تشکیل سبد سرمایه‌گذاری

واژه لاتین پرتفولیو portfolio به معنی کیف بزرگ چرمی، حاوی اسناد و مدارک است. واژه پورتفوی یا سبد دارایی در بورس، نیز از همین واژه برگرفته شده است.

مقاله نشریه
بهینه سازی سبد سرمایه گذاری چنددوره ای با رویکرد برنامه ریزی پویا

انتخاب سبد سرمایه گذاری همواره یکی از مباحث مهم در حوزه مدیریت سرمایه گذاری بوده که در رابطه با نحوه تخصیص سرمایه یک سرمایه گذار به دارایی های مختلف و تشکیل یک پرتفوی کارا بحث می کند که هرچه مفروضات و شرایط مدل سازی جهت انتخاب و بهینه سازی سبد سرمایه گذاری به شرایط دنیای واقعی نزدیک تر باشد، نتایج حاصل از آن بیشتر قابل اتکا خواهد بود. در نظر گرفتن افق تک دوره ای برای سرمایه گذاری چندان واقعی نبوده و بیشتر سرمایه گذاران برای بیش از یک دوره اقدام به سرمایه گذاری می کنند که سرمایه گذار بتواند موقعیت خود را در طول زمان مورد بازنگری قرار دهد. همچنین در دنیای واقعی داده ها و پارامترها همواره با عدم قطعیت مواجه هستند. بنابراین توسعه مدل های بهینه سازی سبد سرمایه گذاری چنددوره ای یک نیاز اساسی می باشد که در این پژوهش علاوه بر در نظر گرفتن افق چنددوره ای و هزینه معاملاتی، از قدرمطلق انحراف از میانگین به عنوان سنجه ریسک استفاده شده و محدودیت های نقدینگی، کاردینالیتی، آستانه و کلاس نیز در مدل لحاظ گردیده و همچنین عدم قطعیت داده ها نیز با استفاده از ابزار درخت سناریو مدل سازی شده است. در ادامه پس از مدل سازی، به منظور حل این مدل از روش برنامه ریزی پویا استفاده شده و سرانجام کارایی مدل با استفاده از داده های 0 سهم از بورس اوراق بهادار تهران مربوط به سال های 1975 تا 1974 آزمون شده است. در بهینه سازی مدل ارائه شده در این پژوهش، تاثیر عواملی نظیر حدود تعیین شده برای متغیرهای تصمیم و نیز تعداد دارایی های موجود در پرتفوی، مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل گویای آن است که مدل ارائه شده دارای عملکرد مناسبی بوده و نتایج حاصل از آن با تئوری موضوع کاملا سازگاری دارد.

سرمایه‌گذاری مستقیم یا غیرمستقیم | صندوق های سرمایه‌گذاری و سبدگردانی ها

پیش‌تر گفتیم که علاقه‌مندان بازار سرمایه از دو طریق مستقیم و غیرمستقیم وارد این بازار می‌شوند.

دسته‌ای از سرمایه‌گذارن که علاقه، توان و زمان لازم برای یادگیری قواعد بورس، شناخت بازار، پیداکردن سهام مناسب، رصد به موقع اطلاعات و از همه مهمتر روحیه قوی برای معامله را دارند؛ مسیر سرمایه‌گذاری مستقیم را پیش میگیرند. اما دسته ای که این شرایط را ندارند و برای سرمایه‌گذاری صحیح به مشاور و همراه نیاز دارند سراغ سرمایه‌گذاری غیرمستقیم میروند.

از آن جایی که نبض بازار به نوسان وابسته است، ورود مستقیم به بورس و بدون علم و تجربه، یک تصمیم ریسکی برای تازه واردان است. این تصمیم ممکن است منجر به انتخاب اشتباه سهامی که رشد پایینی دارند یا حتی سهام با روند رشد نزولی شود. ممکن است این دسته از سرمایه‌گذاران تنها به پشتوانه رفتارهای توده‌ای بازار خرید و فروش کنند. بنابراین احتمال اینکه درگیر صف های خرید و فروش شوند و یا سهامی را انتخاب کنند که نقدشوندگی پایینی دارد، بسیار است. بر اثرچنین انتخاب هایی ممکن است سرمایه‌گذار دچار زیان شود. اما سرمایه‌گذاری غیرمستقیم به شما کمک میکند که از همان ابتدای سرمایه‌گذاری ریسک خود را حداقل کنید.

دو راه رسمی برای سرمایه گذاری غیرمستقیم، سرمایه‌گذاری از طریق صندوق ها و سرمایه‌گذاری با کمک سبد گردان ها است.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری

صندوق سرمایه‌گذاری یک نهاد مالی با هدف جمع آوری سرمایه های خرد و سرمایه‌گذاری در قالب سبدی از اوراق بهادار است. این صندوق ها با هدف اعطای فرصت سرمایه‌گذاری به کسانی که نمیتوانند آگاهانه معامله کنند ایجاد شده‌اند. صندوق های سرمایه‌گذاری شامل ترکیب متنوعی از دارایی ها هستند و به واحد ها تقسیم میشوند. سرمایه‌گذاران در ازای پرداخت وجه صاحب واحدهای صندوق می‌شوند.

اگر به خاطر داشته باشید، پیش‌تر در بحث ریسک گفتیم که هرچه سبد سهام شما متنوع تر باشد، ریسک غیرسیستماتیک (قابل کنترل) کمتر است. صندوق های سرمایه‌گذاری از طریق سرمایه‌گذاری در دارایی های مختلف، سعی در متنوع سازی دارند. به طور مثال بخشی از وجوه دریافتی از سرمایه‌گذاران را در اوراق مشارکت، بخشی را در سهم های مختلف و بخشی را در سایر دارایی ها مثل ابزارهای بازار پول سرمایه‌گذاری میکنند. این تنوع در سبد باعث می‌شود ریسک سرمایه‌گذاری پایین بیاید و افرادی که دانش کافی ندارند تنها با خرید واحدهای صندوق مالک یک سبد دارایی متنوع شوند.

صندوق های سرمایه‌گذاری به صورت واحدی خرید و فروش می‌شوند. یعنی شما با خرید واحد های صندوق مالک بخشی از کل سرمایه صندوق خواهید شد که این سرمایه، خود از دارایی های مختلف تشکیل شده است و شما میتوانید حتی با مبلغ اندک در انواع دارایی سهیم شوید. هرچقدر صندوق سود یا زیان بدست آورد، شما نیز به نسبت سرمایه خود از کل سرمایه صندوق، در این سود یا زیان سهیم هستید.

صندوق ها بر حسب واحد و به قیمت ارزش روز دارایی ها خرید فروش می‌شوند. عملکرد صندوق ها معمولا تحت تاثیر بازده شاخص و تصمیمات مدیران است.

سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها چه مزایایی دارد؟

صندوق های سرمایه‌گذاری ضمن اینکه فرایند سرمایه‌گذاری و مدیریت پرتفوی را راحت‌تر میکنند، مز

مدیریت حرفه ای دارایی ها

این صندوق ها زیرنظر کارشناسان حرفه ای که به طور دائم به رصد بازار مشغول اند، با آگاهی کامل اداره میشوند و در نتیجه بستر امنی برای سرمایه‌گذاری به حساب می‌آیند.

کاهش ریسک

صندوق های سرمایه‌گذاری با تشکیل سبدی متنوع از دارایی های مختلف، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش میدهند. هرچه اوراق بهادار متنوع تر باشند، ابزارهای بیشتری را شامل شده باشند و از سهام صنعت های مختلف تشکیل شده باشند بهتر است.

نقد شوندگی بالا

اگر سهامی را به صورت مستقیم خریداری کنید و بخواهید آن را زمانی که سیر نزولی پیش گرفت بفروشید، به احتمال زیاد در صف فروش خواهید ماند. چرا که بسیاری مثل شما سعی میکنند آن سهم را بفروشند. صف باعث میشود نقدینگی سهام شما پایین بیاید و ریسک بالا برود. اما باتوجه به اینکه صندوق های سرمایه‌گذاری به صورت واحد و نه تک سهمی معامله می‌شوند، مشکل صف نخواهید داشت. از آن مهمتر اینکه صندوق های سرمایه‌گذاری، ضامن نقد شوندگی دارند. ضامن نقدشوندگی متعهد است تا هر زمان که شما اراده کنید واحد های شما را به فروش برساند. در نتیجه صندوق های سرمایه‌گذاری این امکان را به شما می‌دهند که پول خود را در اولین فرصت نقد کنید.

نظارت و شفافیت اطلاعاتی

این صندوق با کسب مجوز رسمی اقدام به فعالیت میکنند. هم‌‌چنین حین فعالیت، تحت نظر سه نهاد سازمان بورس و اوراق بهادار، متولی و حسابرس بازرسی می‌شوند. صندوق های سرمایه‌گذاری ملزم به افشای اطلاعات خود در حوزه معاملات هستند.

سرشکن شدن هزینه ها

در صندوق های سرمایه‌گذاری، سرمایه شما و دیگر سرمایه‌گذاران یکجا جمع میگردد؛ در نتیجه سرمایه کلانی سرمایه‌گذاری می‌شود. به همین دلیل برخی از هزینه ها مثل هزینه های تحلیل، معامله، مشاوره و ..سرشکن خواهد شد و این مسئله به نفع تک تک سرمایه داران خواهد بود.

مزایایی که سازمان تشکیل سبد سرمایه‌گذاری بورس در اختیار صندوق های سرمایه‌گذاری قرار میدهد

سازمان بورس مزایایی مانند سهمیه اختصاصی صندوق ها برای عرضه های اولیه در اختیار آن ها میگذارد.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری چه محدودیت هایی دارند؟

محدودیت در تعداد کل واحدهای قابل صدور صندوق

ضمن نظارت سازمان بورس، تعداد واحدهای صادر شده از سوی صندوق ها ثابت است. در نتیجه زمانی‌که تمامی واحد های صادر شده به متقاضیان فروخته شده باشد، متقاضی جدید امکان خرید ندارد. در واقع مثل این است که متقاضی در صف خرید واحد صندوق بماند. بنابراین متقاضی خرید باید منتظر بماند تا یا واحدهای صندوق ابطال شوند و واحد جدید صادر شوند و یا اینکه سازمان بورس اجازه ی صدور واحدهای بیشتر را به صندوق بدهد. مسلما صندوق هایی که عملکرد مطلوبی دارند، متقاضیان بیشتری هم دارند.

هزینه کارمزد صندوق

برای سرمایه‌گذاری از طریق صندوقها باید هزینه ای تحت عنوان کارمزد صندوق ها بپردازید. هزینه ای که با انتخاب روش مستقیم سرمایه‌گذاری مجبور به تقبل آن نبودید.

نداشتن حق رأی در مجامع شرکت ها

تمامی شرکت های عضو بازار سرمایه موظفند مجمع تشکیل دهند و سهامداران را به مجامع خود دعوت کنند. یعنی اگر شما به صورت مستقیم سرمایه‌گذاری کنید خواهید توانست در مجامع شرکت ناشر حضور پیدا کنید. اما با سرمایه‌گذاری غیرمستقیم، ازطریق صندوق ها، شما حق شرکت در مجامع را ندارید و تنها به مجامعی که مختص به خود صندوق است دعوت می‌شوید.

نداشتن حق مدیریت و نظارت بر دارایی های خود

طبق سرمایه‌گذاری مستقیم شما در انتخاب و مدیریت تشکیل سبد سرمایه‌گذاری سبد دارایی ها خود مختارید. اما طی سرمایه‌گذاری غیرمستقیم تمامی اقدامات توسط تیم مدیریتی صندوق شکل میگیرد و شما حق انتخاب یا نظارت ندارید.

آنچه گفتیم مزایای صندوق های سرمایه‌گذاری بود. این صندوق ها انواع مختلفی دارند. مثل: صندوق سهامی، صندوق درآمد ثابت، صندوق مختلط، صندوق های قابل معامله و…

صندوق های سرمایه‌گذاری به دو روش: صدور و ابطال واحدهای تشکیل سبد سرمایه‌گذاری صندوق و خرید و فروش واحد های قابل معامله در بورس معامله می‌شوند. ما در مقاله عضویت در صندوق های سرمایه‌گذاری به تشریح این دو روش میپردازیم.

سبدگردانی ها

روش دیگر سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس، سرمایه‌گذاری با کمک شرکت های سبدگردان است. سبدگردان یک نهاد واسطه‌ای است. منظوراز سبد‌ گردانی یا همان مدیریت پرتفوی، تصمیم به خرید و فروش و یا نگهداری اوراق بهادار به نام سرمایه‌گذار است. یعنی سرمایه‌گذار به موجب قرارداد مشخصی، سرمایه خود را در اختیار شخصیت حقوقی با عنوان سبد گردان قرار میدهد. سبدگردان با در دست داشتن سرمایه افراد اقدام به خرید، فروش و نگهداری دارایی میکند.در واقع سبد گردان با پول شما اقدام به چینش صحیح دارایی‌ها در یک سبد میکند.

سبد باتوجه به خواست شما، مبلغ مورد نظر شما، میزان ریسک پذیری و بازده مورد نظر شما شکل میگیرد و مدیریت می‌شود. شرکت های سبدگردانی متشکل از تحلیلگران و متخصصان بازار سرمایه هستند که کار آن ها رصد بازار، تجزیه و تحلیل دارایی و معامله است.

سبدگردانی ها چه مزایایی دارند؟

مدیریت حرفه ای دارایی ها

سبد گردان ها به شما کمک میکنند تا همانطور که سبد دلخواه خود را دارید، نگران آن نباشید. تیم حرفه ای حاضر در شرکت های سبدگردانی سعی دارند با مدیریت صحیح سبد، ریسک شما را به حداقل برسانند.

تشکیل سبد با توجه به مطلوبیت شما

مثل کنترلی که در دست شماست تا با آن کانال دلخواهتان را انتخاب کنید، سبدگردانی ها به شما کمک میکنند تا سبد دلخواهتان شکل بگیرد. مشاوران سبدگردانی با شما صحبت میکنند، از میزان ریسک پذیری یا ریسک گریزی شما با خبر می‌شوند و سبد سرمایه‎‌گذاری شما را با توجه به افق زمانی سرمایه‌گذاری مختص به خودتان چینش میکنند.

معاملات با نام شما صورت میگیرد

هر چند که تشخیص سهام های مستعد رشد، تحلیل بازار و تصمیم به خرید و فروش یا نگهداری دارایی، همگی بر عهده ی سبد گردان است اما به موجب قراردادی که با سبدگردان دارید معاملات با نام شما صورت میگیرد.

سبدگردانی ها چه محدودیت هایی دارند؟

سبدگردان ها اجازه تضمین سود ندارند

طبق دستورات سازمان بورس هیچ شخص یا نهادی حق تضمین سود ندارد. نوسان نبض بازار است و تضمین 100% دادن در ازای پرداخت درصد مشخص سود، بی اساس و غیر قانونی ست. مگر نهادهای خاص.

هزینه کارمزد سبدگردان

در مقاله ای دیگر در خصوص کارمزد سبدگردانی ها بیشتر توضیح خواهیم داد. اما آنچه بدیهی ست این است که با سرمایه‌گذاری توسط کارگزاری ها و کسب سود، شما متقبل هزینه‌ای میشوید که در صورت سرمایه‌گذاری مستقیم وجود نخواهد داشت.

زیان تنها بر شما تحمیل می‌شود

زیان بر شخص شما تحمیل میشود و تنها موردی که برای سبدگردان به جا میگذارد این است که اگر حاصل معاملات به زیان ختم شود، سبدگردان کامزدی دریافت نخواهد کرد.

اما مسئله مهم درباره شرکت سبدگردان، وسواسی ست که باید برای انتخاب شرکت سبدگران مناسب به خرج دهید. باتوجه به اینکه کلیه معاملات سبدگردان با نام شخص شما صورت میگیرد، انتخاب سبدگردان نامناسب میتواند زیان سنگینی برای شما باقی بگذارد. زیانی که تنها بر شما تحمیل می‌شود و سبدگردان در تحمل آن نقشی ندارد.

برای پیشگیری از زیان های احتمالی ناشی از تصمیمات نادرست سبدگردان ها به شما پیشنهاد میکنیم تا عملکرد شرکت های سبدگردانی موجود را طی چند سال در نظر بگیرید و در نهایت جویای سبدگردان های معتبر و خوشنام شوید.تشکیل سبد سرمایه‌گذاری

بهینه سازی سبد سرمایه گذاری چنددوره ای با رویکرد برنامه ریزی پویا

انتخاب سبد سرمایه گذاری همواره یکی از مباحث مهم در حوزه مدیریت سرمایه گذاری بوده که در رابطه با
نحوه تخصیص سرمایه یک سرمایه گذار به دارایی های مختلف و تشکیل یک پرتفوی کارا بحث می کند که
هرچه مفروضات و شرایط مدل سازی جهت انتخاب و بهینه سازی سبد سرمایه گذاری به شرایط دنیای واقعی
نزدیک تر باشد، نتایج حاصل از آن بیشتر قابل اتکا خواهد بود. در نظر گرفتن افق تک دوره ای برای
سرمایه گذاری چندان واقعی نبوده و بیشتر سرمایه گذاران برای بیش از یک دوره اقدام به سرمایه گذاری
می کنند که سرمایه گذار بتواند موقعیت خود را در طول زمان مورد بازنگری قرار دهد. همچنین در دنیای
واقعی داده ها و پارامترها همواره با عدم قطعیت مواجه هستند. بنابراین توسعه مدل های بهینه سازی سبد
سرمایه گذاری چنددوره ای یک نیاز اساسی می باشد که در این پژوهش علاوه بر در نظر گرفتن افق
چنددوره ای و هزینه معاملاتی، از قدرمطلق انحراف از میانگین به عنوان سنجه ریسک استفاده شده و
محدودیت های نقدینگی، کاردینالیتی، آستانه و کلاس نیز در مدل لحاظ گردیده و همچنین عدم قطعیت
داده ها نیز با استفاده از ابزار درخت سناریو مدل سازی شده است. در ادامه پس از مدل سازی، به منظور حل این
مدل از روش برنامه ریزی پویا استفاده شده و سرانجام کارایی مدل با استفاده از داده های 0 سهم از بورس اوراق
بهادار تهران مربوط به سال های 1975 تا 1974 آزمون شده تشکیل سبد سرمایه‌گذاری است. در بهینه سازی مدل ارائه شده در این پژوهش،
تأثیر عواملی نظیر حدود تعیین شده برای متغیرهای تصمیم و نیز تعداد دارایی های موجود در پرتفوی، مورد
بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل گویای آن است که مدل ارائه شده دارای عملکرد مناسبی بوده و نتایج
حاصل از آن با تئوری موضوع کاملاً سازگاری دارد.

کلیدواژه‌ها

• سبد سرمایه گذاری چنددوره ای
• قدرمطلق انحراف از میانگین
• درخت سناریو
• برنامه ریزی پویا

20.1001.1.22518029.1397.16.50.1.5

عنوان مقاله [English]

Multi-Period Portfolio Optimization Using Dynamic Programming Approach

نویسندگان [English]

• Negin Mohebbi 1
• Amir Abbas Najafi 2

چکیده [English]

Portfolio selection has always been one of the important issues in the field of investment management, which discusses how to allocate an investor's capital to different assets and form an efficient portfolio. If the modeling assumptions for portfolio optimization is closer to the real world, the results will be more reliable. Considering single horizon for investment is not real and more investors are investing for more than one period to be able to revise their positions over time. Moreover, in the real world, data and parameters are always uncertain. Therefore, the development of multi-period portfolio optimization models is a basic requirement. In this paper, based on the portfolio theory, a new multi-period portfolio selection model is proposed, which contains transaction costs, liquidity constraints, threshold constraints, cardinality constraints and class constraints. Moreover, mean absolute deviation is used as a measure of risk and uncertainty of data is modeled with scenario tree. Also, in order to solve the proposed model, the dynamic programming method has been used and finally, the model efficiency was tested using data for 5 stocks from Tehran Stock Exchange in a period of 1390 to 1394. In the proposed model, the effect of some factors such as boundary of decision variables and the number of assets in the portfolio is examined. The results indicate that the proposed model has a suitable performance and completely consistent with the theory.

کلیدواژه‌ها [English]

• Multi-Period Portfolio
• Mean Absolute Deviation
• Scenario Tree
• Dynamic Programming

مراجع

همایی‌‌فر. ساغر، روغنیان. عماد (1395)، به کارگیری الگوهای بهینه‌سازی پایدار و برنامه‌ریزی آرمانی در مسئله انتخاب سبد سرمایه‌گذاری چنددوره‌ای، مجلهمهندسیمالیومدیریتاوراقبهادار، شماره 28، دوره 7، ص 153-167.

Arnott, R.D. and Wagner, W.H. (1990), "The measurement and control of trading costs", Financial Analysts Journal 6, 73–80.

Bertsimas, D. and Pachamanova, D. (2008), "Robust multiperiod portfolio management in the presence of transaction costs", Computers and Operations Research 35, 3–17.

Calafiore, G.C. (2008), "Multi-period portfolio optimization with linear control policies", Automatica 44, 2463–2473.

Celikyurt, U. and Ozekici, S. (2007), "Multiperiod portfolio optimization models in stochastic markets using the mean-variance approach", European Journal of Operational Research 1, 186–202.

Costa, O.L.V. and Araujo, M.V. (2008), "A generalized multi-period mean–variance portfolio optimization with Markov switching parameters", Automatica, 44(10), 2487–2497.

Giove, S. and Funari, S. and Nardelli, C. (2006), "An interval portfolio selection problem based on regret function", European Journal of Operational Research 170, 253–264.

Grauer, R.R. and Hakansson, N.H. (1993), "On the use of mean-variance and quadratic approximations in implementing dynamic investment strategies: a comparison of returns and investment policies", Management Science 39, 856–871.

Gupta, P. and Mehlawat, M.K. and Saxena, A. (2008), "Asset portfolio optimization using fuzzy mathematical programming", Information Sciences 178, 1734–1755.

Gulpınar, N. and Rustem, B. (2007), "Worst-case robust decisions for multi-period meanvariance portfolio optimization", European Journal of Operational Research 183, 981–1000.

Gulpınar, N. and Rustem, B. and Settergren, R. (2003), "Multistage stochastic mean-variance portfolio analysis with transaction cost. Innovations", in Financial and Economic Networks 3, 46–63.

Haimes, Y.Y. and Lasdon, L.S. and Wismer, D.A. (1971), "On a bicriterion formulation of the problems of integrated system identification and system optimization", IEEE Trans. Syst. Man Cybern,1, 296–297.

Huang, X. and Qiao, L. (2012), "A risk index model for multi-period uncertain portfolio selection", Information Sciences 217, 108–116.

Leippold, M. and Trojani, F. and and Vanini, P. (2004), "A geometric approach to multiperiod mean variance optimization of assets and liabilities", Journal of Economic Dynamics and Control, 28(6), 1079–1113.

Li, D. and Chan, T.F. and Ng, W.L. (1998), "Safety-first dynamic portfolio selection", Dynamics of Continuous Discrete and Impulsive Systems 4, 585–600.

Li, D. and Ng, W.L. (2000), "Optimal dynamic portfolio selection: multi-period mean-variance formulation", Mathematical Finance 10, 387–406.

Najafi, A.A. and Mushakhian, S. (2015), "Multi-stage stochastic mean–semivariance–CVaR portfolio optimization under transaction costs", Applied Mathematics and Computation 256, 445–458.

Pinar, M.C. (2007), "Robust scenario optimization based on downside-risk measure for multi-period portfolio selection", OR Spectrum 29, 295–309.

Pindoriya, N.M. and Singh, S.N. and Singh, S.K. (2010), "Multi-objective mean–variance–skewness model for generation portfolio allocation in electricity markets", Electric Power Systems Research 80, 1314-1321.

Sadjadi, S.J. and Seyedhosseini, S.M. and Hassanlou, Kh. (2011), "Fuzzy multi period portfolio selection with different rates for borrowing and lending", Applied Soft Computing, , 11, 3821–3826.

Steuer, R. (1986), "Multiple Criteria Optimization: Theory, Computation and Application", John Wiley & Sons: New York.

Sun, J. and Fang, W. and Wu, X. and Lai, C.H. and Xu, W. (2011), "Solving the multi-stage portfolio optimization problem with a novel particle swarm optimization", Expert Systems with Applications38, 6727–6735.

Wei, S.Z. and Ye, Z.X. (2007), "Multi-period optimization portfolio with bankruptcy control in stochastic market", Applied Mathematics and Computation 186, 414– 425.

Xia, Y.S. and Liu, B.D. and Wang, S.Y. and Lai, K.K. (2000), "A model for portfolio selection with order of expected returns", Computers & Operations Research 27, 409–422.

Yan, W. and Li, S.R. (2009), "A class of multi-period semi-variance portfolio selection with a four-factor futures price model", Journal of Applied Mathematics and Computing 29, 19–34.

Yan, W. and Miao, R. and Li, S.R. (2007), "Multi-period semi-variance portfolio selection: Model and numerical solution", Applied Mathematics and Computation 194, 128–134.

Yu, J.R. and Lee, W.Y. (2011), "Portfolio rebalancing model using multiple criteria", European Journal of Operational Research 209, 166–175.

Yu, M. and Takahashi, S. and Inoue, H. and Wang, S. (2010), "Dynamic portfolio optimization with risk control for absolute deviation model", European Journal of Operational Research 201, 349–364.

Zhang, P. and Zhang, W.G. (2014), "Multi-period mean absolute deviation fuzzy portfolio selection model with risk control and cardinality constraints", Fuzzy Sets and Systems 255, pp.74–91.

Zhao, Y. and Ziemba, W.T (2008), "Calculating risk neutral probabilities and optimal portfolio policies in a dynamic investment model with downside risk control", European Journal of Operational Research 185, 1525–1540.

چگونه یک سبد سهام کم ریسک بسازیم؟

چگونه یک سبد سهام کم ریسک بسازیم؟

چگونه یک سبد سهام کم ریسک بسازیم؟ موضوع بسیار مهمی است که شاید برای همه افراد سوال باشد که سبد سهام و پرتفوی چیست و چگونه میتوان یک سبد سهام کم ریسک در بورس تشکیل داد؟ همه افرادی که در بازار بورس فعالیت می کنند با پرتفوی یا سبد سهام آشنا هستند. در پست های گذشته بسیار در مورد سبد سهام یا پرتفوی صحبت کردیم. هدف کلی از تشکیل سبد سهام یا پرتفوی کاهش ریسک و ضرر برای سرمایه گذاری در بورس و فرابورس است. اما چگونه یک سبد سهام کم ریسک بسازیم؟ سوال بسیاری از افراد و صاحبان سهام در بازار بورس است. در این پست قصد داریم موضوع سبد سهام کم ریسک را بررسی کنیم.

سبد سهام کم ریسک

سبد سهام کم ریسک

صاحبان سهام میتوانند سبد سهام خود را به هر نوعی که دوست دارند تشکیل دهند اعم از: سبد سهام پرخطر، سبد سهام کم‌خطر، سبد سهام مبتنی بر سود سهام، سبد سهام سفته‌بازان. سبد سهام عبارت است از تخصیص دارایی خود میان چندین سهم، به‌صورتی که ریسک سرمایه‌گذاری ما را کاهش دهد. اما در این قسمت از پست ما فقط سبد سهام کم ریسک را مورد بررسی قرار میدهیم.

سبد سهام کم ریسک:

باید گفت که در این روش از سبد سهام کم ریسک، در این سرمایه گذاری ضریب بتا کم است و نوسانات قیمت هم معقول و معمول است و در واقع سهام چرخه ای هستند و تحت تاثیر متغیرهای خارجی و اقتصادی هستند. باید گفت که بهتر است در این راستا شرکت های بورسی را انتخاب کنید که لوازم و مواد اولیه و اساسی یک خانه را تامین میکند زیرا مزیت سرمایه‌گذاری در سهام کالاها و خدمات ضروری این است که حاشیه امنیت بیشتری در بحران‌ها و رکودهای اقتصادی دارند.

چگونه یک سبد سهام کم ریسک بسازیم؟

برای اینکه سهامداران و سرمایه گذاران بتوانند یک سبد سهام کم ریسک تشکیل دهند کافی است که دانش و اطلاعات بورسی را خوب فرا گرفته باشند تا بتوانند مانند تحلیلگران حرفه ایی برای خود یک سبد سهام مناسب و کم ریسک تهیه کنند تا از سرمایه و دارایی خود به صورت کامل در مقابل ضررها حفاظت کنند. داشتن برنامه و پلن مشخص برای معاملات و خرید و فروش خود بسیار میتواند در این راستا به صاحبان سهام کمک شایانی کند.

در قسمت فوق به این موضوع اشاره کردیم که با تشکیل یک سبد سهام متنوع میتوانید یک سبد سهام کم ریسک را تشکیل دهید که این اولین گام شماست اما باید به این نکته هم اشاره کنیم که تشکیل یک سبد سهام متنوع میتواند مضراتی هم داشته باشد مانند اینکه، هرچه تعداد سهام های تشکیل دهنده سبد از تنوع بیشتری برخوردار باشند، صاحب سهام باید کارمزد بیشتری را پرداخت کند پس برای جلوگیری از این مورد بهتر است که سرمایه خود را به صورت برابر تقسیم کنید یا به عبارتی تشکیل سبد سرمایه‌گذاری دیگر در این حالت توزیع وزن سرمایه درون سبد سهام بورس کاملا یکنواخت است و هیچ تفاوتی بین آن‌ها وجود ندارد.

با بررسی وضعیت شرکت های مورد نظر و با استفاده از دانش تحلیل تکنیکال و بنیادی میتوانید سهام شرکت های معتبر را به منظور تشکیل سبد سهام کم ریسک پیدا کنید و انتخاب کنید.

بهتر است که همیشه آگاه باشید و وضعیت بازار و بورس جهانی را مورد بررسی قرار دهید زیرا اتفاقاتی که در بازار جهانی رخ میدهد تاثیر مستقیم بر بازار کشورها دارد.

اینکه از شرکتی سهام خریداری کنید بسیار مهم است، برای انتخاب شرکت باید گزینه های مختلفی را مورد بررسی قرار بدهید. یکی از روش ها استفاده از تحلیل تکنیکال و بنیادی است.

معرفی سبد سهام یا پرتفوی به زبان ساده

به مجموعه سهم های خریداری‌ شده توسط شخص سرمایه گذار، پرتفوی portfolio گفته می شود. سبد سهام یا همان پرتفوی، اشاره به تقسیم سرمایه، بین چند دارایی مختلف دارد. این روش، میزان ریسک سرمایه گذاری را کاهش خوهد داد.در واقع به ما می گوید همه تخم مرغ ها داخل سبد نگذاریم. اگر شما 20 میلیون تومان از سرمایه خود را برای خرید سهام بورس اختصاص دهید، و آن را بین چهار سهم مختلف تقسیم می‌ کنید، در این حالت شما یک سبد سرمایه‌ گذاری تشکیل داده ‌اید. در ادامه این مطلب قصد داریم به سوال پرتفوی چیست و انواع آن کدامند، بپردازیم. با ما همراه باشید.

واژه لاتین پرتفولیو portfolio به معنی کیف بزرگ چرمی، حاوی اسناد و مدارک است. واژه پورتفوی یا سبد دارایی در بورس، نیز از همین واژه برگرفته شده است.

پرتفوی چیست؟

در واقع پورتفوی، یک تصویر بزرگ از سرمایه هر فرد است. در بهترین حالت، پورتفوی باید کمک کند تا با توجه به تحمل ریسک، بهترین بازده یا سود را داشته باشد. ترکیب دارایی های افراد در هر پورتفوی، باید نیاز مالی و مدت زمانی مالکیت شما را روی هر دارایی نشان دهد.

آیا پرتفوی فقط شامل سهام است؟

خیر؛ پورتفوی می تواند شامل هر نوع دارایی مانند ارز خارجی، طلا، املاک یا حتی سرمایه گذاری در شرکت های خصوصی باشد. عوامل بسیاری وجود دارند که بر نحوه طراحی پورتفوی هر فرد می تواند اثر گذار باشد؛ از جمله این عوامل قدرت ریسک و میزان صبر افراد برای نگهداری از یک دارایی می باشد. در واقع پورتفوی می تواند اشکال مختلفی داشته باشد.

شاید تنها به یک دارایی مانند سهام یا اوراق قرضه اختصاص داده شود. با این حال، توصیه‌ ها و راه های بسیاری برای مدیریت بهتر پرتفوی وجود دارد. این توصیه ‌ها معمولا به میزان درآمد هر فرد، زمان بازنشستگی، سبک زندگی و تحمل ریسک افراد بستگی دارد. به یاد داشته باشید که در هیچ کجای دنیا خانه یا اتومبیل در سبد پورتفوی بورس قرار نمی‌ گیرد.

هر دارایی موجود در سبد سرمایه گذاری، نشان دهنده تکه ‌ای از سرمایه‌ است که شامل سهام، اوراق قرضه، صندوق‌ های سرمایه گذاری مشترک، وجوه قابل معامله در بورس (ETF) ، پول نقد یا هر چیز دیگری می باشد. به عنوان مثال، اگر ۵۰ درصد از پورتفوی شما در سهام باشد، بخش سهام نیمی از کل سرمایه‌ گذاری شما را نشان می ‌دهد. به این ترتیب با افزایش و کاهش قیمت سهام، اندازه آن بخش از سرمایه‌ گذاری ‌تان هم به ترتیب رشد می‌ کند یا کاهش می‌ یابد.

هدف از داشتن سبد سرمایه گذاری یا پرتفوی

سبد سرمایه گذاری به شما کمک می کند دارایی ‌های خود را به صورت متنوع بچینید و سرمایه خود را در سهام، اوراق قرضه و یا سایر موارد دیگر، سرمایه گذاری کنید. فراموش نکنید که نظارت بر پورتفوی در هر کلاس دارایی، کمک می کند تا تعیین کنید آیا استراتژی معاملاتی و استراتژی سرمایه گذاری منتخب شما، متناسب با اهداف شما می باشد یا خیر. ممکن است در گذر زمان، تصمیمات جدیدی اتخاذ کنید؛ مثلا دارایی های خود را بفروشید و در پی دارایی های جایگزین دیگیری باشید.

شاید لازم باشد در این زمینه از یک متخصص مالی کمک بگیرید؛ به عنوان مثال، با یک برنامه ‌ریز یا مشاور مالی صحبت کنید تا تعیین کند چند درصد از دارایی خود را اوراق قرضه یا صندوق های ETF سرمایه ‌گذاری کنید. باشگاه سرمایه گذاری رزسا، به صورت رایگان مشاور مالی شما، در همه زمینه ها خواهد شد. کافیست با ما تماس بگیرید یا فرم درخواست مشاوره را پر کنید تا مشاوران حرفه ای ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.

عوامل مهم در ایجاد سبد سهام

ساخت پورتفوی، می ‌تواند به سادگیِ خرید چند سهم باشد! اکثر افراد، سرمایه‌ گذاری در بورس را از همین نقطه شروع کرده اند. با این حال، تجربه نشان داده ایجاد یک پورتفوی خوب به معنی دارایی ‌های مختلف است.

سه راه اصلی برای ایجاد یک پرتفوی واقعی وجود دارد:

• انتخاب دارایی ها توسط تشکیل سبد سرمایه‌گذاری خود شخص
• سرمایه گذاری در صندوق های قابل معامله
• استخدام مشاور مالی

دو نکته مهم هنگام ایجاد پرتفوی، عبارتند از:

دانستن تحمل ریسک

درک محدوده زمانی خود

این پارامترها می‌ توانند به شما کمک کنند تا تعیین کنید چه نوع سرمایه‌ گذاری در پورتفوی خود داشته باشید؛ معمولا این دو به طور همزمان اثر گذار هستند. به عنوان مثال، سرمایه‌ گذاران با افق زمانی طولانی‌تر (به عنوان مثال، افرادی که سال‌های بیشتری تا زمان بازنشستگی دارند) تحمل ریسک بیشتری نسبت به سرمایه ‌گذاران کوتاه مدت دارند. آن ها انتظار دارند دارایی‌ های خود را زودتر بفروشند.

افراد ریسک پذیر که برنامه های سرمایه گذاری بند مدت دارند، معمولا تمایل به خرید دارایی هایی مانند سهام، املاک و مستغلات دارند. زیرا این افراد به دنبال کسب سود بیشتری هستند، هر چند اغلب نوسان بیشتری را نیز تجربه می ‌کنند.

افراد ریسک ناپذیر، با برنامه سرمایه‌ گذاری محافظه‌ کارانه معمولا اوراق بهادار را ترجیح می‌ دهند زیرا ثبات مالی و بازدهی قابل پیش ‌بینی ‌تری دارند. اغلب اوقات سرمایه‌ گذاران محافظه‌ کار بیشتر پول خود را در سرمایه‌ گذاری‌های درآمد محور مانند اوراق یا سهام شرکت‌های بزرگ ‌تر صرف می کنند.

ریسک پرتفوی چیست؟

همیشه این امکان وجود دارد که در سرمایه‌ گذاری خود ضرر کنید ممکن است محافظه کارانه برخورد کنید یا اگر اهل ریسک باشید ممکن است خطر را به جان بپذیرید. در کل بهتر است میزان تحمل ریسک خود را بسنجید و تخصیص دارایی خود را انتخاب کنید تا توان تحمل سقوط بازار را داشته باشید.

باید گفت ریسک مرتبط با کل پورتفوی به تخصیص دارایی شما بستگی دارد که به آن ریسک پرتفو گفته می شود.همیشه خرید تک سهم با ریسک بالایی داشته است. شاید با یک اتفاق منفی، شرکت دچار افت سهام شود و به این ترتیب شما و دیگر سرمایه گذاران، با ضرر مواجه شوید. از طرف دیگر دارایی های فردی دیگر مانند اوراق نیز، دارای ریسک خاص خود می باشند.

تعادل مجدد پرتفوی چیست؟

معمولا با گذشت زمان، قیمت برخی از دارایی ها با افزایش و برخی دیگر با کاهش همراه است. در نتیجه، تخصیص دارایی شما هم ممکن است تغییر کند. به عنوان مثال، اگر یکی از سهم ها نسبت به دیگر دارایی ها، عملکرد خوبی داشته باشد، ممکن است سبد سهام شما بیشتر شامل سهام شود.

توازن یا تعادل مجدد به معنای بازگشت پورتفوی به سمت تخصیص یا اصلاح مجدد هدف شما است. بسته به استراتژی خود، ممکن است به سمتی از بازار سرمایه تمایل پیدا کنید که حتی یک مرتبه هم بر روی آن دارایی، تمرکز نداشته اید. تعادل مجدد به شما کمک کند پورتفوی متنسب با تحمل ریسک خود را ایجاد و حفظ کنید.

پرتفوی متنوع چیست؟

پورتفوی متنوع می ‌تواند با پخش سرمایه ‌گذاری‌های‌ شما در دارایی‌ های مختلف، به شما در مدیریت ریسک کمک کند. به طور معمول، متنوع‌ سازی سبد سرمایه همواره به کاهش نوسانات و افزایش بازده، کمک می ‌کند.

به عبارت دیگر، قرار دادن کل پول در یک واحد دارایی، پورتفوی شما را با ریسک، همگام می سازد. مثلا اگر شما فقط سهام داشته باشید و بازار سهام سقوط کند، احتمالا سبد سهام شما بدتر از مالکیت اوراق خواهد بود. دلیل این امر این است که اکثر اوراق به سرعت سهام سقوط نمی ‌کنند؛ معمولا اوراق منبع درآمد قابل پیش ‌بینی ‌تری را فراهم هستند.

با داشتن یک پرتفوی متنوع حتی اگر برخی از دارایی ها کاهش یابد، دیگر دارایی‌ها، به رشد خود ادامه داده و ضرر را بهدکمترین حد ممکن می رسانند. اما باز هم به خاطر داشته باشید که همیشه این‌ طور نیست؛ شاید در شرایط خاصی کل کشور و اقتصاد یک دنیا در معرض ضرر و زیان قرار ‌بگیرد.

متنوع ‌سازی پورتفوی به نوعی مانند برنامه ‌ریزی آخر هفته، برای بررسی اتفاقات غیرقابل پیش ‌بینی است. یعنی اگر هوا آفتابی باشد، به ساحل می‌ روید و در غیر این صورت در خانه می مانید. این برنامه ‌ریزی همان متنوع‌ سازی پرتفوی است.

به یاد داشته باشید که این عمل از ضرر جلوگیری نمی‌ کند اما می ‌تواند میزان ضرر را به حداقل برساند. ایجاد یک سبد متنوع به طور معمول شامل ترکیبی از سهام، اوراق و پول نقد و اضافه کردن املاک و مستغلات، طلا، ارز و دارایی‌های دیگر می‌ باشد.

حتی اگر تصمیم دارید همه سرمایه خود را در سهام سرمایه ‌گذاری کنید، بهتر است بیش از یک سهم بخرید؛ در دهه ۱۹۶۰، محققان بازار سهام دریافتند، داشتن ۱۰ سهام متفاوت برای متنوع سازی خوب است. با این اوصاف، در دوران معاصر، بسیاری بر این باورند که برای تولید یک پورتفوی واقعا متنوع، سهام به سهام بیشتری نیاز داریم.

انواع پرتفوی یا انواع سبد سرمایه گذاری

به یاد داشته باشید که گاهی یک نمونه پورتفوی به تنهایی ممکن است نتواند همه نیازهای مالی شما را برآورده کند. برای رسیدن به ترکیبی ایده‌آل، ممکن است لازم شود انواع خاصی از سرمایه ‌گذاری را همزمان استفاده کنید. در ادامه لیستی از انواع پورتفوی محبوب‌ را معرفی خواهیم کرد:

هدف این پورتفوی، ایجاد بازدهی و سود بیشتر است، بنابراین برای رسیدن به این هدف، ریسک بالایی را متحمل خواهید شد. به پورتفوی تهاجمی، شامل چندین سهم بتای بالا است که در مقایسه با بازار کل، دارای نوسانات بالاتری هستند. در کل با ایجاد پورتفوی تهاجمی، هم احتمال دریافت سود و هم احتمال زیان ‌دهی خود را دو برابر خواهید کرد.

سرمایه گذارانی که پورتفوی تهاجمی دارند، به دنبال اسامی سهم خاصی نمی‌ روند. آن ها اغلب سهم شرکت هایی را ترجیح می ‌دهند که هنوز در مراحل رشد اولیه خود قرار دارند و ارزش پیشنهادی منحصر به فردی دارند که با بازدهی چشمگیری همراه شود؛ هر چند ریسک بالایی داشته باشد.

اگر قصد دارید در سبد سرمایه گذاری خود سهام شرکت هایی که در مراحل اولیه رشد قرار دارند داشته باشید، روی شرکت های فناوری محور سرمایه گذاری کنید. اما خوب است عاقلانه این کار بکنید و هنگام انتخاب سهام، سهمی را بخرید که ریسک آن بالاتر از سودش نباشد.

پرتفوی دفاعی

پورتفوی دفاعی برعکس تهاجمی است و بیشتر شامل سهامی است که ارزش بتای بالایی ندارند. این سهم ها عموما تحت تلثیر تحرکات بازار نیستند؛ بنابراین سرمایه ‌گذاری در آن بسیار ایمن است چراکه حداقل ریسک را در پی دارد. این نوع سهم ها، روندی با ثبات دارند و حتی هنگام رکود اقتصادی هم اوضاعشان ثابت خواهد ماند. (این سهم ‌ها شامل سهم شرکت‌هایی است که کالاهایی مانند مواد غذایی روزانه تولید می ‌کنند. فراموش نکنید که، پورتفوی دفاعی، سبد مطمئنی برای سرمایه گذاران ریسک‌ گریز است.

پرتفوی متمرکز بر درآمد

این سبد سهام با پورتفوی دفاعی مشترکاتی دارد؛ اما یک تفاوت قابل توجه این دو نوع پورتفو این است که سهام پورتفوی متمرکز بر درآمد، بازده بالاتری دارد. پورتفوی متمرکز بر درآمد، روی کسب سود از سهام یا سایر مزایای مکرر ارائه شده به سهامداران متمرکز است.

نمونه‌ های عالی از دارایی که باید در پورتفویمتمرکز بر درآمد قرار بگیرد شامل املاک و مستغلات می باشد. این نوع سرمایه اصولا سود خوبی دارد. اگر قصد دارید این سبد سرمایه را بسازید، باید سهام شرکت ‌های ساختمانی ناشناخته با سودهای خوب را خریداری نمایید.

پرتفوی سفته بازانه

این نوع پورتفوی بسیار پرریسک است! بسیاری از افراد آن را شبیه قمار می ‌دانند. در این پورتفوی سهام موجود، فقط تهاجمی نیستند بلکه حرف از این است که آیا محصول یا خدمات ارائه شده در آینده می ‌تواند خوب کار کند یا خیر! عرضه اولیه‌، معمولا در سبد سرمایه گذاری سفته بازانه قرار می‌ گیرد.

شرکت‌ های فناوری یا شرکت‌ های مراقبت ‌های بهداشتی که در زمینه تحقیقات پیشرفته یا اکتشافات، موفقیت ‌آمیز کار می ‌کنند، در این گروه قرار گرفته اند. معمولا مشاوران مالی توصیه می ‌کنند اگر می ‌خواهید دارایی‌ های سفته بازانه داشته باشید، تنها۱۰ درصد یا حتی کمتر از پورتفوی خود را به این دارایی‌ ها محدود نمایید.

پرتفوی ترکیبی

همانطور که از نام آن پیداست، شامل تجمیع دارایی با اصول مختلف و متفاوت سرمایه گذاری است. چنین سبد سرمایه‌ گذاری معمولا سبد منعطفی بوده و این پرتفو ترکیبی از سود سهام، با بازدهی بالا و ابزارهای درآمد ثابت، مانند صندوق‌ های درآمد ثابت و اوراق بدهی می باشد.

نتیجه ‌گیری

پرتفوی اشخاص، بسته به شرایط و اهداف، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با این حال، سرمایه‌ گذاری‌ های معمول یک شخص سرمایه‌ گذار محافظه‌ کار معمولا شامل حفظ پول نقد و سرمایه گذاری روی اوراق بیشتر بوده و درصد کمتری از سهام شرکت‌ های بزرگ خواهد شد. سرمایه‌ گذاران جسورتر معمولا در سهم های کوچک، سهم ‌های خاص یا اوراق با بازده بالا سرمایه ‌گذاری می‌ کنند. در همین راستا مشاوران مالی حرفه ای و با تجربه باشگاه سرمایه گذاری رزسا، با اندازه گیری میزان ریسک پذیری شما، سبد سهام، متناسب با اهدافتان را رایگان به شما معرفی خواهند کرد. کافیست با ما در تماس باشید. امیدواریم در مقاله پرتفوی چیست همه ابهامات ذهنی شما را برطرف کرده باشیم.