روش های تقسیم سود

نحوه تقسیم سود سهام در بورس

نحوه تقسیم سود بین دو شریک

نحوه تقسیم سود بین دو شریک موضوعی است که در این مقاله قصد بررسی آن را داریم.

سود چیست؟ نحوه تقسیم سود بین دو شریک چگونه است؟ دلیل ایجاد کسب و کار بدست آوردن سود است. تعیین دقیق سود به شما کمک می نماید که بتوانید در رابطه با قیمت گذاری محصولات به راحتی تصمیم گرفته و از سلامت مجموعه ی مالی خود مطمئن شوید. ما در مقاله ی زیر به بررسی نحوه تقسیم سود بین دو شریک می پردازیم.

سود چگونه بدست می آید؟

حسابداران برای خویش یک دوره ی مالی مشخص می کنند. این دوره می تواند ۱ماهه، ۳ماهه یا حتی ۱ ساله باشد. مجموع درآمدهای مالی منهای همه ی هزینه ها، سود را می سازد. در حالت کلی، هزینه ها پولی هستند که بابت بدست آوردن درآمد صرف شده اند. هنگامی که درآمد ها بیشتر از هزینه ها باشند سود بدست آوردیم و اگر هزینه ها بیشتر باشد ضرر کرده ایم.

طبق ماده ی ۵۷۵ قانون، هر کدام از شرکاء نسبت به سهم خویش در سود و ضرر سهیم است. البته این قاعده جنبه ی آمره نداشته و شرکا می توانند سود و ضرر را به روش دیگری مقرر نمایند. این انتخاب در شرکت های تجاری و مدنی می تواند جلوه ی متفاوتی داشته باشد.

روش های تقسیم سود

روش های تقسیم سود عبارتند از:

• تقسیم سود نسبت به سهم هر یک از شرکا
• تقسیم سود نسبت به سرمایه ی شرکا در انتهای دوره ی مالی
• تقسیم سود نسبت به نرخ سود
• تقسیم سود نسبت به میانگین ساده ی سرمایه ی اولیه و سرمایه ی پایان دوره ی مالی.

شرکا می توانند توافق نمایند که یکی از آن ها سود بیشتری بردارد

در رابطه با نحوه تقسیم سود بین دو شریک باید گفت: طبق ماده ی ۵۷۵ از قانون، شرکا می توانند توافق نمایند که یکی از آن ها سهم زیادتری را در مقابل عملی دریافت نمایند. این در حالی است که ضرر بیشتر را نمی توان به آن ها تحمیل نمود.

بد نیست بدانید که در شرکت های مدنی، هریک از شرکاء نمی توانند سود بیشتری را بردارند، مگر در مقابل کاری از طرف شریک. این در حالی است که شرکاء در شرکت های تجاری می توانند با همدیگر در گذاشتن سهم زیادتر توافق نمایند. البته تقسیم سود نباید طوری باشد که سود طرف مقابل صفر یا در حد صفر شود. چرا که شرکت در سود یک شرط اساسی است.

روش های تقسیم سود شرکت سهامی در بورس

دانستن روش های تقسیم سود شرکت سهامی برای هر سهامداری یک الزام به حساب می آید. سهامداران بورسی چطور میتوانند حق و حقوق خود را از شرکتی که سهامدار آن هستند دریافت کنند وقتی روش های تقسیم سود شرکت سهامی را بلد نیستند! پس بسیار منطقی است که فعالان بورس چه مبتدی و چه حرفه ای روش های تقسیم سود شرکت سهامی در بورس را بلد باشند تا بتوانند در صورت لزوم و در زمان مقرر، حق خود را به بهترین شکل از شرکت های بورسی دریافت کنند. در این مطلب جهت افزایش آگاهی مخاطبان سایت و کاربران بورسی، قصد داریم نحوه تقسیم سود سهام را به صورت کامل برای شما توضیح دهیم، پس به هیچ عنوان ادامه این مطلب را از دست ندهید.

روش های تقسیم سود شرکت سهامی

همانطور که احتمالا روش های تقسیم سود می دانید، هر ساله در پایان سال مالی شرکت ها سود به دست آمده در آن سال مالی را تحت عنوان سود نقدی سالیانه بین سهامداران خود تقسیم می کنند. جالب است بدانید در صورتی که در مجمع عمومی عادی سالیانه، تقسیم سود تصویب شود، شرکت موظف می باشد تا حداکثر 8 ماه از زمان تصویب، سود تقسیمی DPS را به سهامداران بپردازد. ما در این مطلب قصد داریم به بررسی انواع روش های تقسیم سود شرکت سهامی در بورس اوراق بهادار بپردازیم.

شرایط و نحوه دریافت سود نقدی سالیانه شرکت ها

سالیانه یکبار شرکت‌ های سودده به سهامداران‌ خود سود نقدی می پردازند ولی سود نقدی سهام دقیقا چیست؟ سود نقدی سهام مبلغی است که شرکت از محل سود محقق شده به سرمایه‌ روش های تقسیم سود گذاران خود می پردازد و با پرداخت سود نقدی ارزش قیمت هر سهم تقریبا به اندازه سود نقدی سهم کاهش پیدا می کند. مجمع عادی سالیانه در هر سال یک بار برگزار می شود و شرکت ها به سهامدران خود به اندازه تعداد سهامی که در زمان برگزاری مجمع دارند، سود تقسیمی که به آن dps می گویند می پردازند و سهامداران آن شرکت مطابق با اعلام رسمی شرکت، نوع دریافت این سود را متوجه خواهند شد و موظفند اگر از طریق پرداخت در شعب بانک بود به بانک مراجعه کنند و یا روش های دیگری خواهد داشت که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.

حتما برایتان جالب است : عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام چیست؟

از کجا بدانیم مجمع عادی سالیانه شرکتی که سهامدار آن هستیم کی برگزار می شود؟ دریافت سود سهام شرکت ها بدون مراجعه حضوری چگونه است؟ بعضی شرکت ها سود تقسیمی را بدون نیاز به مراجعه حضوری و از طریق شماره شبا اعلام شده در سامانه سجام می پردازند ولی بعضی دیگر نیز سود مجمع سالیانه را از طریق بانک ها می پردازند. بنبراین لازم است که سهامداران از زمان تشکیل مجمع عادی سالیانه شرکت ها خبر داشته باشند تا جهت دریافت سود سهام خود در زمان مناسب اقدام لازم را انجام دهند.

در ادامه عنوان می کنیم از کجا پیگیر پرداخت سود تقسیمی سهام خود باشید. حال سوال بعدی این است که از کجا بفهمیم سود تقسیمی به ما تعلق گرفته یا خیر؟ همان طور که پیش تر نیز گفتیم، از آنجایی که سامانه سجام تقریبا به صورت کامل با شرکت ها ست شده است و تعداد بیشتری از شرکت ها سود سهم رو از طریق سجام می پردازند، باید حتما از طریق کدال پیگیر سود مجمع سالیانه سهم های خودتان باشید. اما نکته مهمی که باید روش های تقسیم سود در نظر داشته باشید این است که تمامی شرکت های سهامی سود نمی پردازند چرا که این امکان وجود دارد که؛

• ** در یک سال مالی شرکت نتواند هیچگونه سودی محقق کند و حتی زیان داشته باشد.
• ** برخی اوقات هم امکان دارد شرکت بتواند سود حاصل کند، اما در مجمع تصمیمی مبنی بر ذخیره سود سالیانه برای برنامه های توسعه ای شرکت در سال های آینده اتخاذ شود.

روش اطلاع از مقدار سود سهام و روش پرداخت

به منظور دسترسی به اطلاعات سود نقدی سالیانه سهام شرکت مورد نظر خود، وارد سایت کدال شوید و به صورت زیر اطلاعات مورد نیاز خود را کسب کنید :

• 1) وارد سایت codal.ir شوید.
• 2) روی منوی جستجوی اطلاعیه کلیک کنید.
• 3) در فیلد نماد، نماد بورسی شرکت را بنویسید.
• 4) برای گزینه نوع اطلاعیه روی “زمان بندی پرداخت سود” کلیک نمایید.
• 5) در نهایت روی دکمه جستجوی اطلاعیه‌ ها در پایین فرم کلیک نمایید.
• 6) چنانچه اطلاعیه‌ ای از طرف شرکت ارسال شده باش نشان داده خواهد شد که روبروی اطلاعیه، با کلیک روی آیکون‌ ها، بصورت فایل pdf یا عکس اطلاعات را دانلود فرمایید.
• 7) این را در نظر داشته باشید که نحوه دریافت سود تقسیمی بورس در اطلاعیه شرکت ذکر شده است.

روش های تقسیم سود شرکت های پذیرفته شده در بورس

روش دریافت سود سهام در شرکت‌ های پذیرفته شده در بورس گوناگون است ولی به صورت معمول به سه روش زیر صورت می پذیرد :

واریز سود سهام سالیانه به حساب بانکی سهامدار : در روش واریز به حساب بانکی سهامدار، به منظور پرداخت سود سهامدار می بایست مشخصات حساب بانکی‌ خود را برای شرکت ارسال کند. برخی شرکت‌ ها به حساب بانکی خاصی سود را می پردازند که در این صورت چنانچه سهامدار در آن بانک حساب نداشته باشد، در ابتدای امر بایستی یک حساب در آن بانک باز کند و مشخصات مربوطه را از طریق سایت شرکت، فکس، ارسال پستی، ایمیل و یا مراجعه حضوری به امور سهام برای شرکت ارسال نماید.

مراجعه سهامدار به یک بانک خاص برای دریافت سود سهام : در این روش، شرکت با یک بانک قرارداد تنظیم می کند تا سود سهامداران خود را از طریق آن بانک خاص به سهامداران پرداخت نماید. به منظور دریافت سود سهام از طریق مراجعه سهامدار به یک بانک خاص کافی است سهامدار با کارت ملی و کدمعاملاتی خود به یکی از شعب بانک معرفی شده به وسیله شرکت، مراجعه کند. این را در نظر داشته باشید که ممکن است در بانک، کپی کارت ملی را از شما درخواست کنند، لذا بهتر است کپی کارت ملی را هم به همراه دیگر مدارک همراه داشته باشید.

حتما برایتان جالب است : اصول تشکیل سبد سهام بهینه و سودده در بورس

پرداخت سود روش های تقسیم سود مجمع بدون نیاز به مراجعه حضوری و از طریق سامانه سجام : این که سهامدار برای دریافت سود هر شرکتی بخواهد از طریق مراجعه حضوری، ارسال فرم دریافت سود سهام به شرکت و یا افتتاح حساب در بانک های گوناگون اقدام نماید، خیلی درست نییست و سهامدار را با مشکل روبرو خواهد کرد و از طرف دیگر سود مجمع برخی سهم ها بسیار ناچیز است و ارزش صرف وقت را ندارد، از همین روی بهتر است شرکت ها سود مجانع سالیانه خود را از طریق سجام بپردازند.

سود تقسیمی چقدر باید باشد؟

مطابق با ماده ۸۶ قانون تجارت مجمع عمومی عادی می‌ تواند نسبت به تمامی امور شرکت به‌ جز آنچه در صلاحیت مجمع عمومی مؤسس و فوق‌ العاده است تصمیم بگیرد بر این اساس تصمیم‌ گیری در مورد سود قابل‌ تقسیم بر عهده مجمع عمومی است.

سود نقدی هر سهم شرکت به چه سهامدارانی تعلق می‌گیرد؟

سود هر سهم به سهامداری تعلق خواهد گرفت که در تاریخ برگزاری مجمع عمومی سالیانه شرکت، مالک آن سهم باشد، لذا زمان خرید یا فروش سهام ملاک نیست. شما حتی چنانچه دو روز پیش از برگزاری مجمع، سهام شرکت را خریداری کنید و در زمان برگزاری مجمع، سهامدار شرکت باشید، سود نقدی به شما تعلق خواهد گرفت.

در شرکت‌های روش های تقسیم سود سهامی عام در چه صورت سود سهام به سهامداران پرداخت می‌ شود؟

در این شرکت‌ ها پرداخت سود سهام، مشروط به وجود سود قابل‌ تقسیم و تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام در مورد تقسیم سود است.

نتیجه گیری و کلام پایانی

بعد از تصویب سود نقدی سهام یک شرکت در مجمع سالیانه، بایستی منتظر ماند تا زمان توزیع سود فرا رسد. بعضی اوقات شرکت در اطلاعیه زمان‌ بندی پرداخت سود، از سهامداران درخواست می‌ کند تا شماره‌ح ساب بانکی خود، همراه با کد بورسی به ایمیل شرکت ارسال یا برای امور سهام شرکت فکس کنند. لازم به ذکر است که در این حالت بعد از دریافت مشخصات و شماره‌ حساب شما، سود تعلق‌ گرفته به‌ حساب شما در موعد مقرر واریز خواهد شد.

اگرچه در بیشتر اقوات شرکت‌ ها، بانک موردنظر خود جهت پرداخت سود به سهامداران معرفی می‌ کنند. شما با در دست داشتن کارت شناسایی و کد سهامداری به بانک مراجعه می‌ نمایید. با تکمیل فرم دریافت سود نقدی شرکت در بانک، شما قادرید سود تعلق‌ گرفته را به‌ صورت نقدی دریافت نمایید یا درخواست کنید آن را به‌حساب شما واریز کنند.

همانطور که در ابتدای مقاله به شما عزیزان قول داده بودیم، روش های تقسیم سود شرکت سهامی را توضیح دادیم و تمامی نکات وابسته به این موضوع را بررسی کردیم.

اگر به بورس علاقه دارید به شما پیشننهاد می کنم حتما مطلب خرید سهام قبل از مجمع | خرید سهام قبل از مجمع افزایش سرمایه را نیز مطالعه فرمایید.

چنانچه هر گونه سوال یا ابهامی در مورد نحوه تقسیم سود سهام داشتید، حتما از طریق بخش دیدگاه ها برای ما بنویسید.

نحوه تقسیم سود سهام در بورس

قبل از اینکه در مورد نحوه تقسیم سود سهام در بورس صحبت کنیم بهتر است بدانیم که شرکت‌ها، لزوماً همه سودی را که در پایان سال مالی به دست می‌آورند، بین سهامداران توزیع نمی‌کنند.

شرکت ها بخشی از آن را برای اجرای برنامه‌های توسعه‌ای شرکت نگه می‌دارند. میزان سودی که به ازای هر سهم، بین سهامداران توزیع می‌شود، سود تقسیمی هر سهم یا اصطلاحاً (Dividend Per Share) گفته می‌شود. اگر یک شرکت به ازای هر سهم، ۵۰ تومان از ۱۰۰تومان سود را توزیع کند، DPS شرکت ۵۰ تومان خواهد بود.

نحوه تقسیم سود سهام در بورس

میزان تقسیم سود سهام

تصمیم‌گیری در خصوص میزان تقسیم سود، در مجمع عادی سالیانه و با رأی‌گیری از سهامداران انجام می‌شود. پس از تصویب مبلغ سود تقسیمی، شرکت موظف است حداکثر ظرف مدت هشت ماه، این مبلغ را به سهامداران بپردازد. البته معمولاً شرکت‌ها سود سهامداران خرد را زودتر از این موعد پرداخت می‌کنند. منظور از سهامداران خرد، سهامدارانی هستند که در مقایسه با سهامداران عمده، تعداد کمی از سهام شرکت را در اختیار دارند. سود تقسیمی هر سهم، به افرادی تعلق می‌گیرد که در زمان برگزاری مجمع شرکت، سهام آن شرکت را در اختیار داشته باشند.

درصد سود تقسیمی هر سهم از تقسیم سود نقدی هر سهم، به سود هر سهم به دست می‌آید.

دریافت سود نقدی سهام

شرکت های بورسی در هر سال موظفند تا حداکثر 4 ماه پس از سال مالی، مجمع عمومی سالیانه خود را تشکیل دهند و در این مجمع مواردی مانند صورت های مالی و سود نقدی سهام به تصویب می رسد. این شرکت ها در هر سال به ازای هر سهم مقدار مشخصی سود می سازند که از آن به عنوان EPS یاد می شود و معمولا بخشی از این سود در حساب شرکت باقی می ماند و در ترازنامه شرکت در ردیف سود انباشته ثبت می شود. بخش دیگر این سود، به صورت سود نقدی سهام بین سهامداران تقسیم می شود که از آن با عنوان DPS یاد می شود و شرکت وظیفه دارد تا این سود را حداکثر ظرف 8 ماه پس از برگزاری مجمع سالیانه به دست سهامداران برساند. سوالی که پیش می آید این است که این شرکت ها، سود نقدی سهام را چگونه و از طریق چه فرآیندی به سهامداران پرداخت می کنند؟ در ادامه مقاله، به بررسی این موضوع می پردازیم.

نحوه دریافت سود نقدی سهام

همانطور که بیان شد، شرکت در مجمع مقداری سود نقدی تصویب می کند که بین سهامداران تقسیم می شود. اما سهامداران چگونه می توانند این مبلغ را دریافت کنند؟ به طور کلی، شرکت های بورسی از سه روش برای رساندن این وجه به سهامداران استفاده می کنند که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.

دریافت از طریق بانک

بسیاری از شرکت ها اعلام می کنند که سهامداران در یک تاریخ مشخص می توانند با مراجعه به شعب یک بانک خاص نسبت به دریافت سود نقدی سهام خود اقدام کنند. این اعلامیه از طریق کدال منتشر می شود و سهامداران با مراجعه به گزارش های شرکت در سایت کدال می توانند این گزارش را مشاهده کنند. این گزارش معمولا تحت عنوان "زمانبندی پرداخت سود دوره 12 ماهه منتهی به سال مالی شرکت" در کدال منتشر می شود. البته امکان دارد که مدتی پس روش های تقسیم سود از انتشار آن، گزارش دیگری با همین عنوان و با پسوند "اصلاحیه" مجددا در کدال قرار گیرد. این اتفاق زمانی می افتد که شرکت نحوه پرداخت سود یا زمان آن را تغییر داده باشد.

نکته: اگر پرداخت سود نقدی سهام شرکت مذکور از طریق بانک صورت بگیرد، هنگام مراجعه به بانک باید کارت ملی و کد بورسی خود را همراه داشته باشید.

دریافت از طریق واریز به حساب

تعداد اندکی از شرکت ها برای واریز DPS از سهامداران درخواست می کنند تا با اعلام شماره حساب خود به شرکت، سود خود را در یک تاریخ مشخص دریافت کنند. به همین دلیل، سهامداران باید از طریق پرتال سهامداران سایت رسمی شرکت یا هر طریق دیگری که شرکت در اطلاعیه خود مشخص می کند (مانند فکس)، شماره حساب روش های تقسیم سود خود را به شرکت اعلام کنند و شرکت در زمان مشخص شده سود آن ها را به شماره حساب اعلامی، واریز می کند. بدیهی است که در این حالت نیز شرکت اطلاعیه ای با عنوان "زمانبندی پرداخت سود دوره 12 ماهه منتهی به سال مالی شرکت" در سایت کدال برای آگاهی سهامداران منتشر می کند.

دریافت از طریق سجام

در سال های اخیر، برای فعالیت در بازار سرمایه، سهامداران تازه وارد و قدیمی باید فرآیندی تحت عنوان سجامی شدن را انجام دهند. این فرآیند روش های تقسیم سود با ثبت اطلاعات جامع فرد در سامانه سجام و احراز هویت در مراکز مشخص شده انجام می گیرد. این فرآیند به منظور جلوگیری از مراجعات حضوری مکرر افراد به کارگزاری های مختلف جهت انجام احراز هویت و همچنین سهولت در دریافت سود نقدی سهام به قوانین بورس ایران افزوده شده است؛ اگرچه بسیاری از شرکت ها از این سامانه برای واریز سود نقدی سهام استفاده می کنند، اما کاربردهای دیگری نیز دارد.

در واقع اگر استفاده از این سامانه فراگیر و موانع آن برطرف شود، افراد با یکبار احراز هویت در سجام می توانند در هر کارگزاری بدون نیاز به انجام دوباره احراز هویت فعالیت کنند. همچنین سود نقدی سهام همه شرکت ها نیز از طریق شماره حسابی که سهامداران در سامانه سجام ثبت کرده اند، واریز می شود و دیگر وقت سهامداران برای مراجعه به بانک ها جهت دریافت این سود گرفته نمی شود.

در سال های اخیر بسیاری از شرکت ها سود سالانه سهام خود را از طریق سجام واریز کرده اند اما استفاده از این روش هنوز بین تمام شرکت های بورسی فراگیر نشده است و اگر شرکت بخواهد سود را از طریق سجام واریز نماید نیز در گزارشی که در کدال قرار می دهد، به آن اشاره می کند.

نکته: برای آن بخشی از سود که به عنوان سود انباشته ذخیره می شود، باید در زمانی مشخص تعیین تکلیف شود. در واقع شرکت ها باید ظرف مدت زمانی مشخص این سود انباشته را از طریق افزایش سرمایه، به سرمایه ثبت شده خود اضافه کنند. در غیر اینصورت و با نزدیک شدن زمان مقرر، این سود انباشته باید در قالب سود نقدی سهام در سال های بعد بین سهامداران تقسیم شود.

سود رسوب شده سهامداران

همانطور که اشاره شد، شرکت های سودساز فعال در بورس و فرابورس، بخشی از سود خود را بین سهامداران تقسیم می کنند و این تقسیم سود ممکن است از طریق مراجعه سهامداران به بانک ها انجام شود. سوالی که پیش می آید این است که اگر سرمایه گذاران نتوانند به شعب مشخص شده در اطلاعیه شرکت مذکور مراجعه کنند، چه اتفاقی می افتد؟

پاسخ این سوال را بایستی در سود رسوب شده سهامداران جستجو کرد. در واقع، بسیاری از سهامداران به دلیل وقتگیر بودن فرآیند دریافت سود نقدی از بانک ها، به شعب مشخص شده در اطلاعیه ها مراجعه نمی کنند و سود آن ها بلا استفاده باقی می ماند. از طرف دیگر، مبلغ سود برخی از سهامداران بسیار اندک است و حتی نمی تواند هزینه های رفت و آمد برای مراجعه به بانک را پوشش دهد؛ به همین دلیل، این سرمایه گذاران تمایلی برای مراجعه به بانک برای دریافت سود خود را ندارند و همین موضوع باعث رسوب سود این افراد در بانک ها می شود.

به دلیل مشکلات به وجود آمده در خصوص پرداخت سود سهامداران از طریق مراجعه به بانک ها، قوانینی از طرف سازمان بورس و اوراق بهادار و همچنین سایر نهادهای مرتبط برای موظف کردن شرکت ها برای پرداخت سود افراد از طریق سجام در حال تدوین است و در ماه های گذشته نیز خبرهایی از مجلس شورای اسلامی در خصوص در نظر گرفتن جریمه برای شرکت هایی که از پرداخت سود سهامداران از طریق سجام اقدام نمی کنند، به گوش می رسد که می تواند خبر بسیار خوبی برای بازار سرمایه باشد.

جمع بندی

در این مقاله با انواع راه های دریافت سود نقدی سالانه سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس آشنا شدیم. مشخص است که دریافت این سود از طریق سجام، آسان ترین راه برای سهامداران می باشد؛ چراکه با یکبار اعلام شماره حساب توسط سهامدار، کلیه سودهای نقدی به همان حساب واریز می شود. همچنین در برخی از موارد، مبالغ سودهای نقدی آنقدر کم است که سهامدار تمایلی به دریافت آن از طریق مراجعه به بانک ندارد. اما از طریق سجام، کلیه مبالغ، چه بزرگ و چه کوچک، به حساب سهامدار روش های تقسیم سود واریز می شود. در حال حاضر، عدم استفاده شرکت ها از سامانه سجام باعث رسوب شدن سود بسیاری از سرمایه گذاران در بانک ها شده است و در ماه های گذشته نیز خبرهایی مبنی بر در نظر گرفتن جریمه برای شرکت هایی که از پرداخت سود سهامداران از طریق سجام اقدام نمی کنند، به گوش می رسد.

نحوه پرداخت سود قابل تقسیم در شرکت سهامی خاص

اصولا همه شرکتها به منظور بازرگانی و کسب سود بنیان گذاری می شوند و مشخصاً با نگرش به ماده 2 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت که شرکت سهامی را در هر صورت بازرگان به شمار می آورد، بایستی گفت که کسب سود در شرکت سهامی یک تکلیف و اصل بسیار مهم قلمداد می شود.

در این نوشتار به بررسی و تحلیل چگونگی پرداخت سود در شرکت سهامی می پردازم.

سود سهام

سود سهام یکی از حقوق ناشی از سهام به شمار می رود.

همه سهامداران شرکتهای سهامی حق دارند برابر مقررات قانون تجارت و اساسنامه شرکت، خواهان دریافت سود سهام خود شوند.

چه کسانی مسئول سود آوری شرکت به شمار می روند؟

از دیدگاه قانون تجارت و اساسنامه شرکت، کسب سود برای شرکت و مسئولیت ها و اختیارات لازم در این جهت، در وهله اول به هیئت مدیره شرکت سپرده شده است.

بنابراین هیات روش های تقسیم سود مدیره شرکت به همراه مدیرعامل، به عنوان رکن اجرایی شرکت، برای سودآور نمودن شرکت در قبال سهاماران و ذینفعان شرکت مسئول می باشند.

تعریف سود در شرکت سهامی

سود خالص شرکت برابر ماده 237 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، عبارت است از:

درآمدهای شرکت در یک سال مالی پس از کسر کلیه هزینه ها و استهلاکات و ذخیره ها.

تعریف سود قابل تقسیم

در بالا به تعریف سود خالص شرکت پرداختیم.

سود خالص شرکت لزوماً قابل تقسیم نیست، بنابراین قانونگذار در ماده 239 روش های تقسیم سود لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، اقدام به تعریف سود قابل تقسیم در شرکتهای سهامی نموده است.

سود قابل تقسیم در شرکت سهامی، عبارت است از:

سود خالص سال مالی شرکت پس از کسر زیانهای سالهای مالی گذشته و پس از کسر اندوخته های قانونی و سایر اندوخته های اختیاری، به علاوه سود قابل تقسیم سالهای قبل که بین سهامداران تقسیم نشده است.

بنابراین از سود خالص شرکت، 3 مورد کسر و به آن 1 مورد اضافه می شود.

موارد و مبالغی که از سود خالص شرکت کسر می شوند عبارت اند از:

1- زیانهای سال های مالی قبل

2- اندوخته های قانونی (برابر ماده 140 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت)

3- اندوخته اختیاری

و به سود خالص شرکت همانطور که گفته شد، 1 مورد نیز اضافه می شود، که عبارت است از سود قابل تقسیم سال های مالی قبل که تقسیم نشده باشند.

تکلیف هیات مدیره به تقسیم سود قابل تقسیم بین سهامداران

هیئت مدیره شرکت مکلف است در دعوت مجمع عمومی سالیانه شرکت و به هنگام ارائه گزارش ها، صورتهای مالی و ترازنامه شرکت، وضعیت سود قابل تقسیم را نیز مشخص و به مجمع عمومی سالیانه ارائه نماید.

اگر مجمع عمومی عادی احراز کند که سود قابل تقسیمی وجود دارد، میزان سود و مبلغی از آن که باید بین سهامداران تقسیم شود را تعیین خواهد نمود.

هیات مدیره مکلف است ظرف 8 ماه پس از تصمیم مجمع عمومی عادی سالانه مبنی بر تقسیم سود اقدام به واریز سود معینه به حساب هر یک از سهامداران نماید.

نحوه پرداخت سود قابل تقسیم

مجمع عمومی صاحبان سهام می تواند در مورد نحوه پرداخت سود قابل تقسیم، روش یا ترتیباتی را تصویب نماید.

همانند پرداخت سود قابل تقسیم در یک یا چند مرحله یا به صورت دریافت نقدی از صندوق شرکت یا واریز نقدی به حساب سهامداران و… .

در این حالت هیئت مدیره شرکت سهامی مکلف است برابر ترتیب و روشی که مجمع عمومی عادی تصویب نموده است، اقدام به پرداخت سود قابل تقسیم نماید و نمی تواند خارج از ترتیبات و روش مصوب مجمع عمومی عادی شرکت اقدام کند.

اما اگر مجمع عمومی عادی درباره نحوه پرداخت سود قابل تقسیم، روش و ترتیبی را تعیین ننموده باشد، هیئت مدیره می تواند روش و ترتیبی را بنا به تشخیص خود در نظر بگیرد.

در هر صورت، حداکثر مدت مجاز برای تقسیم سود سالانه شرکت نمی تواند در هیچ صورتی بیش از 8 ماه از تاریخ تصمیم مجمع عمومی راجع به تقسیم سود باشد.

علی ایحال تا زمانی که سود قابل تقسیم از طریق مجمع عمومی عادی سالانه به تصویب نرسیده و تعیین نشده باشد، هیئت مدیره شرکت با تکلیف قانونی برای پرداخت سود مواجه نخواهد شد.

قوانین تقسیم سود در شرکتها

با توضیحاتی که به شرح بالا دادم، قوانین تقسیم سود در شرکتها را می توان به شرح زیر برشمرد:

1- قانون تجارت ایران و مشخصاً مواد 90، 232، 238 و 240 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت

2- اساسنامه شرکت

3- قانون مالیاتهای مستقیم، که ناظر به پرداخت مالیات شرکتها می باشد

4- قانون اصلاح ماده 241 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت

حداکثر سود قابل تقسیم در شرکت سهامی خاص

محدودیتی در میزان سودی که شرکت می تواند به دست بیاورد وجود ندارد.

قوانین ایران اجازه می دهد که یک بنگاه یا فعال اقتصادی، با رعایت مقررات قانونی به هر میزان که توانایی و ظرفیت دارد، سود حاصل نماید و از سود حاصله پس از اعمال مالیات و ذخایر قانونی و سایر مواردی که در بالا به آن اشاره شد، آن میزان را که قابل تقسم می باشد بین اشخاص صاحب سهم تقسیم نماید.

اگر به مشاوره حقوقی یا وکیل در زمینه‌های مرتبط با نوشتارهای من نیاز داشتید یا به برگزاری کارگاه و دوره‌های آموزشی برای خود و مدیران و کارکنان شرکتتان در موارد یاد شده، علاقه‌مند، بودید می‌توانید درخواست خود را با شماره‌های ۸۸۳۲۱۰۸۸ و ۸۸۳۲۳۲۷۹ (گروه حقوقی برهان) در میان بگذارید.