP/USD

ترکیبی از اسیلاتور stochastic، اندیکاتور ATR و میانگین متحرک در مثال بالا برای یک استراتژی سوئینگ معمولی استفاده شده است. روند صعودی در ابتدا با استفاده از میانگین متحرک 50 روزه شناسایی شد. مدیریت ریسک مرحله نهایی است که در آن ATR نشانه‌ای از سطوح استاپ را نشان می‌دهد.

حجم معاملات چیست؟

به تعداد سهام های خرید و فروش شده در یک تفاوت بین واگرایی و تایید محدوده زمانی مشخص حجم معاملات گفته می شود. از حجم معاملات به عنوان یک شاخص آماری در تحلیل تکنیکال استفاده می شود.حجم معاملات را می توان برای تمام بخش های بازار مانند شاخص کل٬ شاخص صنعت و یا سهمی خاص مورد بررسی قرار داد. در تصویر زیر که مربوط به سایت http://www.tsetmc.com می توانید حجم معاملات روزانه بازار را مشاهده نمایید.

حجم معاملات معمولا بصورت روزانه بررسی می شود و برعکس خط روند گذشته آن اعتباری چندانی ندارد .کمتر پیش می آید بررسی حجم معاملات در ماه های گذشته به درد تحلیلگر بخورد ٬ حجم بیشتر در روزهای اخیر و در شرایطی خاص مانند ثبت حجم بالا در زمان شکستن حمایت یا مقاومت است که اهمیت پیدا میکند.

انواع حجم معامله

نوع اول : اندیکاتور حجم (volume) است که معروف ترین،پرکاربردترین و ساده ترین نوع حجم مورد استفاده برای معامله گران تکنیکال است.این نوع از حجم را در نمودارها به صورت میله های سبز و قرمز نشان می دهند که میله های سبز نشان دهنده افزایش حجم معاملات در آن بازه زمانی و میله های قرمز نشان از کاهش حجم معاملات در آن بازه زمانی نسبت به روز قبلش را نشان می دهد.

اندیکاتور حجم معاملات بسیار مهم و پرکاربرد است حتما از این اندیکاتور در تحلیل هایتان استفاده کنید و از آن برای تایید گرفتن از صحت تحلیل هایتان استفاده نمایید.

نوع دوم: از اندیکاتور های حجم معاملاتی٬ اندیکاتور های OBV یا حجم متوازن هستند که انواع مختلف ساده و پیچیده دارند و برای دسترسی به برخی از آنها الزاما باید از کامپیوتر استفاده کرد چون محاسبات سنگینی دارند اما در کل برای OBV ها یا حجم متوازن به نحو ساده می توان گفت که این اندیکاتور ها با ترکیب قیمت و حجم معاملات میزان قدرت تغییر در معاملات را نشان می دهند که بسیار دقیق می باشند.

در تصویر زیر هر دو نوع اندیکاتور های حجم را برایتان به تصویر کشیده ایم. در این تصویر به واگرایی که اندیکاتور حجم متوازن نشان داده و بعد از آن قیمت سهم سقوط کرده توجه نمایید. استفاده از اندیکاتور ها برای تعیین واگرایی اهمیت بسیار بالایی دارد. زیرا در بسیاری از موارد بعد از مشاهده واگرایی شاهد تغییر روند در قیمت سهم خواهیم بود.

با وجود اینکه استفاده از حجم معاملات در تحلیل ها آسان و مهم است بسیاری از آن استفاده نمی کنند؛ همچنین از اصول حجم معامله می توان در تمامی بازار ها از جمله بورس٬ ارز،سکه،آتی و … استفاده کرد.

کاربرد حجم معاملات

آز آمار های حجم معاملات استفاده های زیادی می توان کرد و اغلب به عنوان شاخص تحلیلی دوم بعد از قیمت سهم محسوب می شود. در کل بالا بودن این شاخص نشان از توجه سهام داران و معامله گران به سهم است. وقتی حجم معامله برای یک سهم به صورت مشکوکی بالا می رود می تواند نشان دهنده اتفاقی مهم در سهم باشد.

برای مثال سهمX را در نظر بگیرید که در یک روز سه برابر متوسط حجم یک ماه اخیرش معامله می شود! این اتفاق نمی تواند شانسی و یا بی معنی باشد. این بالارفتن خرید و فروش سهم نشان از اتفاق و یا خبری مهم از سهم می تواند باشد. البته نباید از این توضیحات سوء برداشت شود و با این دیدگاه که هر سهمی که حجم معاملات بالایی دارد برای خرید مناسب است صرفا با همین یک دلیل اقدام به خرید سهم نماییم.

برای درک بهتر نکات این مبحث بهتر است این مطلب را بخوانید: روند و خط روند در تحلیل تکنیکال چیست؟

قبلا گفتیم که یکی از موضوعات مهم و تاثیر گذار در مبحث تحلیل تکنیکال تشخیص روند است. حجم های معاملات این قابلیت را دارند تا روند ها را تایید کنند و همچنین در مورد قدرت آنها سیگنال دهند.

ارتباط بین حجم معاملات و روند به این صورت است که افزایش حجم در روز های مثبت یک روند صعودی نشان از تایید روند دارد و افزایش حجم در روز های منفی یک روند نزولی تفاوت بین واگرایی و تایید نشان از تایید روند نزولی دارد. همچنین شکسته شدن حمایت یا مقاومت با حجم بالا اعتبار بسیار بیشتری نسبت به زمانی که با حجم پایین شکسته شوند دارد.

از حجم معاملات برای تایید گرفتن از الگو ها نیز استفاده می شود. یعنی اگر در یک الگو مانند سروشانه صعودی اگر خط گردن با حجم بالا شکسته نشود این الگو از اعتبار لازم برخوردار نیست.

معامله گران معتقدند که طبق آمار ، حجم معاملات جلو تر از قیمت است یعنی تغییراتی که در قیمت ها رخ می دهد در حجم معاملات زودتر اتفاق افتاده؛ پس هر تغییری در حجم معاملات می تواند به پیش بینی قیمت ها کمک کند.

تفاوت اندیکاتور ها و اسیلاتور ها در چیست؟

همه ما بارها و بارها از اصطلاح اسیلاتور و اندیکاتور استفاده کردیم حتی گاها تفاوت بین واگرایی و تایید به اشتباه آن ها رو مترادف فرض و به جای یک دیگر به کار برده ایم. همین اشتباه ساده و رایج باعث شد دایره کاربرد این دو ابزار در جامعه تکنیکال ایران محدود به گرفتن واگرایی ها بشه و ما از درک بخش بزرگی از پتانسیل های اندیکاتور ها و اسیلاتور ها محروم شویم، به همین دلیل تصمیم گرفتم در این مقاله به برسی سه تفاوت این دو ابزار مهم بپردازم.

اندیکاتور چیست:

اندیکاتور ها (indicator) یا ترجمه فارسی آن شاخص ها مجموعه ای از توابع هستند که از انواع میانگین ها یا حجم معاملات برای گرفتن هشدار ها , تایید ها , و از همه مهمتر سنجش قدرت روند ها و یا حتی پیش بینی آینده روند ها! در کنار الگو ها و یا سایر ابزار ها در نمودار ها مورد استفاده قرار میگرند.

اندیکاتور ها به چهار خانواده اصلی تقسیم میشوند :

1-روندها (trend): شناخته شده ترین اعضای این خانواده ابر های ایچیموکو انواع موینگ اورج ها هستند مهمترین ویژگی مشترک اعضای این خانواده قرار گرفتن اندیکاتور ها بر روی خود نمودار قیمتی (میله و یا کندل هاس )
2-اسیلاتور ها (oscillators): به تفصیل در ادامه مطلب توضیح داده خواهد شد.
3-حجم(volume): دسته ای از ندیکاتور ها که صرفا حجم و ارزش معاملات رو مورد انالیز قرار میدهند همان اندیکاتور حجمی که عموم تحلیل گران در زیر نمودارهایشان قرار میدهند از این خانواده هستند
4-اندیکاتور بیل ویلیام(bill wiliams): مجموعه ای از اندیکاتور های که جناب بیل ویلیامز خالق آنها بوده و به احترام تلاش های ایشون در یک خانواده قرار گرفته اند شناخته شده ترین اندیکاتور این خانواده اندیکاتور Aligator هست البته در این خانواده دو اسیلاتور نیز وجود دارد،
Accelerator oscillator و awesome oscillator که در بازار ایران کمتر استفاده می شود اما در آینده حتما مجموع مباحثی برای معرفی این اسیلاتور ها خدمت اساتید و خوانندگان سایت وزین فراچارت تقدیم خواهم کرد.

همانطور که مشاهده کردید اسیلاتور ها یکی از 4 زیر مجموعه خانواده اندیکاتور ها هستند. پس به یاد داشته باشید نه تنها دو لغت اندیکاتور و اسیلاتور هم معنی و مترادف نیستند بلکه اسیلاتور ها یکی از زیر مجموعه های اندیکاتور ها محسوب میشوند، و این اولین تفاوت اسیلاتور و اندیکاتور هست.

اسیلاتور چیست؟

اسیلاتور ها (oscillators) یا ترجمه فارسی آن ارتعاش سنج , نوسانگر به مجموعه ای از اندیکاتور ها اطلاق میشود که هدفشان درک و سنجش میزان هیجان خریداران و فروشندگان است. در حقیقت اسیلاتور ها سعی دارند دماسنج هیجانات خریداران و فروشندگان فعال در سهم باشند و ما را از میزان هیجان خرید و فروش حاضر در معاملات اگاه کنند .

اجازه بدید توجه شما رو به این تصاویر بسیار مشهور سیکل هیجانات روحی سرمایه گذاران جلب کنم. اسیلاتور ها دقیقا سعی دارند به شما بگویند معامله گران در چه مرحله و نقطه ای از این سیکل روحی هستند.

برای همین اسیلاتور ها دارای دو محدوده هستند، اشباع خرید اشباع فروش. پس تفاوت دوم میشود قرار گرفتن محدوده خرید و فرش هیجانی در اسیلاتور ها. در عموم اسیلاتور های مشهور اشباع خرید در محدوده بیش از 70 قرار دارد و حکایت از اوج هیجان زدگی در خریداران است و اشباع فروش در محدوده کمتر از 30 و حکایت از اوج هیجان شتاب زدگی در فروشندگان است. این در حالیست که در سایر اندیکاتور ها مثل adx موینگ اورج ها ابر های ایچوموکو و … چنین چیزی وجود نداره. پس نوسانگرهای پر کاربرد RSI و DT oscillator و Stochasic و CCI و MACD از نوع اسیلاتور هستند.

نکته مهم: وقتی بازاری که با آن کار میکنید روندی قوی ندارد یا رنج است تفاوت بین واگرایی و تایید این مناطق هیجان خرید و فروش به درستی نقاط ورود و خروج را به شما نشان میدهند. ولی در یک بازار قوی و روند دار، رفتن اسیلاتورها در مناطق اشباع خود حکایت از قوی بودن و ادامه دار بودن روند فعلی دارند. پس این مهم است که نموداری که تحلیل می کنید روند دار است یا خنثی!

اما تفاوت سوم اسیلاتور ها و اندیکاتور ها در گرفتن واگرایی هاست. ما صرفا اجازه داریم از اسیلاتور ها واگرایی بگیریم! اسیلاتور های مثل macd و rsi و cci محبوب ترین اسیلاتور ها برای گرفتن واگراییست. در سه زیر مجموعه دیگر اندیکاتور ها شامل اندیکاتور های حجم , اندیکاتور های روند , اندیکاتور های بیل ویلیامز واگرایی گرفتن متداول و مشروع نیست علت این امر به فلسفه ماهیت و فرمول سایر اندیکاتور ها بر میگردد.