مزایا و معایب سرمایه گذاری در بورس
مزایا و معایب سرمایه گذاری در بورس چیست؟ از لحاظ تاریخی، بازار سهام در بلند مدت بازدهی بیشتری را برای سرمایه گذاران به ارمغان آورده است. اما البته افت قیمت سهام نیز جزئی جدایی ناپذیر از این بازار است و برخی سرمایه گذاران در این بازار سود می کنند و برخی دیگر با ضرر مواجه می شوند. خیلی از تازه کارانی که در تجربه ی اولشان با ضرر رو به رو می شوند، در اولین فرصت از این بازار خارج شده و حتی پشت سر خود را نیز نگاه نمی کنند! این افراد معمولا کسانی هستند که بدون آموزش و تحلیل کافی و تنها از ترس جا ماندن از سود بازار، در سقف های قیمتی اقدام به خرید سهام کرده اند. در این مطلب قصد داریم تا با تعدادی از مزایا و معایب سرمایه گذاری در بورس آشنا شویم.
مزایای سرمایه گذاری در بورس و سهام
1. بهره بردن از یک اقتصاد رو به رشد: با رشد اقتصاد، درآمد شرکت ها نیز افزایش می یابد. به این دلیل که رشد اقتصادی باعث ایجاد شغل می شود که در نتیجه ی آن درآمد ایجاد شده و فروش شرکت ها بالا می رود. هر چه افراد حقوق بیشتری دریافت کنند، تقاضای خرید انواع کالاها بیشتر می شود که درآمدهای بیشتری را وارد صندوق های نقدی شرکت ها می کند. این به درک مراحل چرخه تجاری - گسترش، اوج، انقباض و فرورفتگی کمک می کند.
2. بهترین راه برای جلو افتادن از تورم: از نظر تاریخی، در بازه های زمانی چند ساله، بازدهی سهام از نرخ تورم بیشتر بوده است. در کشور ما قیمت سهام معمولا به دلار وابسته است. اگر قیمت دلار بالا رود، قیمت کالاها نیز بالا رفته و تورم به وجود می آید. در چنین شرایطی، قیمت سهام نیز معمولا بالا می رود و در اکثر موارد، بازدهی آن از افزایش قیمت دلار و کالاها و در نتیجه تورم، بیشتر است. بنابراین برای اینکه ارزش دارایی های ما به خاطر تورم کم نشود، مجبور به سرمایه گذاری هستیم که بازار بورس و سهام می تواند یکی از گزینه های ما باشد به شرطی که با آموزش و تحلیل در قیمت هایی مناسب و نه در سقف های قیمتی، اقدام به سرمایه گذاری کنیم.
3. خرید آسان: یکی از اصلی ترین مزایای سرمایه گذاری در بورس، آسان بودن پروسه ی آن است. شما می توانید تنها با ثبت نام در یک کارگزاری، تنها با زدن چند دکمه در رایانه یا تلفن همراه خود، اقدام به خرید سهام شرکت ها کنید.
4. کسب درآمد به روش های مختلف: همه ی سرمایه گذاران دوست دارند تا در قیمت های پایین اقدام به خرید و در قیمت های بالا اقدام به فروش نمایند. آنها در شرکت هایی با رشد سریع سرمایه گذاری می کنند که ارزش دارایی آنها را افزایش می دهند. این هم برای معامله گران روزانه و هم برای سرمایه گذاران خرید و نگهداری، جذاب است. گروه اول امیدوارند از روندهای کوتاه مدت بهره ببرند، در حالی که گروه دوم انتظار دارند در طول زمان شاهد رشد سود و قیمت سهام شرکت باشند. هر دوی آنها بر این باورند که مهارت های انتخاب سهام به آنها اجازه می دهد تا از بازار بهتر عمل کنند. سایر سرمایه گذاران نرخ سود سازی شرکت ها را دنبال می کنند. آنها سهام شرکت هایی را می خرند که سالانه سود نقدی یا DPS خوبی پرداخت می کنند.
5. فروش آسان: بازار سهام به شما امکان می دهد سهام خود را در هر زمان بفروشید. اقتصاددانان از اصطلاح "نقد شوندگی" به این معنی استفاده می کنند که شما می توانید سهام خود را به سرعت و با هزینه های کم مبادله و به پول نقد تبدیل کنید. چرا که هر شخص ممکن است در یک زمان خاص، به طور ناگهانی به پول نقد احتیاج داشته باشد و از این نظر بازار سهام نقد شوندگی بسیار بیشتری نسبت به ملک و یا کالاهای دیگر دارد.
معایب سرمایه گذاری در بورس و سهام
1. ریسک: در بازار سرمایه انواع ریسک ها وجود دارند که ممکن است باعث ضرر کردن شما شوند. ریسک هایی مثل تنش های سیاسی که در کنترل شما نیستند و ریسک های معامله گری که در واقع همان حرکت بازار برخلاف پیش بینی شما می باشد. در بازار بورس، علاوه بر سودهای زیادی که نهفته است، امکان زیان نیز برای همه ی سرمایه گذاران وجود دارد. البته تکنیک هایی وجود دارد که به سرمایه گذاران در مدیریت ریسک و به حداقل رساندن زیان کمک می کند. اما به هر حال، اگر شما نمی توانید این ریسک را بپذیرید، پس باید به سراغ مواردی مانند اوراق قرضه بروید.
2. آخرین پرداخت به سهامداران صورت می گیرد: در بدترین سناریو، اگر سهام یک شرکت را خریداری کردید و آن شرکت ورشکست شد، در این صورت دارایی های شرکت به حراج گذاشته می شود و با پول آنها ابتدا بدهی های شرکت پرداخت می شود و در مرحله ی آخر، باقی مانده ی اموال شرکت، بین سهامداران تقسیم می شود. البته همانطور که گفته شد، این بدترین سناریوی ممکن است و با خرید سهام شرکت هایی که بنیاد مناسبی دارند، احتمال اتفاق افتادن این سناریو به صفر می رسد.
3. زمانبر بودن یک تحلیل جامع: اگر به تنهایی سهام می‌خرید، باید قبل از خرید سهام، درباره هر شرکت تحقیق کنید تا مشخص کنید که سرمایه گذاری شما احتمالا چقدر سودآور خواهد بود. شما باید یاد بگیرید که چگونه صورت های مالی و گزارش های سالانه را بخوانید و تحولات شرکت خود را در اخبار دنبال کنید. شما همچنین باید کلیت بازار را زیر نظر داشته باشید، زیرا حتی قیمت بهترین شرکت در اصلاح بازار، سقوط بازار یا بازار خرسی کاهش می یابد.
4. رفتار هیجانی: در بازار سهام قیمت ها لحظه به لحظه در حال تغییر است و این امر باعث بروز رفتارهای هیجانی از جانب برخی معامله گران می شود. به طور مثال یک نفر ممکن است از روی احساسات و از ترس جا ماندن از سود بازار، سهمی را در صف خرید خریداری کند و فردای آن روز با معاملات منفی سهم، در صف فروش آن قرار بگیرد! کنترل احساسات حتی برای حرفه ای ترین ها هم سخت می باشد اما با تمرین روی خود، این کار غیر ممکن نیست.
متنوع سازی برای کاهش ریسک
برای کاهش ریسک سرمایه گذاری راه هایی وجود دارد که یکی از آنها متنوع سازی سبد سرمایه گذاری می باشد. یک پرتفوی سهام خوب متشکل از سهام شرکت های بزرگ، متوسط و کوچک می باشد. زیرا این شرکت ها در چرخه های اقتصادی عملکرد متفاوتی دارند. هم چنین اگر نسبت به کلیت بازار بورس اطمینان ندارید، می توانید بخشی از دارایی خود را به خرید اوراق اختصاص دهید. داشتن صندوق های ETF نیز به کاهش ریسک کمک می کند. این صندوق ها در زمان رشد بازار، کندتر عمل می کنند اما از طرفی وقتی بازار وارد فاز ریزشی یا اصلاحی می شود نیز، با افت کمتری مواجه می شوند.
جمع بندی
در این مطلب با مزایا و معایب سرمایه گذاری در بورس آشنا شدیم. سرمایه گذاری در این بازار مانند دیگر بازارها با ریسک هایی همراه می باشد اما با روش های مدیریت ریسک می توان بهترین بازدهی را با حداقل ریسک از این بازار به دست آورد. توصیه ما به شما اینست که حتی اگر در زمانی بد اقدام به سرمایه گذاری در بورس کرده اید، با این بازار قهر نکنید و به یاد داشته باشید که در این بازار سودهای بزرگی نیز وجود دارد که با یک نگاه جزئی به نمودار سهام شرکت ها در تایم فریم هفتگی یا ماهانه، متوجه این موضوع خواهید شد.
تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
شاید تا به حال این سوال برای شما بوجود آمده باشد که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟ آیا برای فعالیت در فرابورس به کد معاملاتی جداگانه‌ایی نیاز است؟ و یا سوالاتی از این دسته که برای تازه واردان بازارسرمایه ممکن است پیش آمده باشد. در این مقاله آموزشی که توسط تیم تولید محتوای آکادمی پارسیان بورس تهیه و تنظیم شده است به بررسی تفاوت‌های بورس و فرابورس می‌پردازیم.
فرابورس
مشابه بورس اوراق بهادار تهران، بازاری برای معامله اوراق بهادار است که البته نسبت به بورس تهران دارای شرایط ساده‌تری برای پذیرش شرکت‌هاست و انواع متنوعی از اوراق بهادار با روش‌های مختلف در این بازار قابل معامله هستند.همچنین از نظر مقررات معاملاتی نیز تفاوت‌های اندکی بین این بازار با بورس تهران وجود دارد.شرکتهایی که شرایط لازم برای ورود به بورس تهران را نداشته باشند، می‌توانند با سهولت بیشتری به فرابورس وارد شوند.
بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردیده تا حوزه بازار سرمایه کشور را گسترش دهد. مهمترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می‌باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند، لذا رویه‌های پذیرش شرکتها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ای است که شرکتها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.
نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن over the counter گرفته شده است. به همین دلیل به این بازار اختصارا OTC نیز گفته میشود. قابل ذکر است که سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های مالی و عملیاتی شرکتهای بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.
نحوه انجام معامله در دو بازار
نحوه انجام معامله در بازار بورس بدین طریق است که کارگزاران متولی اصلی انجام معاملات در این بازار هستند. این کارگزاران که دارای مجوز از سازمان بورس اوراق بهادار هستند، نقش نماینده خریدار و یا فروشنده را ایفا می‌کنند. همه کارگزاران موظف به انجام وظایف خود در چارچوب قوانین و مقررات موجود هستند و سرمایه‌گذار می‌تواند برای معاملات اوراق بهادار کارگزار خود را با توجه به معیار‌هایی از قبیل: انجام به‌موقع سفارش، دادوستد سهام با مناسب‌ترین قیمت و نحوه ارائه خدمات جانبی انتخاب نماید. در مقابل سرمایه‌گذاران اعم از حقیقی یا حقوقی برای انجام معاملات سهام یا سایر اوراق بهادار پذیرفته‌شده در فرابورس باید از طریق یکی از کارگزاران فرابورس اقدام کنند.این کارگزاران ملزم به انجام وظایف خود در چارچوب قوانین و مقررات هستند. لازم به ذکر است که در هر دو بازار کارگزاران بر اساس کدی که به آنها تعلق می‌گیرد، وارد معامله می‌شوند.
فرآیند،مزایا و مدارک لازم به منظور پذیرش در فرابورس ایران
در این مطلب قصد داریم فرایند، مزایا و مدارک لازم به منظـور پذیـرش در فرابـورس ایـران را مورد بررسی قرار دهیم. شرکت هایی که شرایط پذیرش در بازار بورس را ندارند در بازار فرابورس به معامله می پردازند. پذیرش در فرابورس ایران هم شرایط خاص خود را دارد و چون بازاری جدا از بازار بورس می باشد به این معنا نیست که با هیچ قوانینی در آن حاکم نیست.
فرایند پذیرش شرکت ها در فرابورس
بر اساس دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس، 9 بازار مجزا با کارکردهای متنوع برای پذیرش و معامله انواع اوراق بهادار و ابزار مالی در فرابورس ایجاد شده است .
در بازارهای اول، دوم و بازار شرکت های کوچک و متوسط ( SME ) فرابورس، پذیرش و معاملات سهام شرکت های سهامی عام انجام می شود.
در بازار سوم عرضه اوراق بهادار مانند سهام شرکت های سهامی، حق تقدم سهام، پذیره نویسی سهام و سایر اوراق بهادار انجام میشود.
در بازار ابزارهای نوین مالی کلیه ابزارهای مالی که به تائید شورای عالی بورس رسیده باشد قابل پذیرش و معامله می باشد از جمله این ابزارها می توان انواع اوراق مشارکت، انواع گواهی سرمایه گذاری و انواع صکوک را نام برد.
بازار پایه نیز به عنوان ششمین بازار فرابورس برای اجرای ماده 36 قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور ایجاد شده. در بازار پایه معاملات سهام شرکت های ثبت شده نزد سازمان بورس انجام می شود . بازار مشتقه نیز برای معاملات اوراق اختیار خرید و اوراق اختیار فروش تشکیل شده است .
مزایای پذیرش شرکت ها در فرابورس
حالا که تا حدودی با فرایند پذیرش در فرابورس آشنا شدید بهتر است که درباره مزایای پذیـرش در این بازار نیز کمی اطلاعات کسب کنبد. از امتیازات پذیرش در بازار فرابورس می توان به تأمين مالی ، هره مندی از معافیت مالیاتی ، امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ ساده تر تسهیلات بانکی و نقل و انتقال آسان و تخفيف ماليات نقل و انتقال اشاره نمود.
1. تأمين مالی
همانند بازار بورس تأمين مالی یکی از ویژگی های پذیرش در فرابورس می باشد.
- منـابع مالی حاصل شده از افزایش سرمایه، ارزان قیمت است و ریسک فعالیت شرکت را افزایش نمی دهد .
- امکـان تـامین مـالی ارزان قیمـت و در دسـترس از عمـوم مـردم و سرمایه گذاران ازمزیت پذیرش در فرابورس است
- تأمين منابع مالی جدید از طريق صدور سهام جدید و واگذاری به مردم از مزیت پذیرش در فرابورس است
کارکرد اصلی بازارهای اوراق بهادار، تجهیز، جمع‌آوری و هدایت پس‌اندازهای کوچک مردم برای اجرای طرح‌های بزرگ اقتصادی است تا شرکتها با شرایطی آسانتر بتواند از مزایای تامین منابع ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه، استفاده کنند. علاوه بر فروش سهام و افزایش سرمایه، راهکارهایی از قبیل انتشار اوراق مشارکت، انتشار گواهی سپرده سرمایه‌گذاری عام و خاص و… برای شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس پیش‌بینی شده است.
در واقع کارکرد اصلی بازارهای اوراق بهادار، تجهیز، جمع‌آوری و هدایت پس‌اندازهای کوچک مردم برای اجرای طرح‌های بزرگ اقتصادی می باشد تا شرکتها با شرایطی آسانتر بتواند از مزایای تامین منابع ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه، استفاده کنند. علاوه بر فروش سهام و افزایش سرمایه، راهکارهایی از قبیل انتشار اوراق مشارکت، انتشار گواهی سپرده سرمایه‌گذاری عام و خاص و… برای شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس پیش‌بینی شده است.
2. بهره مندی از معافیت مالیاتی
شرکتهایی که سهام آنها برای معامله در بازارهای فرابورس داخلی یا خارجی پذیرفته شود در صورتی که در پایان دوره مالی به تایید سازمان بورس حداقل 20 درصد سهام شناور آزاد داشته باشند معادل 2 برابر از بخشودگی مالیاتی برخوردار می‌شوند. طبق ماده 143 از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام شرکتها اعم از ایرانی و خارجی در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس دارای مجوز، مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد و از این بابت وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام و مالیات بر ارزش افزوده خرید و فروش مطالبه نخواهد شد.
3. نقل و انتقال آسان و تخفيف ماليات نقل و انتقال
از دیگر مزایای پذیرش در بازار فرابورس می توان به نقل و انتقال آسان و تخفيف ماليات نقل و انتقال می باشد. مالیات نقل و انتقال سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس، نیم درصد ارزش معاملـه می باشد. این نرخ از شرکتهای خارج از بورس يا فرابورس (مالیات 4 درصدی ارزش اسمی) به مراتب کمتر است. برای نقل و انتقال سهم شرکتهای خارج از بورس فرآیند اداری پیچیده و وقت‌گیری وجود دارد و اجرای کلیه مراحل مستلزم صرف وقت و تشریفات اداری پیچیده می باشد اما با شروع فعالیت فرابورس و پذیرش شرکتها در این بازار نقل و انتقال آنها به سهولت انجام می‌گیرد.
4. امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ ساده تر تسهیلات بانکی
پس از پذیرش سهام شرکتها در فرابورس، امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ تسهیلات بر روی سهام شرکتهای پذیرفته شده در این بازار امکان پذیر خواهد شد.
چون با پذیرش سهام شرکت در فرابورس، یک مرجع رسمی بر انجام معاملات شرکت نظارت دارد و قیمت سهام در شرایط عادلانه عرضه و تقاضا تعیین میشود، لذا سیستم بانکی با شرایط ساده‌تری اقدام به وثیقه گرفتن سهام شرکت می‌کند.
زیرا در صورت وثیقه شدن سهام، امکان انجام معامله روی آن وجود ندارد و ارزش‌گذاری سهام وثیقه شده از سوی یک مرجع رسمی به نام فرابورس صورت گرفته است. با توجه به دستورالعمل پذیرش و عرضه، اسناد و مدارک مورد نیاز برای پذیرش در فرابورس نسبت به مدارک لازم برای پذیرش در بورس کمتر بوده و این مهم به طرز محسوسی دوره زمانی پذیرش شرکتها را کاهش می‌دهد و به رسميت شناختن شبکه بانکی کشور، به عنوان دارایی قابل قبول به منظور وثیقه گذاری و اخذ تسهیلات از مزیت پذیرش در فرابورس می باشد.
5. شفافيت اطلاعاتی
با توجه به نظارت و شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا، قیمت سهام شرکتها در فرابورس بیان کننده شرایط روشنی برای وضعیت مالی شرکت می باشد و در همه معاملاتی که شرکت یا سهامداران آن انجام می‌دهند، می‌تواند مبنای عمل قرار گیرد. همچنین می‌تواند مبنای وثیقه‌گذاری و اعتباردهی شرکتها باشد. بطور کلی انعکاس اطلاعات مالی شرکت های پذیرفته شده در سایت رسمی سازمان بورس و فرابورس و دسترسی به اطلاعات قابل اتکا و استاندارد شـده، و افزايش سرمايه گذاری از مزیت پذیرش در فرابورس می باشد.
پس از پذیرش سهام شرکتها در فرابورس، مکانیسم قانونی و مراجع رسمی برای اعلام اطلاعات شرکت ایجاد میشود و از نتایج ارائه اطلاعات، شفافیت بیشتر عملکرد مدیران شرکتها خواهد بود.
همچنین با ارائه گزارش‌های مالی دوره‌ای تحت نظر حسابرسان معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، سهامداران و سایر سرمایه گذاران به اطلاعات حسابرسی شده دسترسی پیدا می‌کنند.
6. پیش‌بینی فرآیند ساده خروج از فرابورس
در صورتی که به هر دلیل سهامداران عمده شرکتی تصمیم بگیرند، شرکت خود را از فرابورس خارج کنند، در دستورالعمل پذیرش ساز و کاری به این منظور در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج ازاین بازار و حتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص به سادگی امکان پذیر خواهد بود.
مدارک لازم به منظور پذیرش در فرابورس ایران
هر چند که رویه جدیدی برای پذیرش شرکت ها در فرابورس پیش گرفته شده اما جهت پذیرش در این بازار مدارک زیر نیاز می باشد.
1. پرسشنامه پذیرش (فرمی حاوی اطلاعات عمومی شرکت، اطلاعات سهامداری، اطلاعات مربوط به فعالیت بر حسب صنعت که باید توسط مدیریت شرکت تکمیـل و به فرابورس ایران ارسال شود؛ این فرم در سایت فرابورس در دسترس می باشد.)
2. رسید پرداخت حق پذیرش (به ماخذ 2 در هزار سرمایه ثبت شده تا سقف 1000 میلیون ریال بـرای بـازار اول و دوم و تـا سـقف 200 میلیـون ریـال بـرای بـازار شرکت های کوچک و متوسط)
7. صورت های مالی مربوط به حداقل یک سال/ دورۀ مالی منتهی به تاریخ پذیرش به همراه گزارش حسابرس و بازرس قانونی
8. فهرست و مشخصات دارندگان اطلاعات نهانی، موضوع تبصره یک مادۀ 46 قانون بازار اوراق بهادار براساس فرم های سـازمان (فـرم مربوطـه در قسـمت قـوانین و مقـررات در سایت فرابورس ایران در دسترس است)
10. مصوبه مجمع عمومی عادی صاحبان سهام یا رکن مشابه مبنی بر موافقت با پذیرش اوراق بهادار در فرابورس ایران
13. صورتجلسات مجامع عمومی سال اخیر و روزنامه رسمی مربوط به آگهی تصمیمات آنها در صورت وجود الزام قانونی
14. سایر اطلاعات مهم به تشخیص متقاضی پذیرش یا درخواست هیات پذیرش (پروانه بهره برداری، قراردادهای مهم، گزارش توجیحی افزایش سرمایه، پیش بینـی سـود و زیـان شرکت و … ).
فرابورس چیست و چه مزایایی دارد؟
زمانی که تصمیم به سرمایه گذاری می گیرید، اولین بازاری که به گوشتان می خورد بدون شک بازار بورس است. اما آیا می دانید بازار دیگری با عنوان فرابورس هم وجود دارد؟ فرابورس چیست؟ آیا این بازار با بازار بورس مشابه است؟ چه تفاوتی میان این دو بازار وجود دارد؟
برخی بر این باور هستند که بازار بورس با فرابورس یکسان است. اما باید بگوییم این دو بازار تفاوت هایی با یکدیگر دارند. اگر با ما همراه باشید، ابتدا به تعریفی مختصر از بازار فرابورس خواهیم پرداخت تا بدانیم این بازار چیست، و چه تفاوتی با بازار بورس و اوراق بهادار دارد
فرابورس چیست و به چه بازاری گفته می شود؟
بازار OTC یا فرابورس، در اصل به بازاری اطلاق می شود که شرکت های خاصی در آن به معامله می پردازند. شرکت هایی که وضعیت سود اوری مناسبی نداشته و حتی می توانیم بگوییم در مورد سهام آنها شفافیت کافی وجود ندارد.
معمولا این شرکت های فرابورس با یکدیگر به صورت توافقی معامله می کنند. یعنی خریدار و فروشنده در مورد خرید و فروش سهام با یکدیگر به توافق رسیده و سپس به معامله می پردازند. بسیاری از افراد که در مورد بازارهای بورس و فرابورس اطلاعات دارند، در تعریف کلی فرابورس چیست بیان می کنند، که معامله در این بازار آسانتر از بازار بورس است.
فرابورس ایران چیست و در آن به چه صورت معامله انجام می شود؟
اگر قصد سرمایه گذاری دارید، این نکته را به خاطر بسپارید که بازار فرابورس ایران به هیچ عنوان جایی برای انجام معاملات به صورت توافقی نیست. البته شرکت های مختلفی در این بازار وجود دارد که سهام خود را عرضه می نمایند. اما بیشتر معاملات در بازار فرابورس، به صورت برخط انجام می شود.
اگر به دنبال این هستید که بدانید فرابورس چیست و چگونه در آن معامله انجام می شود؟ بهتر است بدانید که در این بازار تعدادی اوراق بدهی وجود دارد که منجر شده است تا این بازار، به یک بازار بورس کامل تبدیل شود. در حالی که عرضه و تقاضای اوراق بهادار در بازار فرابورس، بیشتر در چهار قالب کلی نمایان است.
به این صورت که در بازارهای اول، دوم و سوم فرابورس بیشتر به انواع اوراق های بهادار پذیرفته شده می پردازند، در حالی که در بازار چهارم عرضه اوراق های بهادار در بازار صورت می پذیرد. سالها پیش از انکه مردم بدانند فرابورس چیست و این بازار فعالیت خود را آغاز نماید، تنها شرکت هایی اقدام به انجام معامله و خرید و فروش در بازار سهام می نمودند که توسط سازمان اوراق بهادار و بورس تهران پذیرفته شده بودند.
در غیر این صورت این دسته از شرکت ها قادر به فعالیت در بازار بورس نبوده و نمی توانستند اقدام به خرید و فروش سهام خود در این بازار نمایند. اما زمانی که بازار فرابورس ایجاد شد، و سرمایه گذاران با مفهوم فرابورس چیست اشنا شدند، این دسته از شرکت ها نیز موفق به خرید و فروش سهام خود گردیدند.
به طور کلی می توانیم بگوییم که خرید و فروش سهام و به طور کلی انجام معامله در بازار فرابورس، بسیار ساده تر از بازار بورس است. پس تمام افرادی که با مفهوم بازار فرابورس چیست اشنا هستند، به راحتی می توانند اقدام به انجام معامله در این بازار نمایند.
کد فرابورس چیست و چه فرقی با کد بورس دارد؟
هر شخص حقیقی و حقوقی برای انجام معامله در بازار بورس، نیاز به کد بورس دارد. اما آیا می دانید کد فرابورس چیست؟ و این کد چه تفاوتی با کد بورس دارد؟ می دانیم که منظور از کد بورس در اصل یک شناسه خاصی است که از سه حرف اول نام خانوادگی و ۵ عدد تصادفی تشکیل می شود.
از این کد با نام کد سهامداری نیز یاد می کنند. که اگر شخصی کد بورسی دریافت نماید به راحتی می تواند از طریق اینترنت به انجام معامله و خرید و فروش سهام بپردازد. این نکته را همیشه در نظر داشته باشید که کد بورس برای هر شخص منحصر به فرد است. یعنی یک شخص نمی تواند همزمان چندین کد بورسی دریافت نماید.
پس هر کد ملی، برابر با یک کد بورس است. مراحل دریافت این کد ها با یکدیگر تفاوتی ندارد. اما مهمترین تفاوتی که می توانیم برای این دو کد بیان نماییم، این است که کد بورس را هم اشخاص حقوقی و هم اشخاص حقیقی می توانند دریافت کنند.
در حالی که برای دریافت کد فرابورس، تنها لازم است شرکت ها اقدام نمایند. زیرا هر شخصی با استفاده از کد بورسی خود می تواند هم در بازار بورس و هم در بازار فرابورس به معامله بپردازد. پس در پاسخ به این سوال که کد فرابورس چیست، باید بگوییم کد فرابورس همان کد بورسی است که لازم است فقط شرکت هایی که قصد انجام معاملات در بازار های فرابورس را دارند، دریافت کنند.
انواع بازار های فرابورس ایران کدامند؟
پس از آن که دریافتید فرابورس چیست لازم است در مورد انواع بازارهای فرابورس نیز اطلاعاتی به دست آورید. همانطور که پیش از این بیان نمودیم، معاملات در این بازار، در چهار بازار خاص خلاصه می شود. ما قصد داریم در این مطلب به هر یک از این بازار ها به صورت مجزا بپردازیم.
۱. بازار اول فرابورس چیست؟
می دانیم که تمام صندوق های سرمایه گذاری و شرکت های سهامی، قادر هستند در بازار فرابورس به انجام معامله بپردازند. در حالی که در بازار بورس تنها شرکت ها و صندوق هایی می توانند فعالیت نمایند، که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تایید شده باشند.
اصولا در این بازار نوسان سهام شرکت ها و اوراق بهادار، تنها ۵ درصد پیش بینی شده است. از این رو تنها شرکت هایی می توانند وارد بازار فرابورس شوند، که اخرین سرمایه گذاری آنها حداقل یک میلیارد تومان باشد. علاوه بر آن از آخرین معامله انجام شده توسط این شرکت، به مدت یک سال زمان گذشته باشد.
شرکت هایی که می دانند فرابورس چیست، به این امر واقف هستند که اگر در طی مزایای بازار فرابورس یک سال اخیر که معامله ای انجام داده اند، زیان دیده باشند، یا زیان انباشته شرکت زیاد باشد، قادر به انجام معامله در این بازار نخواهند بود. حتی صندوق های سرمایه گذاری که قصد دارند در این بازار به معامله بپردازند نیز، باید از شرایط خاصی برخوردار باشند.
۲. بازار دوم فرابورس چیست
در بازار دوم بیشتر شرکت هایی که دارای سهام عام هستند وارد معامله می شوند. مثلا شرکت هایی که به تازگی تاسیس شده اند، یا شرکت هایی که زیاد دیده هستند، و حتی شرکت های سهامی خاص که قصد دارند سرمایه خود را افزایش داده و به سهامی عام تبدیل شوند، می توانند برای انجام معامله و مبادله در این بازار اقدام نمایند.
بهتر است بدانید که شرکت های بازار دوم فرابورس، باید حداقل سرمایه ای معادل یک میلیارد ریال داشته و مشمول ماده ۱۴۱ لایحه قانونی اصلاحی نباشند.
۳. بازار سوم فرابورس چیست؟
این بازار را می توانیم به عنوان بازار عرضه به شمار آوریم. تمام شرکت هایی که از سرمایه سودمند، شفاف و ایمن برخوردار هستند و قصد انجام معاملات عمده اوراق بهادار را دارند، می توانند در این بازار به فعالیت بپردازند. در اصل این شرکت ها، شرکت هایی هستند که شرایط پذیرش در بازار بورس و اوراق بهادار را دارند. اما بسته به دلایلی نیاز به خرید و فروش سهام و انجام معامله دارند.
با ورود به بازار عرضه فرابورس، می توانند به راحتی معاملات لازم را انجام دهند. اما در این نقطه این سوال مطرح می شود که چه شرکتهایی حق تقدم در بازار فرابورس را داشته و می توانند در بازار عرضه فرابورس فعالیت نمایند؟ آیا می توانیم این شرکتها را طبق تعریف بازار فرابورس چیست تفکیک نماییم؟
نیازی به تفکیک شرکت هایی که قصد انجام معامله در بازار فرابورس را دارند، نیست. زیرا تمامی شرکت های سهامی عام، پذیره نویسی سهام و مزایای بازار فرابورس اوراق مشارکت، املاک و مستغلات، پذیره نویسی گواهی سپرده سرمایه گذاری بانک ها، سهام ناشی از افزایش سرمایه شرکت های سهامی عام و …. می توانند در بازار فرابورس مورد معامله قرار گیرند.
۴. بازار چهارم فرابورس چیست؟
در انتها باید به بازار چهارم فرابورس بپردازیم که به عنوان بازار اوراق مشارکت نیز شناخته می شود. در این بازار انواع اوراق مزایای بازار فرابورس مشارکت، گواهی های سپرده بانکی و … که تنها سه ماه تا زمان سررسید آنها باقی مانده است، می توانند اقدام به انجام معامله در فرابورس نمایند.
البته برای انجام این معامله یک شرط وجود دارد. آن هم شرط انجام معاملات دست دوم این دسته از شرکت ها، پس از پذیرش در بازار فرابورس است. افرادی که نمی دانند بازار فرابورس چیست همیشه با این دسته از سوالات مواجه می شوند که آیا سرمایه گذاری و انجام معامله در این بازار سود بیشتری برای آنها نسبت به بازار بورس دارد یا خیر؟
از سوی دیگر آیا امکان خرید هر نوع اوراق مشارکتی در بازار فرابورس، همچون بازار بورس وجود دارد؟ برای پاسخ دهی به این سوالات باید ابتدا به سراغ پاسخ دهی به این سوال که تفاوت بازار بورس و بازار فرابورس چیست بپردازیم.
مزایای پذیرش در فرابورس چیست؟
بدون شک شرکت هایی که در بازار فرابورس پذیرش می شوند، از مزایای خاصی برخوردار خواهند شد. از جمله مهمترین مزایای پذیرش در فرابورس باید به موارد زیر اشاره نماییم:
• تخفیف مالیات نقل و انتقال سهام شرکت ها
معاملاتی که جهت نقل و انتقال سهام شرکت ها در بازار فرابورس انجام می شود، دارای ارزش معامله ای برابر با ۱.۰ درصد می باشد. که این نرخ نسبت به نرخ مالیات شرکت هایی که خارج از بازار بورس هستند کمتر است. از این رو معامله در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس از مطلوبیت بیشتری برای سرمایه گذاران شرکت ها و سهامداران برخوردار است.
• تامین مالی با روشی ارزان و ساده
یک نکته ای که می توانیم در پاسخ به سوال مزایا پذیرش در بازار فرابورس چیست بیان نماییم، تامین مالی ساده و ارزان است. بسیاری از شرکت ها می توانند به راحتی و هر زمان که نیاز به منابع بیشتر دارند، اقدام به صدور سهام جدید نموده و آن را به عموم و مردم واگذار کنند. این عمل منجر می شود تا افزایش سرمایه ارزان قیمت، ریسک فعالیت شرکت هایی که در بازار فرابورس به معامله می پردازند را کاهش دهد.
• نقل و انتقال سهام با کمترین هزینه و بالاترین سرعت
می دانیم که با وجود محدودیت نداشتن بازار فرابورس برای مشارکت شرکت ها، خرید و فروش سهام در این بازار نسبت به بازار بورس راحت تر انجام می شود. علت این امر آن است که تمام سختی مراحل نقل و انتقال سهام بازار بورس، که از پیچیدگی خاصی برخوردار است، در بازار فرابورس وجود ندارد.
پس اگر با این سوال مواجه شدید که شرایط نقل و انتقال در بازار بورس و فرابورس چیست و کدام یک از مراحل آسان تری برخوردار است، به راحتی می توانید به این نتیجه برسید که نقل و انتقال در بازار فرابورس نسبت به بورس از سهولت کمتری برخوردار می باشد.
• شفافیت اطلاعات بالا برای انجام معامله
یکی دیگر از مزایای پذیرش فرابورس، شفافیت اطلاعات شرکت ها در این بازار است. می دانیم که تمامی شرکت هایی که در بازار بورس به انجام معامله می پردازند، اطلاعات خود را از طریق سایت رسمی سازمان بورس و اوراق مشارکت، در دسترس عموم مردم قرار می دهند.
اما شاید برخی با این سوال موجه شوند که ارائه اطلاعات شرکت ها در بازار فرابورس چیست و به چه صورتی انجام می شود؟ باید بگوییم در این بازار نیز همون بازار بورس، ارائه اطلاعات شرکت ها بسیار شفاف است. که همین مسئله منجر شده است تا اشخاص حقیقی و حقوقی بسیاری ترغیب به انجام معامله در بازار فرابورس شوند.
• اعتبار قیمت سهام و میزان شفافیت بازار فرابورس
اعتبار قیمت سهام در فرابورس چیست و آیا لازم است این اعتبار قیمت از شفافیت خاصی برخوردار باشد؟ بدون شک هر شخص حقیقی یا حقوقی که قصد انجام معامله در بازار فرابورس را دارد، نیاز به شفافیت و اطمینان از اعتبار قیمت سهام این شرکت ها در بازار خواهد داشت.
پس لازم است قیمت سهام شرکت ها در بازار فرابورس نیز، همچون بازار بورس به روشنی بیان شود. تا اشخاص( حقیقی و حقوقی) با اطمینان بالا اقدام به انجام معامله و خرید و فروش سهام نمایند. در اصل این شفاف سازی معاملاتی نوعی اعتبار دهی و وثیقه گذاری شرکت ها به شمار می رود.
مزایای سرمایه گذاری در بازار فرابورس چیست؟
بدون شک سرمایه گذاری در هر بازاری می تواند مزایایی را با خود به همراه داشته باشد. اما مهمترین مزیت بازار فرابورس چیست که منجر می شود تا افراد بسیاری تصمیم به انجام معامله در این بازار نمایند؟ باید بگوییم مزایای بازار بورس و فرابورس، تقریبا مشابه یکدیگر هستند.
اما از آنجایی که میزان کارمزد خرید و فروش سهام در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس کمتر است، این مزیت منجر شده است تا سرمایه گذاران بیشتری تمایل به معامله در بازار فرابورس داشته باشند. از سوری دیگر مالیات حمل و نقل سهام در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس کمتر است. که این مسئله نیز می تواند به نوبه خود یکی از مهمترین مزایای بازار فرابورس نسبت به بازار بورس به شمار رود.
در نتیجه لازم است بگوییم شناخت این که بازار فرابورس چیست و چه مزایایی دارد، می تواند به ما در انتخاب بازار مناسب جهت سرمایه گذاری و انجام معامله کمک بسیاری نماید. تمام این مزایا و اطلاعات منجر شده است تا بازار فرابورس نیز همچون بازار بورس انتخابی مناسب برای سرمایه گذاری شناخته شود.ودر آخر تشکر میکنم که با سایت بورس ملت همراه ما بودید.
اقتصاد دانش بنیان
مزایای حضور در بازارهای سرمایه به فعالان زیست‌بوم نوآوری رسید
شرکت های دانش بنیان با ورود به بورس، مشمول مزایایی می شوند که دامنه آن از افزایش سرمایه تا معرفی آن برند به جامعه گسترش می یابد.
اگر چه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ، 50 درصد از هزینه های ابتدایی پذیرش شرکت های دانش بنیان که وارد بازار شرکت های کوچک و متوسط فرابورس شوند را پرداخت می کند اما ورود این شرکت ها به بورس، مزایای بسیار دیگری هم برای آنان به همراه دارد.
اخذ تسهیلات و افزایش سرمایه
یکی از آن مزایا این است که سهامداران عمده و سایر سهامداران شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس، می توانند از طریق توثیق سهام شرکت متبوع خود، نسبت به اخذ تسهیلات از شبکه بانکی کشور اقدام کنند.
همچنین شرکت ها می توانند برای تامین مالی پروژه های خود اقدام به انتشار اوراق مشارکت کنند.با این شیوه به سرمایه گذاران و خریداران اوراق، این تعهد را می دهند که با پرداخت سود ثابت علی الحساب دوره ای، اصل سرمایه آنها را در سررسید بازپرداخت کنند.
ضمن آن که امکان افزایش سرمایه شرکت های بورسی و فرابورسی از طریق یکی از چهار روش از محل سود انباشته، از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران، از محل تجدید ارزیابی دارایی ها و به روش صرف سهام، امکان پذیر است.
سریعترین راه ممکن برای افزایش سرمایه پس از مدت کمی از محل آورده نقدی، عرضه اولیه سهام شرکت در بازارهای بورس و فرابورس است و امکان تامین مالی شرکت ها از طریق بورس و فرابورس ساده تر است.
همچنین با توجه به رشد ارزش سهام شرکت های بورسی، سهامداران اولیه از طریق عرضه قسمت کوچکی از سهام خود توانسته اند وجوه سرمایه گذاری های اولیه خود را بازیافت کند.
مشوق ها و معافیت های مالیاتی
گرچه شرکت های دانش بنیان از معافیت مالیات بر درآمد ناشی از قراردادها و فعالیت های تحقیق و توسعه، تجاری سازی و تولید محصولات و خدمات دانش بنیان در حوزه فناوری برتر و با ارزش افزوده فراوان به ویژه در تولید نرم افزارهای مربوطه برخوردار هستند، اما معادل ده درصد از مالیات بردرآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس های کالایی پذیرفته شده و به فروش می‌رسد و 10 درصد از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آنها برای معامله در بورس های داخلی یا خارجی پذیرفته می شود، از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت های پذیرفته شده در این بورس ها یا بازارها حذف نشده اند با تایید سازمان بورس بخشوده می شود.
همچنین شرکت هایی که سهام آنها برای معامله در بورس های داخلی یا خارجی یا بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته شود در صورتی که در پایان دوره مالی به تایید سازمان حداقل بیست درصد سهام شناور آزاد داشته باشند معادل دوبرابر معافیت های فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار می شوند.
افزایش مخاطبان شرکت ها
حضور در بورس، به لحاظ تبلیغاتی نیز برای شرکت ها مفید است چون با توجه به انعکاس اخبار و قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس در سایت های رسمی، رسانه ها و سایر پایگاه های اطلاع رسانی، نام و برند این شرکت ها به صورت روزانه منتشر شده و موجب معرفی شرکت به آحاد جامعه، سرمایه گذاران، مشتریان و سایر افراد ذینفعان می شود.
همچنین با توجه به انعکاس اطلاعات مالی شرکت های پذیرفته شده در سایت رسمی سازمان بورس و اوراق بهادار و شرکت فرابورس ایران، دسترسی عموم علاقه مندان به اطلاعات قابل اتکا و استاندارد شده، مخاطبان شرکت افزایش یافته و افراد حقیقی یا حقوقی بیشتری به سرمایه گذاری در شرکت ترغیب می‌شوند.
مرکز شرکت های دانش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در کنار تمام این حمایت ها، مشاوره های زیادی به این شرکت ها برای حضور در بازار بورس و فرابورس می دهد.
دیدگاه شما