بازار آتی (فیوچر)

قرارداد آتی (Future) چیست؟

معاملات آتی یا فیوچر چیست؟

مدرس دانشگاه پیام‌نور زنجان گفت: معاملات آتی یا فیوچر، قراردادی است كه فردی بر اساس آن متعهد می‌شود در سررسید معین، مقدار معینی از كالای مشخص را به قیمتی كه الآن تعیین می‌شود بخرد و یا بفروشد.

یاشا سلیمانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، منطقه زنجان، گفت: معاملات آتی یا فیوچر، قراردادی است كه فروشنده بر اساس آن متعهد می‌شود در سررسید معین، مقدار مشخصی از كالایی معین را به قیمتی كه الآن تعیین می‌كنند، بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می‌شود آن كالا را با آن مشخصات خریداری كند و برای جلوگیری از امتناع طرفین از اجرای قرارداد، طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد می‌شوند مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بورس به ودیعه بگذارند و متعهد می‌شوند متناسب با تغییرات قیمت آتی، وجه تضمین را تعدیل كنند.

این کارشناس علوم اقتصادی در رابطه با اتاق پایاپای، افزود: اتاق پایاپای از طرف آنان وكالت دارد متناسب با تغییرات، بخشی از وجه تضمین، هر یك از طرفین را به عنوان اباحه تصرف در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید با هم تسویه كنند.

سلیمانی تصریح کرد: رابطه بین قیمت یک دارایی (مالی یا فیزیکی) و قیمت آتی ( forward یا future ) آن، همیشه مورد توجه اقتصاددانان بوده است. جان مینارد کینز اقتصاددان انگلیسی و پدر علم اقتصاد (۱۹۲۳) در یک مقاله روزنامه‌ای که در گاردین منچستر منتشر شد، استدلال کرد که چون کسانی که برای پوشش ریسک کاهش قیمت در آینده، یک دارایی را از هم‌اکنون به‌صورت فوروارد یا فیوچر می‌فروشند باید به کسانی که این ریسک را تحمل کرده‌اند مابه‌ازاء پرداخت کنند. قیمت فعلی دارایی برای تحویل در آینده (همان قیمت فوروارد یا فیوچر)، باید از امید ریاضی قیمت همان دارایی در زمان تحویل کمتر باشد.

این مدرس دانشگاه ادامه داد: کینز این استدلال را normal backwardation نامید و آن را در سال ۱۹۳۰ در جلد دوم کتابش که با عنوان «تئوری کاربردی پول» منتشر شد، با جزئیات بیشتری توضیح داد و امروزه معاملات آتی بخش عمده‌ای از معاملات را در بازارهای مالی دنیا و ایران تشکیل می‌دهند.

بازار آتی (فیوچر)

بازار آتی (فیوچر) هم مانند بازار فارکس یکی از جذابترین بازارهای مالی در تمام دنیاست. روزانه معامله گران بی شماری در این بازار معامله می کنند، زیرا که این بازار پتانسیل سودهای باورنکردنی ای را دارد. افراد زیادی در این بازار ثروت فراوان کسب کردند. بیاید بررسی کنیم که بازار فیوچر ( آتی) چیست؟

بازار آتی چگونه به وجود آمد؟
همانطور که بازار سهام گسترش پیدا می کرد و مردم و شرکت های مختلف به این بازار ورود می کردند و عده زیادی با سرمایه گذاری های کوچک ثروتمند شدن و اسم و رسمی پیدا کردند، نظر این ثروتمندان به بازار نوپایی جذب شد که ویژگی های درآمد زایی فوق العاده ای داشت.

از گذشته های دور کشاورزان و صنعتگران درگیر عدم اطمینان راجع به قیمت نهایی محصولات خود بوده اند و نمیدانستند وقتی که محصولشان آماده می شود، به چه قیمتی می توانند بفروشند. مثلا کشاورزی که چندین تن گندم زیر کشت دارد و الان نمی تواند محصول رو بفروشد، اما با خودش میگوید که من تا الان 10000 دلار خرج کردم و اگر تمامی محصول رو 15000 دلار بفروشم سود خوبی کسب کرده ام و راضی ام، اما تا وقتی که محصولم آماده نباشد که نمی توانم بفروشم.

بازار سهام چیست؟
و در همین زمان هم نانوایی بود که فکر می کرد که برای 6 ماه آینده نیاز به چندین تن گندم دارد. و چه بهتر که همین الان ریسک بالا و پایین شدن قیمت را از بین ببرد. مخصوصا اگر فکر کند که ممکن است بر اثر طوفان و سرما گندم ها ازبین بروند، کمیاب شوند و قیمت افزایش پیدا کند. پس الان باید برود گندم را بخرد، اما نگهداری از گندم و فضای زیاد را چگونه باید تامین کند؟

• پس باید چکار کنیم؟

پس فکر کردند و با هم قراردادی بستند. گفتند شش ماه دیگر در اول بهار، کشاورز باید 1000 گونی گندم به نانوا تحویل دهد. نانوا هم برای ایجاد این قرارداد، مقداری از مبلغ قرارداد را پیش کشاورز بیعانه می گذارد.

• قیمت هرگونی چه جوری محاسبه میشه؟

به سادگی، در شرایط عادی تقریبا به اندازه قیمت امروز هر گونی گندم.

• پس اگه قیمت رفت بالا چی میشه؟

کشاورز باید طبق مبلغی که قرارداد بسته تحویل بده.

• اگر قیمت اومد پایین چی؟

نانوا باید به قیمتی که قرارداد بسته تحویل بگیره.

• و دیگه مشکل چیه؟

این قرارداد بین نانوا و کشاورز بسته شد و هیچ نظارت دولتی نداشت. تنها ایرادش این بود که اگر انتهای قرارداد کشاورز گندم رو تحویل نمیداد و یا نانوا می توانست با قیمت پایین تر گندم را تهیه کند و تحویل نمیگرفت، طرف مقابل کاری نمی توانست بکند.

به مرور زمان افراد زیادی به این نوع قرارداد ها روی آوردند. تاجران نفت، مس، کشاورزان و عده زیادی از مردم نیازهای خود را با این قراردادها رفع می کردند.

گسترش بازار آتی در دنیا
بعد از مدتی که حجم قراردادها زیاد شد. عده ای به تعهد خود وفا نمی کردند و قرارداد را فسخ می کردند. دولت وارد عمل شد. بازاری به وجود آورد که این نوع قرارداد ها را در اندازه های استاندارد و با نظارت مستقیم دولت ارائه میداد و کسی نمی توانست سر دیگری کلاه بگذارد.

اسم قرار دادی که خارج از نظارت دولت بود قرارداد forward و قراردادی که دولت به وجود آورد future نام دارد.

ورود مردم به بازار آتی
به مرور زمان افرادی که در بازار بورس بودند. سهام خرید و فروش می کردند و دنبال رویای ثروتمند شدن بودند. عده ای هم که به رویای خود رسیده بودند وارد بازار فیوچر شدند و در کنار سهام، کالاهای مختلف رو نیز معامله کردند. آن ها نه کشاورز بودند و نه نانوا. اما به خوبی میدانستند از هر ابزاری چگونه استفاده کنند تا پول در بیاورند.

چگونه؟
تاجر فکر می کند که بنا به دلایلی قیمت گندم پایین می آید. پس میرود قراردادی میبندد که در 6 ماه دیگر 1000 گونی به قیمت امروز تحویل بدهد. امروز قیمت گندم گونی ای 5 دلار است و زمان تحویل قیمت شده گونی ای 2 دلار. پس چکار می کند؟

میرود گندم گونی ای 2 دلار میخرد و به کسی که قرارداد را با او بسته گونی ای 5 دلار میفروشد، و 3000 هزار دلار سود میبرد! ساده است نه؟

البته امروزه خیلی از قراردادها تسویه نقدی می شوند و نیازی به تحویل کالا نیست.

ویژگی های فوق العاده بازار فیوچر
ویژگی های قراردادهای فیوچر چی هست که تعداد زیادی از تاجران وارد این بازار شدند و اقدام به کسب درآمد فوق العاده کردند:

• اولین و مهم ترین ویژگی قرارداد فیوچر این است که شما میتونید روی پایین اومدن کالا سود کنید.یعنی جای کشاورز باشید.چگونه؟

شما کشاورز نیستید و گندمی ندارید، اما قراردادی میبندید 1000 گونی گندم میفروشید و وقتی موقع سر رسید می شود و شما با قیمت پایین تر میخرید و به قیمت بالاتر میفروشید. شما درصدی از مبلغ قرارداد رو بیعانه می گذارید و لازم نیست اندازه کل مبلغ قرارداد پول بگذارید.

مثلا شما اگه می خواهید 1000 گونی گندم بخرید یا بفروشید، و قیمت گونی ای 5 دلار باشد، لازم نیست شما 5000 دلار بگذارید که بتونید معامله کنید، فقط کافیه 100 دلار بگذارید تا بتونید این معامله رو انجام بدید. وقتی سود کردید روی 5000 دلارتون سود میکنید، نه روی 100 دلار.

• این قراردادها کاملا زیر نظر نهادهای قانونی بین المللی هست و استانداردهای مشخصی دارد.

همه ی قراردادها سررسید دارند. از 3 ماه تا چند سال. اما همه قراردادها روزی منقضی می شوند.

• قراردادها چگونه تسویه می شوند؟

هم می شود جنس را تحویل داد، و هم اختلاف قیمت قرارداد و قیمت الان رو به صورت نقدی تسویه کرد.که الان اصولا تمامی قرار دادها نقدی تسویه می شوند.

• چه چیزهایی را می شود در بازار آتی معامله کرد؟

1. تمام کالا های کشاورزی، مانند قهوه، کاکائو، گندم، ذرت، آب پرتغال
2. حیوانات مانند گوسفند و گاو و خوک
3. کالاهای صنعتی مانند مس، روی، نفت و گاز
4. فلزات گرانبها مانند طلا، نقره، پلاتینیوم

و هزاران دارایی دیگر

در طول تاریخ افراد زیادی مانند جس لیورمور در بازار آتی حضور داشتند و از بزرگ ترین ثروتمندان زمان خود شدند. جس علاقه زیادی به معاملات ذرت داشت. هنگامیکه از روستا آمد در یک کارگزاری فعالیت می کرد. تا اینکه وارد معاملات اتی شد و تاجر بزرگی شد.

هم اکنون بزرگ ترین بازار معاملات فیوچر بازار شیکاگو و لندن هستند. همه روز میلیاردها دلار پول جا به جا می بازار آتی (فیوچر) شود و افراد زیادی ثروتمند می شوند.

Futures Market

بازار و ستد سهام که از دارایی پایه (ارز، سهام و غیره) مشتق شده است. در این بازار با معاملات آتی (فیوچری) معامله انجام می‌شود. قرارداد آتی، قراردادی است که در آینده، با قیمت و یا در تاریخ تعیین شده، انجام خواهد شد. قرارداد‌های آتی دو نوع هستند: محاسبه‌ای و تحویلی.

دیگر واژه‌های این موضوع

مقالات تحلیل با این موضوع

16 September, 13:18

16 September, 12:45

15 September, 15:56

15 September, 14:08

معاملات آنلاین

• معامله با سیگنال
• پلتفرم‌ها و آپلیکیشن‌ها
• سرمایه گذاری
• واریز و برداشت وجوه

تجزیه و تحلیل بازار

• اخبار FXStreet
• سیگنال‌های تجاری Autochartist

موارد دیگر

• اطلاعات تماس
• قراردادها و قوانین
• سوالات متداول
• تالار گفتگو

© 1998-2022 Alpari Limited

برند آلپاری:

Alpari Limited, Suite 305, Griffith Corporate Centre, Kingstown, Saint Vincent and the Grenadines, is incorporated under registered number 20389 IBC 2012 by the Registrar of International Business Companies, registered by the Financial Services Authority of Saint Vincent and the Grenadines.

آلپاری عضوی از کمیسیون مالی می باشد , که یک سازمان بین المللی مرتبط با حل و فصل شکایات در صنعت سرویس های مالی در بازار فارکس است.

ریسک پذیری: قبل از شروع کار باید با شرایط و ریسک‌های بازار آشنایی کامل داشته و به سطح تجربیات و مهارت خود اطمینان داشته باشید

قرارداد آتی (Future) چیست؟

یکی از مفاهیم بنیادی در بورس و بازار سرمایه، قرارداد آتی است. قراردادهای آتی در ابتدا در مورد محصولات کشاورزی و فرآورده های نفتی مورد معامله قرار می گرفتند. پس از مدتی قرارداهای آتی بر پایه نرخ بهره، ارز و شاخص بازار سهام انجام گرفت. معامله گران در این بازار نیاز دارند که با قراردادهای آتی و ویژگی های آن آشنایی کامل پیدا کنند. در اینجا سعی شده است مفهوم قرارداد آتی، اهداف و ویژگی های آن، اهرم قراردادهای آتی و همچنین قرارداد آتی در بیت بازار آتی (فیوچر) کوین نیز به تفصیل بیان شود.

قرارداد آتی (Future) چیست؟

قرارداد آتی

قرارداد آتی نوعی از قرارداد است که طبق آن طرف فروشنده تعهد می کند که در زمان معینی، مقدار تعیین شده ایی از کالا را با توجه به قیمت تعیین شده بازار آتی (فیوچر) به فروش برساند. همچنین طرف دیگر در این قرارداد تعهد می کند که کالای مورد نظر را در زمان معین شده خریداری کند. در این قرارداد معمولا برای پای بندی به تعهدات درون قرارداد، مبلغی به عنوان تضمین گذاشته می شود.

این مبلغ با توجه به تغییرات قیمت آتی به عنوان تضمین تعیین می شود. پس به موجب قرارداد آتی می توان کالایی را خریداریی کرد و در زمان معین شده، قیمت کالا پرداخت شده و کالا تحویل گرفته می شود. قراردادهای آتی معمولا در بورس مورد معامله قرار می گیرند. این نوع قراردادها می توانند سهام، ارز و یا اوراق قرضه را شامل شوند. این نوع قرارداد می تواند در کنترل ریسک نقش بسزایی داشته باشد. این قرارداد بر روی کالا یا دارایی منعقد می شود که تحت عنوان دارایی پایه شناخته می شود. (1)

در بورس کالا این دارایی پایه می تواند محصولات کشاورزی و یا محصولات نفتی باشد که طی قرارداد آتی مورد معامله قرار می گیرد. بر طبق این قرارداد باید حجم دارایی پایه مشخص شود. اندازه این قرارداد توسط بورس تعیین می گردد. علاوه بر این، بورس مشخص می کند که تاریخ سر رسید قرارداد آتی چه موقعی باشد. این قرارداد مولفه های دیگری نیز دارد؛ وجه تضمین اولیه، حد نوسان قیمت روزانه، حداکثر حجم هر سفارش، سقف مجاز موقعیت های باز، تحویل و مهلت گواهی آمادگی تحویل و جرایم و کارمزد از مولفه های دیگر در قراردادهای آتی هستند.

به طور کلی قراردادهای آتی در دو نوع دسته بندی می شوند. نوع اول شامل قراردادهای آتی بر پایه دارایی های فیزیکی است و نوع دوم قراردادهای آتی در حوزه سهام و شاخص است. نوع تسویه در قراردادهای مالی نیز یا به صورت تسویه فیزیکی است یا به صورت تسویه نقدی. در تسویه فیزیکی باید دارایی مورد نظر همان طور که در قرارداد مشخص شده است، به طرف معامله، تحویل داده شود.

در حالی که در روش تسویه نقدی، پولی که با ارزش کنونی دارایی برابری می کند را به طرف معامله پرداخت می کنند و دارایی به طور مستقیم تبادل نخواهد شد. با این دو روش می توان پرداخت ها و تسویه های قرارداد آتی را به سرانجام رسانید. (2)

بعد از این که معامله قرارداد آتی انجام شد، سه اتفاق ممکن است بیفتد. خنثی شدن معامله، بازگرداندن و یا تسویه. در صورتی بازار آتی (فیوچر) که معامله آتی با تراکنش مخالفش با ارزش یکسان بسته شود، خنثی شدن اتفاق افتاده است. با این کار معامله گران می توانند قبل از اینکه تاریخ تسویه فرا برسد، از ضرر یا سود خود اطلاع پیدا کنند.

در صورتی که معامله گر تصمیم بگیرد که یک قرارداد آتی جدید بعد از خنثی شدن ترید اول، باز کند و زمان انقضای قرارداد را افزایش دهد، عمل بازگرداندن اتفاق می افتد.

همچنین در صورتی که معامله گر، ترید خود را خنثی نکند و یا بازنگرداند، بدیهی است که قرارداد در تاریخ انقضای خودش تسویه می گردد. در این حالت طبق قرارداد، مبلادله کالا و یا پول نقد انجام خواهد گرفت و قرارداد آتی به پایان می رسد. در ادامه در مورد هدف از انعقاد قراردادهای آتی بحث می کنیم. (2)

هدف از قرارداد آتی چیست؟

در قراردادهای آتی، هزینه های ریسک های سرمایه گذاری کاهش می یابد. این نوع قراردادها می توانند از نوسانات شدید بازار جلوگیری کنند؛ روند اصلاح قیمت ها را سرعت ببخشند و موجب تعادل قیمت ها در بازار شوند. علاوه بر این، قراردادهایی آتی می توانند کارایی بازار سرمایه را موجب شوند. در واقع با وجود قراردادهای آتی می توان مبادلات را آسان تر کرد و این موضوع برای کاهش پیچیدگی ها مبادلاتی بسیار مهم است. بنابراین برای تحقق این اهداف می توان به سراغ قراردادهای آتی رفت.

سپرده در قراردادهای آتی چیست؟

در مبحث قراردادهای آتی، سپرده نیز نقش مهمی دارد. به همین منظور یک سپرده اولیه برای خرید و یا فروش قرارداد آتی در نظر گرفته می شود که متناسب با ارزش کل دارایی است. بنابراین برای تعیین سپرده اولیه ارزش کل دارایی هم حائز اهمیت است. برای محاسبه این ارزش از یک فرمول استفاده می شود.

با استفاده از این فرمول باید حجم قرارداد در قیمت قرارداد آتی ضرب شود و حاصل ضرب این دو مقدار می تواند ارزش قرارداد آتی را به دست بیاورد؛ این کار توسط بورس کالا انجام می گیرد. همچنین این مبلغ با توجه به شرایط نوسان قیمتی، متغیر است. مبلغ سپرده اولیه به عنوان تضمین در نظر گرفته می شود.

در زمینه سپرده در قراردادهای آتی، سپرده حداقل و سپرده متغیر نیز وجود دارد. سپرده حداقل در واقع درصدی از همان سپرده اولیه است که طرفین می توانند تا سطح همان درصد در جریان روزآمد سازی معامله قرار داده شوند. سپرده متغیر هم مقداری از دارایی است که از هرکدام از اعضا برای تامین ریسک نوسان قیمتی در قبال قراردادهای آتی گرفته می شود که این کار از طرف بورس انجام می گیرد. (3)

مفهوم قرارداد آتی در بیت کوین چیست؟

قرارداد آتی در بیت کوین نیز وجود دارد و به این صورت است که مشترک با پیش بینی آینده قیمت ارز دیجیتال بدون در اختیار داشتن بیت کوین، قرارداد می بندد. این کار با سفته بازی انجام می گیرد و با افزایش یافتن قیمت بیت کوین، سود حاصل می شود. نکته حائز اهمیت این است که قراردادهای آتی بیت کوین به صورت قانون گذاری شده انجام می شوند.

بنابراین افراد می توانند از مسائل و مشکلات مصون بمانند. در قراردادهای آتی بیت کوین، اصول قرارداد آتی سنتی حفظ می شود. معامله گران در این بازار می توانند قرارداد آتی خرید که به لانگ معروف است و همچنین قراردادهای آتی فروش که به شورت معروف است را کسب کنند؛ این قراردادها موجب کسب سود می شوند. در این نوع قراردادها افراد فروشنده هم می توانند با پیش بینی از این بازار وارد معامله شوند، با این تفاوت که فروشندگان معمولا پیش بینی ثابت ماندن یا کاهش قیمت را ارائه می دهند.

مزایا و معایب قرارداد آتی چیست؟

از مزایای قرارداد آتی این است که می تواند به خوبی ریسک را در برابر تغییرات قیمتی در آینده پوشش دهد و موجب کسب سود شود. در واقع با استفاده از قرارداد آتی، قیمت فروش برای زمان آینده تثبیت می شود. این موضوع سبب می شود که قیمت در برابر نوسانات قیمتی حفظ گردد و جلوی ریسک نوسانات قیمتی گرفته شود.

علاوه بر این، مصرف کننده کالا می تواند حجم کالای خود را با قیمتی که تثبیت شده است، دریافت کند. با وجود اهرم قرارداد آتی هم معامله گران می توانند از خرید و یا فروش قرارداد آتی، سود به دست بیاورد. از مزایای ویژه این نوع قرارداد هم می توان به انعطاف پذیری آن اشاره کرد؛ به طوری طرفین معامله بتوانند راحت تر فرایند معامله را طی کنند. (4)

در مورد معایب قرارداد آتی می توان گفت این قرارداد می تواند بسته به شرایط، برای معامله گران زیان نیز به همراه داشته باشد. در صورتی که قیمت سهام شرکت مورد نظر در هنگام بازگشایی نماد، افزایش زیادی داشته باشد، خریدار یا فروشنده قرارداد آتی دچار ضرر و زیان می شود. (4)

اهرم در قرارداد آتی به چه معناست؟

اهرم در قرارداد آتی می تواند با مبلغ معینی سرمایه، موجب سود و یا زیان سرمایه گذار شود. برای محاسبه اهرم مالی در بازار آتی باید میزان ارزش قرار داد مورد نظر را بر میزان وجی که به عنوان تضمین اولیه در نظر گرفته شده است، تقسیم کرد تا اهرم بازار آتی تعیین گردد. بنابراین اگر معامله در وضعیت سود باشد، اهرم قرارداد آتی می تواند موجب سود بیشتر بشود و در صورتی که معامله در وضعیت زیان قرار گیرد، با وجود اهرم قرارداد آتی موجب زیان معامله گر می شود.

نکته ایی که در اینجا مشخص می شود این است که اهرم مالی ممکن است دچار تغییر شود و مبلغ آن ثابت نیست. در واقع با وجود اهرم در قراردادهای آتی، معامله گر می تواند با وجود سپرده اولیه خود، با توجه به کل ارزش دارایی، سود یا زیان به دست بیاورد. (5)

بازیگران بازار آتی چه کسانی هستند؟

در قراردادهای آتی دو موضع یا پوزیشن وجود دارد. موضع خرید که به Long Position معروف است و موضع فروش که به Short Position معروف است.

موضع خرید مربوط به موقعی است که معامله گر شروع به انجام معامله می کند و اوراق بهادار یا کالا یا ارز خریداری می کند. این گونه افراد اقدام به خرید قرارداد آتی می کنند و در تاریخ انقضای قرارداد بر طبق تعهد، دارایی پایه خود را تحویل می گیرند؛ در این حالت معامله گر در حالت Long قرار می گیرد.بازار آتی (فیوچر)

موضع فروش مربوط به موقعی است که معامله گر در موقعیت فروش اقدام به فروش اوراق بهادار یا کالا و یا ارز می کند. بر طبق قرارداد آتی مورد نظر این شخص ملزم به تحویل دارایی پایه در تاریخ مشخص شده است؛ در این حالت معامله گر در حالت Short قرار می گیرد.

ویژگی های قرارداد آتی چیست؟

یکی از ویژگی ها بارز قراردادهای آتی، هزینه کم معامله است؛ به طوری که در مقایسه با معامله نقدی هزینه کمتر است. یکی دیگر از از ویژگی های قرارداد آتی که می توان به آن اشاره کرد، معامله آن در بورس است. این موضوع باعث می شود که بازار منسجم تری به وجود بیاید و شفافیت بیشتری برای قیمت ها ایجاد شود.

همچنین وجود اتاق پایاپای باعث می شود که پشتوانه خوبی برای هر دو طرف معامله ایجاد شود و ریسک اعتباری کاهش پیدا کند. در صورتی که اگر اتاق پایاپای وجود نداشت، امکان این که هر یک از طرفین معامله پشیمان شود و یا قرارداد را به هم بزند بیشتر می شد.

همچنین وجود سپرده اولیه در این نوع قرارداد هم می تواند به عنوان تضمین خوبی برای دو طرف معامله باشد تا هر دو طرف به قرارداد خود متعهد بمانند. بنابراین قراردادهای آتی پوشش ریسک خوبی دارند و با پوشش ریسک ها، خطرات ناشی از نوسانات قیمتی به حداقل می رسد. (5)

نتیجه گیری و جمع بندی

با بررسی مطالب ذکر شده می توانید با مفاهیم قرارداد آتی و زیر شاخه های آن آشنایی کامل پیدا کنید. هر چه بیشتر در این حوزه اطلاعات به دست بیاورید و دانش خود را بالاتر ببرید، از پیچیدگی ها این نوع قراردادها کاسته می شود. در نتیجه می توانید قراردادهای مناسب تری را منعقد نمایید و سودآوری خود را در انجام معاملات، تضمین کنید.

درس ۱ : معاملات آتی یا فیوچر - مقدمه

در بخش نخست از مجموعه‌ی راهنمای جامع بازارهای آتی، مقدمه‌ای درباره‌ی کلیات این بازارها و معاملات آتی ارائه می‌دهیم.

بازارهای آتی به عنوان بازارهای مزایده‌‌ای مستمر و هم‌چنین، به عنوان مکان‌هایی برای تبادل آخرین اطلاعات درباره‌ی عرضه و تقاضا شناخته می‌شوند. این بازارها مکان‌هایی برای ملاقات خریداران و فروشندگانی هستند که بر روی فهرست روزافزونی از کالاها فعالیت می‌کنند؛ امروزه این فهرست شامل محصولات کشاورزی، فلزات، نفت، ابزارهای مالی، ارزهای خارجی، ارزهای دیجیتال و شاخص‌های سهام می‌شود. هم‌چنین، در این بازار آتی (فیوچر) بازارها معاملات در قراردادهای آتی نیز به صورت اختیار معامله انجام می‌شوند و خریداران اختیار معامله را قادر می‌سازند با ریسک مشخصی در بازارهای آتی شرکت کنند.

با وجود رشد سریع و افزایش تنوع در بازارهای آتی، هدف اولیه‌ی آن‌ها هم‌چنان بدون تغییر باقی مانده است؛ نزدیک به یک و نیم قرن است که این بازارها سازوکار موثر و کارآمدی را برای مدیریت ریسک‌های قیمت فراهم می‌کنند. افراد و کسب و کار‌ها با خرید یا فروش قراردادهای آتی - قراردادهایی که اکنون یک سطح قیمت را برای یک کالا به منظور تحویل آن در آینده تعیین می‌کنند - به دنبال بیمه‌ کردن خودشان در برابر تغییرات مخرب قیمت در آینده هستند. به این کار هجینگ (hedging) یا پوشش ریسک گفته می‌شود.

حجم معاملات از ۱۴ میلیون قرارداد آتی در ۱۹۷۰ به ۱۷۹ میلیون قرارداد آتی و اختیار معامله در ۱۹۸۵، ۴۵۰ میلیون در ۱۹۹۵، ۲.۰۲ میلیارد در ۲۰۰۵ تا ۳.۳۷ میلیارد تا ۲۰۰۸ افزایش داشته است.

سایر شرکت‌کنندگان بازار آتی سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیری هستند که ریسک‌هایی را که هِجِرها (hedgers - پوشش‌دهندگان ریسک) می‌خواهند از آن‌ها اجتناب کنند، به جان و دل می‌خرند. بیش‌تر این سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر یا سفته‌بازها قصدی برای تحویل دادن کالا به مشتری نهایی ندارند، بلکه به دنبال کسب سود از تغییرات قیمت هستند. به این ترتیب، آن‌ها وقتی افزایش قیمت را پیش‌بینی می‌کنند، می‌خرند، و هنگامی که کاهش قیمت‌ها را پیش‌بینی می‌کنند، می‌فروشند. تعامل میان پوشش‌دهندگان ریسک (هجرها) و سفته‌بازها به ایجاد بازارهایی فعال، رقابتی، و با نقدینگی بالا کمک می‌کند. سفته‌بازی در معاملات آتی با افزایش دسترسی به روش‌های مختلفِ شرکت در این بازار روز به روز جذاب‌تر می‌شود. با این‌که بسیاری از معامله‌گران بازارهای آتی هم‌چنان ترجیح می‌دهند خودشان تصمیم‌های معاملاتی‌شان را اتخاذ کنند - مثلا چه بخرند و چه بفروشند یا چه وقت بخرند و چه وقت بفروشند - سایرین از خدمات یک مشاور معاملاتی حرفه‌ای بهره‌ می‌گیرند، یا با ایجاد یک حساب معاملاتی کاملا مدیریت‌شده یا حضور در یک سرمایه‌گذاری متمرکز (commodity pool) که دارای مفهومی مشابه‌ی یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک است، خودشان را از پذیرش مسئولیت‌های معاملاتی بازار آتی (فیوچر) روزانه راحت می‌کنند.

تخصیص بخشی از سرمایه در معاملات آتی برای افرادی که به طول کامل به این بازار آشنا هستند و می‌توانند ریسک‌های موجود در آن را بپذیرند، می‌تواند شرایطی را برای تحقق تنوع بیش‌تر و به صورت بالقوه، نرخ کلیِ بازار آتی (فیوچر) بازگشت سرمایه‌ی بالاتر فراهم کند. هم‌چنین، راه‌هایی نیز وجود دارند که از طریق آن‌ها، بتوان معاملات آتی را با سهام، اوراق قرضه، و سایر سرمایه‌گذاری‌ها ترکیب کرد.

با وجود این، سفته‌بازی در قراردادهای آتی مشخصا برای همه‌ی آدم‌ها مناسب نیست. درست همان‌طور که این افراد می‌توانند یک دوره‌ی کوتاه به سود قابل توجهی برسند، همیشه این امکان وجود دارد که آن‌ها در یک دوره‌ی کوتاه نیز دچار ضررهای قابل توجهی بشوند. احتمال سود و زیان بالا نسبت به تعهد اولیه‌ی سرمایه اصولا ریشه در این حقیقت دارد که معاملات آتی به شدت دارای شکل اهرمی هستند (سرمایه‌گذاری مخاطره آمیز ولی با احتمال سود زیاد). برای معامله‌ با دارایی‌هایی که دارای ارزش بسیار بالایی هستند، فقط لازم است مقدار نسبتا اندکی پول سرمایه‌گذاری کنید. در بخش‌های پیش رو خواهیم گفت و به روشنی نشان خواهیم داد که اهرم‌های معاملات آتی هنگامی برای‌تان کارساز هستند که قیمت‌ها در همان مسیری حرکت کنند که شما پیش‌بینی کرده‌اید و اگر خلاف جهت انتظارتان حرکت کنند، همین اهرم‌ها دنیا را روی سرتان خراب خواهند کرد.

قصدمان از تهیه‌ی این مجموعه مقالات این نیست که بگوییم شما باید - یا نباید - در معاملات آتی شرکت کنید. این تصمیمی است که شما فقط پس از مشورت با کارگزار یا یک مشاور مالی و با توجه به اهداف و شرایط مالی‌تان باید اتخاذ کنید.

با توجه به انواع اطلاعاتی که باید از همین ابتدا درباره‌ی هرگونه سرمایه‌گذاری کسب کنید - و پرسش‌هایی که باید به دنبال پاسخ‌شان بگردید - باید موارد زیر را مد نظر قرار دهید:

• اطلاعاتی درباره‌ی سرمایه‌گذاری و ریسک‌های موجود در آن
• امکان نقد کردن سرمایه‌گذاری یا پوزیشن‌تان هنگامی که مجبور به این کار هستید یا خودتان تمایل دارید
• آگاهی از سایر شرکت‌کنندگان بازار
• روش‌های جایگزین شرکت در بازار
• نحوه‌ی رسیدن قیمت‌ها به نقطه‌ی مطلوب
• هزینه‌های معاملاتی
• نحوه‌ی سود کردن و زیان دیدن
• انواع مقررات و روش‌های محافظتی موجود
• تجربه، صداقت، و نحوه‌ی عملکرد کارگزار یا مشاور
• ثبات مالی شرکتی که شما با آن معامله‌ می‌کنید

در مجموع، تمام آن اطلاعاتی که برای تبدیل شدن به یک سرمایه‌گذار آگاه نیاز دارید.